رکوردزنی شاخص صنعتی در ۵ سال اخیر
اقتصاد کلان|هادی سلگی|
آخرین آمارها از حساب‌های ملی فصل تابستان امسال نشان می‌دهد که شاخص فعالیت‌های صنعتی کشور (کارگاه‌های ۱۰۰نفر کارکن به بالا) به میزان ۴,۱درصد رشد کرده است. صنایع کارخانه‌یی به عنوان یکی از رشته فعالیت‌های مهم در نظام حساب‌های ملی ایران در اغلب موارد به آن به اختصار صنعت یا فعالیت‌های صنعتی اطلاق می‌شود. آمارهای بانک مرکزی حاکی است، شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی (کارگاه‌های بالای ۱۰۰نفر کارکن) براساس سال پایه ۱۳۹۰(۱۰۰=۱۳۹۰) در ۳ماهه دوم امسال به رقم ۹۸.۳ رسیده است. هر چند این شاخص نشان می‌دهد که هنوز این شاخص به نقطه صفر سال ۹۰ هم نرسیده و در ۵ سال گذشته به طور مکرر رشد منفی داشته است اما این شاخص در دو فصل ابتدایی امسال نسبت به فصول مشابه سال گذشته به ترتیب رشد ۲.۹و ۴.۱درصدی را تجربه کرده است. به تعبیر دیگر رقم شاخص تولید صنعتی کارگاه‌های بزرگ در ۶ ماهه ابتدایی امسال به بیشترین سطح در ۵ سال گذشته رسیده اما هنوز با میزان ثبت شده برای سال ۹۰ فاصله ۲واحدی دارد.
وضعیت اقتصادی تابستان
به گزارش«تعادل» نماگرهای اقتصادی فصل تابستان که روز گذشته از سوی بانک مرکزی منتشر شد، نشانگر آن است که جمعیت کشور به ۷۹میلیون و ۷۰۰هزار نفر رسیده است. از میزان جمعیت ۵۸ میلیون و ۲۰۰هزار نفر در شهر و ۲۱میلیون و ۴۰۰هزار نفر نیز در روستاها سکونت دارند همچنین نرخ رشد جمعیت در سال ۹۵ به میزان ۱,۲درصد بوده است.
براساس این آمار، نرخ بیکاری در تابستان امسال ۱۲,۷درصد اعلام شده که این نرخ در مناطق شهری ۱۴,۴درصد و در مناطق روستایی نیز ۷.۹درصد بود. همچنین نرخ بیکاری مردان ۱۰.۴درصد، زنان ۲۱.۸درصد، جوانان ۱۵تا ۲۹ساله کشور ۲۶.۷درصد و جوانان ۱۵تا ۲۴ساله نیز ۳۰.۲درصد برآورد شد.
در بخش انرژی در۳ماهه دوم سال ۹۵ تولید نفت به ۳۶۳۹هزار بشکه و خالص صادرات نفت خام و فرآورده‌های نفتی ۲۰۶۳ بوده که نسبت به۳ ماهه دوم سال ۹۴ به میزان ۲,۷درصد افزایش داشته است.
در بخش صنعت، شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی(کارگاه‌های بالای ۱۰۰نفر کارکن) براساس سال پایه ۱۳۹۰(۱۰۰=۱۳۹۰) در ۳ماهه دوم امسال به رقم ۹۸,۳ رسیده است همچنانکه در این چند سال به طور مکرر رشد منفی داشته است. این شاخص در فصل بهار امسال به عدد ۹۰.۲ نزول کرده بود اما در تابستان با ۸ واحد رشد به ۹۸.۳ رسید که نشان‌دهنده رشد نقطه به نقطه(تابستان امسال نسبت به تابستان ۹۴) ۴.۱درصدی است. بنا بر آمارها امسال تابستان به تعداد ۱۳۵۷فقره پرونده بهره‌برداری از واحدهای صنعتی صادر شده که نسبت به تابستان سال گذشته ۱۳.۱درصد افزایش یافته است. ارزش این واحدها ۴هزار و ۳۰۰میلیارد تومان بوده که از این نظر هم نسبت به تابستان گذشته ۲۱درصد رشد داشته است. درخصوص ساختمان نیز آمارها حاکی است که تعداد کل پروانه‌های ساختمانی صادر شده در مناطق شهری کل کشور در ۳ماهه دوم امسال ۲۷هزار و ۴۰۰ فقره بوده که نسبت به همین دوره در سال گذشته به میزان ۹.۲درصد رشد داشته است. شاخص بهای خدمات ساختمانی در این فصل براساس سال پایه ۱۳۹۰ به عدد ۲۸۶.۱ رسیده که نسبت به تابستان سال پیش ۹.۴درصد افزایش داشته است. شاخص بهای تولید‌کننده مصالح ساختمانی هم در فصل
تابستان به عدد ۱۸۵.۷ رسیده که نسبت به دوره مشابه سال گذشته منفی ۰.۴درصد کاهش داشته است. همچنین گفته شده که میزان سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در ساختمان‌های جدید مناطق شهری در۳ماهه دوم امسال حدود ۱۷هزارمیلیارد تومان بوده که نسبت به دوره مشابه سال قبل منفی ۹.۷درصد کاهش داشته است. تراز حساب جاری به ۸۶۹۰ میلیون دلار، تراز بازرگانی(حساب کالا) به ۱۰۶۴۹میلیون دلار، صادرات کالا براساس نرخ فوب ۳۸هزار و ۱۴۴میلیون دلار و واردات کالا براساس نرخ فوب ۲۷هزار و ۴۹۵میلیون دلار بوده است.
