رونق کسب وکارهای آنلاین در فضای مجازی

گروه دانش و فن|

شاید زمانی نگاه به فضای مجازی، تشریفاتی بود اما امروزه تقریبا تمامی افراد از فرصت‌های این فضا برای کسب درآمد آگاهند و در این میان، کسب و کار و خرید و فروش آنلاین یکی از مهم‌ترین روش‌های درآمدزایی محسوب می‌شود.

‌ ابزارها و روش‌های کسب درآمد نامحدودند؛ چنانچه براساس تعاریف اصلاح‌شده امروز به موضوع نگاه کنیم، اولا بازار را مکانی که در آن داد و ستد روی می‌دهد ندانیم بلکه آن را ذهن‌های خریدکننده و فروشنده در نظر بگیریم و ثانیا قید فیزیکی بودن را از مکان ‌برداریم و مکان مجازی را هم به رسمیت بشناسیم و سپس این دو را در کنار بزرگ‌ترین ابداع واپسین دهه‌های سده بیستم یعنی اینترنت بنشانیم، آنگاه کسب و کار از طریق فضای مجازی، نه تنها منطقی و قابل درک بلکه مطلوب و سودآور خواهد بود.

شرایط کنونی اقتصادی که هزینه‌های مختلفی از جمله قیمت سرسام‌آور بنزین را به کسب‌وکارها تحمیل کرده، فروش اینترنتی را ضروری ساخته است. در طول تاریخ، هیچگاه فروش تا این اندازه آسان و از نظر سطح پوشش جغرافیایی وسیع نبوده است. این روش، راهی برای جلوگیری از صرف هزینه‌های بیشتر هم برای فروشنده و هم برای خریدار است زیرا قیمت نهایی به دلیل حذف شدن عوامل هزینه‌ساز فروش سنتی کاهش می‌یابد. فروش آنلاین، شکلی از تجارت الکترونیکی است که برای خریداران این امکان را فراهم می‌سازد که بتوانند در فضای مجازی کالاها یا خدماتی را بطور مستقیم از یک فروشنده خریداری کنند.

فناوری که موجب تسهیل شدن بسیاری از امور به گونه‌یی شد که حتی پیش از این کسی تصور نمی‌کرد، تحولی بزرگ در فرآیند خرید ایجاد کرد. همانطور که در گزارش وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات آمده است، پیش از این برای خرید کردن، مجبور بودیم خانه یا محل کار خود را ترک کنیم و به بازار برویم. اما اکنون با چند کلیک که وقتی هم از ما نمی‌گیرد، هر چه را بخواهیم بودن کمترین زحمتی در برابر خود حاضر می‌یابیم. وب‌سایت‌های خرید آنلاین به تازگی رشدی قارچ‌گونه داشته‌اند تا تقاضاهای فزاینده و نیازهای مشتریان را برآورده سازند. به این ترتیب، دامنه انتخاب خریداران بیش از پیش شده و می‌توانند آنچه را که مناسب‌تر می‌بینند، آسان‌تر به دست آورند.

پدیده خرید آنلاین تا حدی رشد یافته است که امروز مفهومی تحت نام‌های گوناگونی مانند وب‌سایت مقایسه قیمت، ابزار تحلیل قیمت یا موتور خرید مقایسه‌یی که یک موتور جست‌وجوی عمودی برای مقایسه کردن کالاها از نظر قیمت، ویژگی و سایر معیارهاست، رایج و فراگیر شده است. اکنون هر کسی به آسانی با استفاده از رایانه شخصی، لپ‌تاپ، تبلت یا گوشی هوشمند، دامنه وسیعی از کالاها را جسته، بررسی کرده و در نهایت، پس از پرداخت اینترنتی، کالاهایی را خریداری می‌کند و چنانچه کالا فیزیکی باشد، پس از گذشت زمان مشخصی و اگر دیجیتالی باشد (مانند نرم‌افزار، آلبوم موسیقی و غیره) تقریبا بلافاصله در محل خود آنها را تحویل می‌گیرد.

