فرصت «تامین منطقهای برجام» در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی
قطر کشوری مهم در حوزه پتروشیمی در منطقه است که با تولید دو میلیون تن محصولات پلیمیری 2درصد عرضه کل دنیا را به خود اختصاص داده و اهمیت بسزایی در بازار منطقه دارد. در بخش گاز نیز قطر کشوری است که جزو ابرقدرتهای گازی منطقه محسوب میشود. کارشناسان معتقدند تنش اخیر میان قطر و دیگر کشورهای عرب حوزه خلیج فارس برنامههای توسعهیی گازی این کشور را دستخوش تغییر خواهد کرد. نقش ایران در این میان حساس و استراتژیک است. تحریمها علیه قطر روابط ایران را با این کشور وارد مرحله جدیدی کرده که نیازمند استراتژی حساب شده و متفاوت با گذشته است. علی شمساردکانی رییس کمیسیون انرژی، نفت و محیط زیست اتاق بازرگانی ایران در این باره میگوید: تاکنون هیچ مصوبهیی در مورد محاصره دریایی قطر تصویب نشده است و تحریمهای اخیر سرخود و با هماهنگی عربستان انجام شده و قانونی و قابل اجرا نیست.
به گفته وی با توجه به اینکه حمل و نقل محصولات پتروشیمی دریایی است، ایران میتواند در این زمینه ورود کند. درحال حاضر چندین شرکت حمل و نقل طرف قرارداد عربستان به دلیل ارجحیت منافع کار با عربستان و فشار سیاسی این کشور، همکاری خود را با قطر قطع کردهاند و محمولههای قطر را حمل نمیکنند و این به معنی فراهم آمدن فرصت حضور برای ایران است.
شمساردکانی توضیح داد: مجموعههای پتروشیمی ما در عسلویه و مجتمعهای پتروشیمی مستقر در بندرامام به دلیل امتیاز نزدیکی میتوانند با شرکتهای حمل و نقل که محصولات ایران را حمل میکنند، کسب و کار مشترک داشته باشند و حتی محصولات پتروشیمی قطری را با قیمت مناسب پیش خرید کنند و به مجموعه حمل و نقل خود بیفزایند. وی افزود: ایران حمل و نقل دریایی گستردهیی دارد که در حمل محصولات پتروشیمی نیز مهارت دارد و میتواند در این زمینه وارد عمل شود.
وی گفت: به عنوان نمونه در ایران شرکتهای بزرگی هستند که محصولات اوره و آمونیاک تولید میکنند در قطر نیز یک مجتمع نسبتا بزرگ اوره و آمونیاک فعال است. با یک بازاریابی حساب شده شرکتهای داخلی میتوانند محصول قطر را بخرند و به سهم خود اضافه کرده و با صادرات آن سود خوبی نیز ببرند و از آن طرف قطر را از تنگنا نجات دهند.
شمساردکانی درخصوص همکاری ایران و قطر در حوزه گاز گفت: صادرات گاز قطر به صورت LNG است و ایران در LNG فعالیت چندانی ندارد. کشتیهای حمل LNG، کشتیهای ویژهیی هستند که ایران ندارد و نقش خاصی نمیتواند در این حوزه ایفا کند اما ممکن است بتوانیم همکاریهایی نیز در این زمینه داشته باشیم.
رییس کمیسیون انرژی، نفت و محیط زیست به مساله پارس جنوبی و مشکل قدیمی ایران و قطر اشاره کرد و گفت: اشتباه بزرگی که از زمان کشف میدان گازی پارس جنوبی قبل از انقلاب رخ داد این بود که میشد در آن زمان این مشکل را حل کرد و برنامه بهرهبرداری مشترک را با قطر به آسانی ریخت اما این اتفاق نیفتاد. بعد از انقلاب هم درگیری جنگ این فرصت را از ما گرفت چراکه بسیاری از کشورهای منطقه ازجمله قطر رابطه خوبی با ایران نداشتند.