انتخابات در امریکا احتیاط در بورس تهران
انتخاب نهایی امریکاییها در انتخابات پیش رو چه جمهوریخواه باشد چه دموکرات، اقتصاد و بازار سرمایه ما بیش از هر چیز دیگری نیاز به تحولات اقتصادی در درون کشور و «اقدام و عمل به اقتصاد مقاومتی» دارد.
شاید بتوان گفت در میان بازارهای مختلف، بازار سهام تنها بازاری است که از رخدادهای حوزههای مختلف اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی چه در سطح داخلی و چه خارجی تاثیر مستقیم و غیرمستقیم میپذیرد و حالا که شمارش معکوس برای برگزاری انتخابات ریاستجمهوری امریکا آغاز شده است، معاملهگران خبرهای مربوط به این رخداد بینالمللی را بیشتر و بهتر رصد میکنند. شاهد این ادعا نیز کاهش حجم و ارزش معاملات بورس در این روزهاست که نشان از رفتار احتیاطی معاملهگران در تالار شیشهیی دارد.
بر این اساس، با توجه به برگزاری انتخابات ریاستجمهوری امریکا، تعیین استراتژی برای سرمایهگذاران و سهامداران نه تنها برای بازار سرمایه ما مهم است بلکه رفتار انتخاباتی بازار سهام در سایر کشورها بهویژه ایالاتمتحده نیز تحتتاثیر این رخداد قرار دارد و به همین منظور برخی کارشناسان معتقدند یکی از مهمترین بازارهای علمی و کارآمد دنیا به ایالاتمتحده تعلق دارد و این بازار میتواند مبنای خوبی برای مقایسه با سایر بازارهای سرمایه باشد.
به این خاطر برخی میگویند اگر هر یک از نامزدهای کنونی بر صندلی ریاستجمهوری امریکا بنشینند تاثیرات متفاوت خود را بر اقتصاد و بازار سرمایه خود و سایر کشورها خواهند داشت؛ چراکه تاکنون در امریکا 19رییسجمهور انتخاب شدهاند و در این مدت بالاترین GDP متعلق به دموکراتها بوده است. بهعلاوه اینکه از 6رییسجمهوری که بالاترین GDP را به خود اختصاص دادهاند، تاکنون 5نفر دموکرات و یک نفر جمهوریخواه بودهاند.
همچنین به باور برخی کارشناسان، حزب دموکرات امریکا سابقه بهتری در بازدهی بازار سرمایه داشته و آمارها نشان میدهد در سال برگزاری انتخابات ریاستجمهوری ایالاتمتحده، بازده متوسط سالانه بازار 6.6درصد و در 81درصد نمونه آماری بازار مثبت بوده است. بهعلاوه اینکه وقتی دولت و پارلمان در دست دموکراتها بوده، این بازدهی افزایش بیشتری داشته، زمانی دولت در دست دموکراتها و پارلمان در دست جمهوریخواهها بوده، متوسط بازدهی سالانه 9.6درصد و زمانی هم که دولت و پارلمان در اختیار جمهوریخواهها بوده متوسط بازده سالانه بازار سرمایه در ایالاتمتحده 7درصد بوده است.
البته این دسته از کارشناسان تاثیرات معادلات سیاسی بر اقتصاد و بازار سرمایه را مختص کشوری مثل امریکا نمیدانند و معتقدند در کشور ما نیز شرایط مشابهی تاکنون تجربه شده است؛ به عنوان نمونه زمانی که دولت و مجلس همسو بودهاند، نرخ متوسط بازدهی سالانه بازار سرمایه افزایش داشته است. همچنین بازار سرمایه ما تجربههای گوناگونی در خصوص واکنشهای انتخاباتی بورس دارد و بر این اساس بازدهی شاخص بورس پیش و پس از برگزاری انتخابات متفاوت بوده است.
با وجود این برخی بر این باورند که نتیجه انتخابات ریاستجمهوری ایالاتمتحده تاثیر چندانی بر بازار سرمایه کشور ما نخواهد داشت، چراکه در 16سال گذشته که بوش و اوباما به عنوان نماینده دو حزب مختلف امریکا سکاندار ریاستجمهوری این کشور بودهاند در عمل اتفاق خاصی برای بازار سرمایه ما از این منظر نیفتاده است.
هر چند در مقابل برخی میگویند هر یک از این دو نامزد پیروز انتخابات ریاستجمهوری ایالاتمتحده باشد واکنش بازارهای مختلف جهانی به این انتخاب متفاوت است و در هفتههای اخیر نیز به خوبی دیده شده که هر وقت نامزد دموکرات در نظرسنجیها از رقیب خود پیشی میگیرد، بازارهای جهانی با رشد مواجه میشوند و در زمانهای دیگر و هنگام خوشاقبالی به نامزد جمهوریخواه، بازارهای جهانی رفتاری منفی از خود نشان میدهند.
به همین دلیل و نیز به خاطر کالامحور بودن بورس کشور، هرگونه تغییر در قیمت محصولات در بازارهای جهانی بهویژه به علت تحولات سیاسی میتواند به سرعت به بورس تهران منتقل شده و آن را تحتتاثیر قرار دهد، بنابراین انتخاب هر یک از نامزدهای ریاستجمهوری امریکا، تاثیر مستقیم بر نرخ برابری دلار بر سایر ارزهای بینالمللی و نیز تحولات اقتصاد و بازار سرمایه کشورها خواهد داشت.
از سوی دیگر برخی کارشناسان بورسی بر این باورند که انتخابات امریکا از دو نگرش مختلف بر اقتصاد و بازار سرمایه ما تاثیرگذار خواهد بود، چراکه روی کار آمدن دموکراتها بهدلیل رویکرد تعاملجویانهیی که دارند، میتواند به خوشبینی اهالی بازار سرمایه به حلوفصل بیشتر چالشها و در نتیجه گشایشهای بیشتر اقتصادی و تعامل صنعت و شرکتها با صاحبان تکنولوژی و امنیت بیشتر سرمایهگذاری در بازار با چشمانداز بهتر، تعبیر و تفسیر شود و از سوی دیگر، روی کار آمدن جمهوریخواهان، تضعیف نسبی شاخص دلار و رشد قیمت کالاها را در پی خواهد داشت که سبب رشد نرخ فروش محصولات شرکتها میشود، بههمین دلیل هم هست که بازار سهام ما این روزها کمرمق و کمحجم شده و معاملهگران در لاک احتیاط فرو رفتهاند.
در مجموع باید گفت که با توجه به شرایط پسابرجام، بهطور قطع مشخص شدن تغییر معادله در ریاستجمهوری امریکا میتواند مولفهیی اثرگذار بر تعیین استراتژی سیاسی و اقتصادی و در پی آن موضعگیریهای ما در خصوص ادامه روند مذاکرات هستهیی و نیز اجرای تعهدات طرفین در برجام باشد.
با وجود این بهنظر میرسد انتخاب نهایی امریکاییها در انتخابات پیش رو چه کلینتون باشد چه ترامپ، اقتصاد و بازار سرمایه ما بیش از هر چیز دیگری نیاز به تحولات اقتصادی در درون کشور و «اقدام و عمل به اقتصاد مقاومتی» دارد.