سالانه ۱۰ هزار میلیارد دود می‌شود
گروه اقتصاد اجتماعی|
روز گذشته، روز جهانی بدون دخانیات بود؛ چه اینکه طبق پیش‌بینی سازمان جهانی بهداشت (WHO) اقدام برای متوقف کردن مصرف تنباکو و محصولات دخانی می‌تواند از بیماری و مرگ‌ومیر میلیون‌ها انسان جلوگیری کند. به همین مناسبت و بهانه، معاون وزیر بهداشت دیروز در این وزارتخانه میزبان نشست خبری «روز جهانی بدون دخانیات» بود. او در این نشست، مصرف دخانیات را شایع‌ترین عامل مرگ قابل پیشگیری دانست و گفت: اگر کسی از دوره نوجوانی مصرف دخانیات را شروع کند، طول عمرش ۲۰ تا ۳۰ سال کاهش می‌یابد. ۹۰درصد کسانی که به سرطان ریه مبتلا شدند، سابقه مصرف دخانیات داشته‌اند. به این ترتیب افرادی که در سن تولید هستند، جان خود را از دست می‌دهند یا ناتوان می‌شوند. در نتیجه توسعه کشور نیز آسیب می‌بیند. علی‌اکبر سیاری ادامه داد: وزارت بهداشت اقدامات زیادی در زمینه اطلاع‌رسانی انجام داده است و نخستین استراتژی در زمینه کاهش مصرف دخانیات محسوب می‌شود. او افزود: دومین استراتژی در این زمینه جلوگیری از مصرف در اماکن عمومی است. سیاری سومین سیاست در زمینه کاهش مصرف دخانیات را جلوگیری از تبلیغ مواد دخانی دانست و گفت: یکی از راه‌های تبلیغ در این زمینه در معرض
دید قرار گرفتن این محصولات و همکاری برندهای مشهور با هنرمندان است. در دهه سوم انقلاب میزان تبلیغ دخانیات توسط بازیگران مرد به چهار برابر و زنان بازیگر به ۱۰ رابر افزایش یافته است. او ادامه داد: یکی دیگر از راه‌های موفقیت در این حوزه فراهم کردن زمینه درمان است. از دو سال پیش در شبکه بهداشت و درمان کشور بحث درمان مصرف دخانیات نیز ادغام شده و کسانی که مایل به ترک هستند می‌توانند به این مراکز مراجعه کنند. او افزود: یکی دیگر از اقدامات لازم در این زمینه پایش تاثیرگذاری استراتژی‌های انجام شده است. در سال ۹۵ تحقیق «استپ» به همین منظور انجام شد و نتایج آن نشان داد که روند مصرف دخانیات کاهش و آمار استفاده از قلیان افزایش یافته است. در مجموع مصرف این دو ماده دخانی ثابت و کمی رو به افزایش است. مصرف قلیان در نوجوانان به خصوص دختران افزایش یافته است. میزان مصرف سیگار در مردان چند برابر زنان است، اما در مورد قلیان تقریبا با هم برابر است.
کمترین مالیات بر دخانیات
به گزارش ایسنا معاون وزیر بهداشت، در ادامه این نشست گفت: ما در پنج استراتژی جهانی برای کاهش مصرف دخانیات موفق بوده‌ایم، اما در استراتژی افزایش مالیات موفق عمل نکرده‌ایم. در سال ۹۳ مطالعه‌یی توسط کارشناسان بهداشت جهانی در این خصوص انجام شد و فرمولی به دست آمد که طبق آن باید مالیات بر دخانیات در ایران به صورت پله‌یی برای خرده‌فروشی سیگار افزایش یابد و به ۶۵درصد برسد، اما در حال حاضر ما جزو کشورهایی هستیم که کمترین مالیات بر دخانیات را اعمال می‌کنیم.
جریانی پشت این کار است
معاون بهداشت وزارت بهداشت گفت: دخانیات عامل مرگ ۶۰ هزار ایرانی در سال است. این درحالی است است که اگر یک هواپیما سقوط کند ۳۰۰ نفر فوت می‌کنند و همه به آن اعتراض می‌کنند. اما ۶۰هزار نفر در اثر مصرف دخانیات می‌میرند و عزم جدی برای جلوگیری از آن وجود ندارد. وقتی صنعت تلاش می‌کند که عرضه را زیاد کند و تجار نیز سعی می‌کنند واردات را افزایش دهند و کسانی که مرزها را کنترل می‌کنند در این زمینه همکاری نمی‌کنند، وزارت بهداشت نیز به تنهایی موفق نمی‌شود. او ادامه داد: سالانه ۱۰ هزار میلیارد تومان از پول مردم صرف دخانیات و ۲۰ تا ۳۰ هزار میلیارد تومان نیز هزینه درمان بیماری‌های ناشی از آن می‌شود. در بعضی مراکز توزیع قلیان نیز به تنباکوها مواد مخدر افزوده می‌شود. او افزود: طبق آنچه اعلام می‌شود ۳۰درصد مصرف داخل از طریق قاچاق وارد کشور می‌شود. یکی از راه‌های افزایش تولید سیگار در کشور نیز طرح همین مساله است و معلوم نیست این آمار درست باشد یا خیر؟ ایجاد اشتغال، کاهش قاچاق و افزایش کیفیت نیز سه موضوعی است که در این زمینه مطرح می‌کنند. حاشیه سود این صنعت بالاست و تجار، تولید‌کننده و وارد‌کننده آن همه یک گروه هستند. جریانی پشت
این کار است.
ناموفق‌ترین کشور منطقه
پس از سیاری، خسرو صادق نیت، رییس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، گفت: «هزینه سالانه تهیه دخانیات در کشور بیش از 10هزار میلیارد تومان است. حدود دو تا سه برابر این عدد نیز مربوط به هزینه غیرمستقیم درمان ناشی از مصرف دخانیات است. این در حالی است که بسیاری از این بیماری‌ها مانند برونشیت و سرطان درمان‌پذیر نیستند. او ادامه داد: مشکل جدید ما در 10سال گذشته رشد شتابنده قلیان بوده است. یکی دیگر از نگرانی‌های ما استفاده از تنباکوهای معطر است که باید نگاه ویژه‌یی به آن داشت. این ماده طی سه تا 10سال می‌تواند سرطان ایجاد کند. هرچند روند رو به رشد سیگار در کشور متوقف و کمی کاهش داشته، اما افزایش مصرف قلیان آن را جبران کرده است.
صادق نیت تاکید کرد: کنوانسیون جهانی مبارزه با دخانیات گزارش داد که ایران در پنج گام اصلی این مبارزه به عنوان موفق‌ترین کشور منطقه عمل کرده است، اما در مورد مالیات ناموفق‌ترین کشور منطقه بوده است که لازمه بهبود این وضعیت همکاری ارگان‌های ذی‌ربط است.
او با اشاره به توسعه شبکه توزیع محصولات دخانی که با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت آغاز شده است، افزود: یکی از شروط مجوز دادن برای عرضه مواد دخانی تعهد به عدم عرضه سیگار به افراد زیر 18 سال است. اگر بتوانیم این شبکه را همراه با ستاد مبارزه با قاچاق کالا و عرض کامل کنیم، کد رهگیری از در کارخانه تا زمان عرضه برای این محصولات صادر می‌شود و این شبکه می‌تواند مشکلات را تا حد زیادی برطرف کند.