وضعیت بازرگانی خارجی، صادرات غیرنفتی کشور در ۳ماهه دوم امسال به ارزش ۷۴۸۹میلیون دلار بوده که نسبت به دوره مشابه سال ۹۴ به میزان منفی ۶,۶ درصد کاهش یافته است. در بخش واردات هم در تابستان امسال به ارزش ۱۱۳۰۷میلیون دلار واردات داشته‌ایم که نسبت به دوره مشابه سال گذشته به میزان ۷.۶درصد رشد کرده است. در اینجا واردات کالا با ارزش(CIF) محاسبه شده است. در تعریف ارزش CIF گفته شده که ارزش گمرکی همان ارزش CIF (کرایه از مبدا تا ایران + بیمه بین راهی+ قیمت کالا در مبدا = سیف) است و در معدود موارد و در صورت وجود(مثل حمل کالا با ناوگان خارجی) مبالغی به آن اضافه می‌شود.
همچنین کل بدهی‌های خارجی در پایان دوره به ۷۹۱۰میلیون دلار رسید که گفته شده با احتساب معوقه‌ها به مبلغ ۳۰۴۹میلیون دلار و کل بدهی‌های خارجی کشور در مقطع پایان شهریور ماه ۱۳۹۵ معادل ۱۰۹۵۹میلیون دلار است.
در بخش تراز پرداخت‌ها مربوط به حساب سرمایه و تغییر در ذخایر بین‌المللی گفته شده که خالص حساب سرمایه در بخش کوتاه‌مدت در ۶ ماهه اول امسال به منفی ۱۱۴۷۲میلیون دلار و در بخش بلندمدت به ۶۳۷ میلیون دلار رسیده است. با این اوصاف کل خالص حساب سرمایه در ۶ ماهه اول امسال منفی ۱۰۸۳۶میلیون دلار بوده است. درخصوص تغییرات ذخایر بین‌المللی که تغییر در دارایی‌های بانک مرکزی بدون ارزهای تهاتری مخصوص را نشان می‌دهد در ۶ ماهه اول امسال به منفی ۷۶۴۴میلیون دلار رسیده است. این رقم بدون در نظر گرفتن تغییرات نرخ ارز محاسبه شده است.
وضع مالی دولت
نماگرهای اقتصادی فصل تابستان در حوزه وضع مالی دولت حکایت از آن دارد که درآمدها ۳۷هزار و ۸۴۰ میلیارد تومان، پرداخت‌های هزینه‌یی ۵۸ هزار میلیارد و ۲۲۰هزار تومان، واگذاری دارایی‌های سرمایه‌یی ۲۰هزار و ۲۵میلیارد تومان و تملک دارایی‌های سرمایه‌یی ۱۲هزار و ۹۰هزار میلیارد تومان بوده است.
در این میان کسری تراز عملیاتی و سرمایه‌یی به ۹۳هزار ۸۰ میلیارد تومان رسیده است.
لازم به توضیح است که بانک مرکزی تاکنون در بخش نماگرها و حساب‌های ملی هیچگونه آماری از میزان تولید و هزینه ناخالص داخلی نداده و آخرین آمارهای منتشر شده این نهاد از شاخص مهم تولید و هزینه ناخالص داخلی مربوط به سال ۹۳ است. این درحالی است که روز گذشته برخی خبرگزاری‌ها به اشتباه آمارهایی درخصوص تولید ناخالص داخلی، تشکیل سرمایه ثابت و هزینه مصرفی دولتی سال ۹۵ در میان گزارش‌های خود از نماگرهای اقتصادی منتشر کرده بودند.
