3 صندوق کالایی در راه ورود به بازار
بورس کالا در حال بررسی تقاضای راه‌اندازی دو صندوق کالایی طلا و یک صندوق کالایی زعفران است. حامد سلطانی‌نژاد، مدیرعامل بورس کالای ایران با اعلام این مطلب در گفت‌وگو با سنا به راه‌اندازی سامانه آموزشی بازار مشتقه اشاره کرد و گفت: برای توسعه بازار مشتقه نیاز به آموزش عملیاتی این بازار به علاقه‌مندان بود. او با اشاره به اینکه برای آشنایی با بازار مشتقه همیشه به‌طور شفاهی نحوه معامله در این بازار را تشریح می‌کردیم و آموزش‌ها در خصوص این بازار کاملا تئوریک بود، اظهار کرد: این شرایط باعث شد به سمت راه‌اندازی سامانه‌یی حرکت کنیم تا علاقه‌مندان به این بازار در فضای مجازی اقدام به معامله کنند و آموزش به نحوه عملیاتی انجام شود. وی ادامه داد: با راه‌اندازی این سامانه افراد می‌توانند وارد این سامانه شوند تا در قالب فضای مجازی موقعیت بگیرند، خرید و فروش کنند و در نهایت سود و زیان خودشان را در عالم مجازی تجربه کنند. او با اشاره به اینکه عملکرد این سامانه شبیه irvex است، گفت: در حال حاضر این سامانه روی فیوچرز طلا معاملات مجازی انجام می‌دهد اما در سایر حوزه‌ها نیز شرایط معامله به همین روال است.
مدیرعامل بورس کالا با اشاره به اینکه در حوزه کشاورزی تلاش‌های زیادی در حال انجام است که محصولات کشاورزی وارد بازار مشتقه شود، گفت: یکی از دلایل ناموفقیت در این حوزه نبود آموزش برای بازار مشتقه تا پیش از این بود؛ چراکه سرمایه‌گذار برای آشنایی با این بازار مجبور بود در فضای واقعی وارد شود و امکان داشت متضرر شود اما در فضای مجازی چنین مشکلاتی وجود ندارد.
سلطانی‌نژاد با اشاره به اینکه این سامانه در همان ابتدای راه‌اندازی با استقبال خوبی مواجه شد، افزود: در همان روزهای اول نزدیک به 300 نفر در این سامانه ثبت‌نام کردند و مسابقه بین آنها آغاز شد و به سه نفر برنده نیز جوایزی اهدا شد. وی راه‌اندازی این سامانه را برای توسعه بازار مشتقه بسیار مفید دانست و افزود: در شرایط جدید معرفی بازار مشتقه به صورت عملیاتی تسهیل شده است و در عمل می‌توان در فضاهایی مثل دانشگاه یا وزارت جهاد کشاورزی با عملیات روی کالاها نتایج را نشان داد.
مدیرعامل بورس کالای ایران همچنین به وضع بازار مشتقه سکه نیز اشاره کرد و افزود: بازار آتی سکه با ورود سرمایه‌گذاران جدید به بازار مشتقه بسیار رونق گرفته و با راه‌اندازی آپشن سکه پازل این بازار تقریبا کامل شده است. او به بازار نقد سکه در قالب گواهی سپرده اشاره کرد و گفت: در بازار نقد با وجود گواهی سپرده سکه، از آنجایی که کالا در خزانه توسط کارشناس بانک نگهداری می‌شود امکان جعل به صفر می‌رسد و سرمایه‌گذار می‌تواند گواهی یا سند سکه را مورد معامله قرار دهد.
سلطانی‌نژاد با اشاره به اینکه بازار آتی سکه عمر بیشتری نسبت به سایر بازارهای این کالا دارد، افزود: بازار آتی بسیار فعال است و آپشن این کالا هم راه‌اندازی شده است که بسیار مورد استقبال قرار گرفته و ظرف چند ماه ابتدایی این بازار بیش از 50 میلیارد تومان معاملات در این بازار انجام شد که انتظار چنین اقبالی در بازار وجود نداشت.
مدیرعامل بورس کالای ایران با اشاره به اینکه در شرایط فعلی زمان ورود نهادهایی همچون صندوق‌های کالایی طلا به این بازار است، ادامه داد: این صندوق‌ها باید معاملات الگوریتمی روی این کالا را طراحی کنند. وی ارزش معاملات بازار مشتقه سکه را در سال گذشته بالغ بر 390هزار میلیارد ریال دانست و گفت: این رقم در کل تاریخ بورس کالای ایران بی‌سابقه است.
سلطانی‌نژاد در ادامه برنامه توسعه بازار مشتقه را بازار مبتنی بر کالا دانست و افزود: برای توسعه این بازار برای ورود محصولات کشاورزی ذرت، جو، زعفران و پسته که مزیت نسبی در آنها وجود دارد، برنامه‌ریزی شده است. او همچنین با اشاره به اینکه سنگ‌آهن را به زودی در بازار کالا خواهیم داشت، اظهار کرد: توسعه بازار صادراتی سنگ‌آهن به موجب ماده 37 دستورالعمل پذیرش، ماده دو بند الف ماده 32 قانون برنامه ششم اجرایی خواهد شد که می‌گوید: تنظیم‌گر بازار مثل شرکت بازرگانی دولتی و نهادهای دیگر می‌توانند از ابزارهای مالی مثل: فیوچرز، آپشن، فوروارد برای تنظیم بازار استفاده کنند این اجازه به آنها داده شده است از این ابزار استفاده کنیم.
سلطانی‌نژاد در ادامه درخصوص ساز و کار صندوق‌های کالایی گفت: این صندوق‌ها می‌توانند یونیت‌هایشان را به مردم بفروشند افرادی که مدیریت این صندوق‌ها را بر عهده دارند، افرادی حرفه‌یی هستند که در تجارت زعفران یا تجارت طلا یا هر کالایی که می‌خواهند روی آن صندوق کالایی داشته باشد، تسلط دارند. این مقام مسوول با اشاره به اینکه چنین صندوق‌هایی ریسک سرمایه‌گذاری کالایی را کاهش می‌دهند، گفت: ممکن است فرد با خرید مستقیم سکه یا طلا و بدون تحلیل نوسان‌های قیمتی این کالاها متضرر شود اما چنین صندوق‌هایی با وجود مدیران حرفه‌یی، ریسک سرمایه‌گذاری را کاهش می‌دهند.
مدیرعامل بورس کالای ایران با اشاره به اینکه این صندوق‌ها در هر کالایی که بازار نقد و گواهی سپرده آنها وجود داشته باشد، امکان سرمایه‌گذاری دارند، اظهار کرد: زمینه فعالیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری اوراق بهادار است و هر جا که امکان تبدیل کالا به اوراق بهادار وجود داشته باشد، صندوق‌ها می‌توانند ورود پیدا کنند. وی ادامه داد: تا امروز زمینه حضور این صندوق‌ها وجود نداشته است اما با راه‌اندازی معاملات گواهی سپرده زعفران اواخر سال گذشته و گواهی سپرده پسته و گواهی سپرده سکه طلا که پایان سال 94 راه‌اندازی شد، در حال حاضر زمینه فعالیت این صندوق‌ها وجود دارد.
سلطانی‌نژاد با اشاره به اینکه چند تامین سرمایه در تلاش برای راه‌اندازی صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر کالا هستند، گفت: اما در حال حاضر تقاضای دو صندوق طلا و یک صندوق زعفران در بورس کالا وجود دارد که در حال بررسی است.
