5چالش برنامهریزی شهری در ایران
محمد سعید ایزدی، معاون وزیر راه و شهرسازی در همایش ملی معماری و شهرسازی از نظریه تا عمل، از افت کیفیت و منزلت شهرها به عنوان بزرگترین چالش امروز در حوزه معماری و شهرسازی یاد کرد و گفت: درحقیقت عدم وجود مدیریتی مناسب و الگوی صحیح جمعیتی برای توسعه متوازن در شهرها دلیل پیدایش این بحران بوده و نتایج آن در ابعاد و عرصههای مختلف بروز کرده است.
ایزدی گفت: با توجه به نتایج بررسیها و مطالعات به دست آمده تحولات جمعیتی با روندی انفجاری در دهههای گذشته مسیر خود را طی کرده و همچنین متاثر از آن شهرها نیز دچار وضعیتی بسیار بحرانی در گسترش خود شدهاند. شهرهایی مانند مشهد، تهران، کاشان و سبزوار نمونهیی از شهرهای با توسعه نامتوازن هستند.
چالشهای فعلی در حوزه شهرسازی
معاون وزیر راه و شهرسازی در ادامه مسائلی از جمله فقر شهری، بحران زیستمحیطی، کاهش تابآوری شهرها، ناکارآمدی حمل و نقل و بحران هویت را از چالشهای فعلی در حوزه شهرسازی اعلام کرد و گفت: متاسفانه در حال حاضر میتوانیم ابعاد متفاوت فقر شهری از جمله فقر مسکن، فقر اجتماعی، فقر بهداشتی و... را در این مناطق ببینیم، مناطقی که بالغ بر ۱۳۰هزار هکتار از مساحت شهرهای کشور را به خود اختصاص داده و جمعیتی ۱۹میلیون نفری را در خود جای دادهاند.
به گزارش «تعادل» و به نقل از پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری ایران با بیان اینکه پهنههای فقر شهری نه تنها با فاصله بسیار زیادی از سرانه استانداردهای شهری قرار دارند، بلکه از شاخصهای متوسط شهری نیز پایینتر هستند، گفت: ما در زمان فعلی میتوانیم این عدم تعادل را در مقیاس کشوری نیز مشاهده کنیم چراکه تراکم جمعیت در نیمه شرقی و غربی کشور بسیار متفاوت است و عدم تعادل در توزیع جمعیت و استفاده از فرصتها و ظرفیتها را بهطور واضح نشان میدهد. ایزدی با تاکید بر این نکته که بحران عدم تعادل در عرصههای دیگر کشور مانند زیرساختها و خدمات نیز دیده میشود، گفت: گسترش آسیبهای اجتماعی نمونهیی دیگر از چالشهای بزرگ این توسعه نامتوازن در مناطق ناکارآمد بوده که امنیت این نواحی را به مخاطره انداخته است.
وی چالش زیستمحیطی را یکی دیگر از مشکلات ناشی از عدم تعادل جمعیتی در شهرها دانست و گفت: این مشکلی است که هماکنون نتایج آن از جمله فرسایش خاک، آلودگی هوا، تخریب زیستبومها، افزایش پسماندهای شهری، خشکسالی و... را در سطح شهرها میتوانیم، ببینیم.
معاون وزیر راه و شهرسازی شاخص ایمنی را یکی از نکات بهشدت مغفول مانده در مناطق ناکارآمد در کشور نام برد و گفت: در واقع شهرهای فعلی در کشور دارای پایینترین سطح ایمنی است و در زمان بروز حادثه آسیب و خسارات بالایی را متحمل میشوند.
۹۰درصد مردم در معرض بلایای طبیعی
وی با تاکید براینکه ایران جزو یکی از ۱۰ کشور بلاخیز جهان به شمار میرود، گفت: نکته مهم آن است که ۹۰درصد مردم کشور در خطر خسارات و آسیبهای ناشی از بلایای طبیعی و حوادث در کشور هستند، نکتهیی که باید در برنامهریزی و طرحریزیهای امروز مورد توجه قرار بگیرد.
مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری ایران با اشاره به این مطلب که ایمنی، هویت و امنیت جایی در طرحهای امروز کشور نداشته و باید برنامههای جامعتری جایگزین آنها شود، گفت: طرحهای قبلی عمدتا کمی و دارای تحلیلهای ریاضی بودند و توجهی به کیفیت در شهرها که امروز کمبود آن در فضای زندگی شهری احساس میشود، نداشتند.
معاون وزیر راه و شهرسازی سیاست بازآفرینی شهری را رویکرد دولت یازدهم در رسیدگی به چالشها و مشکلات موجود اعلام کرد و افزود: در این رویکرد به مسائل مختلف شهری اعم از ابعاد اقتصادی، زیستمحیطی و فرهنگی به صورت همزمان توجه شده و سعی میشود تا از تمرکز روی یک مساله خاص پرهیز شود.
ایزدی در پایان طرحریزی شهری با دو برنامه کلان و نگاه پایین به بالا را دو روش اصلی در این رویکرد اعلام کرد و گفت: راهاندازی نهاد توسعه محله، تلاش برای ارتقای توانمندیهای اقتصادی و اجتماعی، بهبود زیرساختها، توسعه فضاهای عمومی و تجهیز آنها و بهرهبرداری از ساختمانهای ارزشمند با کاربریهای جدید از جمله اقدامات انجام شده توسط وزارت راه و شهرسازی تاکنون در این حوزه به شمار میرود.
279 محله هدف بازآفرینی
هوشنگ عشایری عضو هیاتمدیره شرکت
مادرتخصصی عمران و بهسازی شهری ایران نیز آماری در خصوص بهسازی محلات هدف بازآفرینی ارائه کرد و از پایان یافتن عملیات اجرایی برای بهسازی ۱۵۲ پروژه در محلات هدف بازآفرینی سراسر کشور در سال ۹۵ خبر داد.
عشایری اظهار کرد: شرکت عمران و بهسازی شهری ایران در سال ۹۵، تعداد ۲۷۹محله را به عنوان محلات هدف بازآفرینی شهری تعیین کرده و در اولویت بهسازی و بازسازی قرار داده است. اقدامات اجرایی که در این چارچوب در دستور کار قرار گرفت، از مرمت خانههای تاریخی تا ساماندهی محله سیروس را شامل میشود.
وی درباره جزییات اقدامات صورت گرفته در این ۲۷۹ محله هدف بازآفرینی شهری اظهار داشت: اعتبار ۱۸۰میلیارد تومانی در بخش مسکن و ۴۰۰ میلیارد تومانی در حوزههای آموزشی، بهداشتی و درمانی، بهسازی و معابر، احداث پارک و فضای سبز، سالنهای ورزشی، کتابخانه و خانه محلات هزینه شده است.