 ۷۴/۱ تریلیون دلار، سهم مبادلات آنلاین ۲۰۱۶

اگر به خاطر آوریم که تقریبا بلافاصله پس از ابداع و ارائه تار جهان گستر (World Wide Web) از سوی تیم برنرز لی در سال ۱۹۹۰، کاربرد تجاری آن آغاز شد، درک چرایی رشد روزافزون گرایش به کسب و کار در فضای مجازی چندان دشوار نخواهد بود. این رشد چنان است که بر پایه بررسی‌های انجام‌شده، حجم مبادلات آنلاین در جهان به بیش از ۷۴/۱ تریلیون دلار در سال ۲۰۱۶ رسید و برآوردها، حکایت از رسیدن این رقم به بیش از ۲ تریلیون دلار در سال‌های آتی دارند.

فروش آنلاین امروزه سریع‌الرشدترین و یکی از ارزشمندترین و سودآورترین صنایع به شمار می‌رود. آن‌طور که از آمارها بر می‌آید، حدود ۷۱درصد فروشندگان امروز، کالای خود را بطور آنلاین به فروش می‌رسانند زیرا در پی انجام معاملاتی بهترند. به علاوه، ۸۰ درصد جمعیت امریکا بطور آنلاین خرید می‌کنند و نیمی از آنها بیش از یک بار چنین می‌کنند. به عبارت دیگر، ۱۹۸ میلیون امریکایی خریداران آنلاین هستند. طبق اعلام اداره آمار امریکا، در حدود ۵/۷ درصد از کلیه خرده‌فروشی سال ۲۰۱۵ این کشور، از راه آنلاین انجام شده است. همین منبع، سهم تجارت الکترونیک سال ۲۰۱۵ را در امریکا با ۱/۵ درصد افزایش 29.7درصد ذکر کرده است. جالب این‌جاست که ۲۵ درصد خریداران آنلاین را افراد ۵۴ ساله به بالا تشکیل می‌دهند. پیشتازان عرصه کسب و کارهای آنلاین به ترتیب بریتانیا، چین، نروژ، فنلاند، کره جنوبی، دانمارک، آلمان، امریکا و ژاپن هستند. پیش‌بینی می‌شود نسبت خریداران آنلاین به درصد جمعیت اینترنت در مقیاس جهانی که در سال ۲۰۱۴ در حدود ۴۳ درصد بود، به بیش از ۴۷ درصد در سال ۲۰۱۸ افزایش یابد.  

 نمونه‌های موفق جهانی کسب و کارهای آنلاین

چنانچه نگاهی به ارزش ناخالص کالا (GMV) - که عبارت از ارزش کل کالاهای فروخته‌شده در وب‌سایت‌های گوشه و کنار جهان است- بیندازیم، خواهیم دید که در میان فهرست ۱۰ فروشگاه بزرگ آنلاین، علی‌بابا و آمازون تقریبا نیمی از بازار جهانی تجارت جهانی را در اختیار خود دارند.

براساس تحلیل‌های Internet Retailer، سایت علی‌بابا به تنهایی در حدود ۲۷ درصد از سهم بازار را در اختیار دارد و آمازون با حدود ۱۳ درصد در جایگاه دوم ایستاده است. هر دو در کشورهای خود غالبند و با توجه به رعایت دو اصل قیمت اندک و تحویل سریع، قدرت انتخاب بزرگی به مشتریان داده‌اند. تقریبا یک‌سوم تمام تراکنش‌های خرده‌فروشی آنلاین در امریکا در سال گذشته میلادی در آمازون انجام شد که نسبت به سال ۲۰۱۲ رشدی ۱۰ درصدی را نشان می‌دهد. از آن سو نیز، Jd.com که یکه‌تاز خرده‌فروشان آنلاین در چین است، سهم خود را از ۱/۵ درصد در سال ۲۰۱۲ به ۳/۱۱ درصد افزایش داده است. این در حالی است که سهم بازار ای‌بِی و علی‌بابا در کشورهای یادشده به ترتیب ۸/۱ و ۶/۲ درصد کاهش یافته است.

رتبه‌های اول تا دهم بزرگ‌ترین خرده‌فروشان آنلاین در سطح جهان را به ترتیب وب‌سایت‌های علی‌بابا (با سهم ۶/۲۶ درصد، چین)، آمازون (۱۳ درصد، امریکا)، ای‌بِی (۵/۴ درصد، امریکا)، ‌جِی‌دی (۸/۳ درصد، چین)، راکوتن (۵/۱ درصد، ژاپن)، اپل (۴/۱ درصد امریکا)، سانینگ (۳/۱ درصد، چین)، شیائومی (۰/۱ درصد، چین)، دل (۹/۰ درصد، امریکا) و وال‌مارت (۸/۰ درصد، امریکا) در اختیار دارند.