تحریم‌های جدید در راه است
گروه جهان
با پایان ضرب‌الاجل عربستان و متحدانش به قطر ارزش سهام بازار بورس این کشور به شدت سقوط کرد. نگرانی صاحبان سرمایه در قطر پس از آن جدی‌تر شد که وزیر خارجه قطر تاکید کرده کشورش شروط همسایگانش برای رفع محاصره را نمی‌پذیرد. سخنانی که به نوشته شبکه سعودی العربیه احتمالا به معنی تحریم‌های جدید علیه این کشور خواهد بود.
عربستان، امارات، بحرین و مصر نزدیک چند هفته پیش تمام روابط سیاسی و اقتصادی خود را با قطر قطع کردند و مرزهای دریایی، هوایی و زمینی خود را به روی آن کشور بستند. این کشورها برای قطر شروط ۱۳گانه‌یی گذاشته‌اند و تا یک‌شنبه(دیروز) برای پذیرفتن آنها ضرب‌الاجل تعیین کردند اما محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، وزیر خارجه قطر پس از رد این پیشنهادات تاکید کرده که دوحه همچنان آمادگی دارد درباره مسائل به وجود آمده با کشورهای همسایه به گفت‌وگو بنشیند.
رویترز نوشته، با پایان ضرب‌الاجل عربستان و متحدانش به قطر، شاخص بازار بورس قطر تنها در این روز (یک‌شنبه) 3.1درصد سقوط کرده است. به این ترتیب از زمان آغاز بحران دیپلماتیک در روابط میان قطر و عربستان سعودی، مصر، امارات عربی متحده و بحرین، شاخص این بازار بورس 11.9درصد کاهش یافته است. تعطیلی شبکه تلویزیونی الجزیره، قطع رابطه سیاسی با ایران، اخراج اعضای اخوان‌المسلمین و تعطیلی پایگاه نظامی ترکیه در قطر ازجمله خواسته‌های این کشورهاست. وزیر خارجه قطر با تکرار موضع قطر گفته است:«فهرست خواسته‌ها رد خواهد شد. این فهرست پذیرفته نخواهد شد. ما تمایل به گفت‌وگو داریم اما با شرایط مناسب.»
تدوین طرح ۵ بندی جدید
در همین حال روزنامه السیاسه کویت پس از پایان ضرب‌الاجل تعیین شده از طرح جدیدی برای حل بحران قطر خبر داده است. در گزارش این نشریه آمده که ایالات متحده با تمام اعتبار خود وارد بحران قطر شده و از میانجیگری کویت برای حل این بحران حمایت می‌کند.
طی 3هفته گذشته دولت کویت به تلاش برای میانجیگری با هدف حل این مناقشه پرداخته و ایالات متحده امریکا نیز از این تلاش پشتیبانی کرده است. کاخ کرملین نیز شنبه اعلام کرد که ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه در گفت‌وگو با مقامات قطر بر راه‌حل دیپلماتیک این مناقشه تاکید کرده است.
السیاسه کویت یک‌شنبه نوشته: در نشستی میان رکس تیلرسون، وزیر خارجه امریکا با محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، وزیر خارجه قطر توافق‌هایی حاصل شده است. به گفته منابع دیپلماتیک ازجمله مهم‌ترین نکات توافقی که احتمالا هفته آینده در کویت امضا می‌شود، عبارتند از:
اخراج یوسف القرضاوی، رهبر معنوی اخوان‌المسلمین و رهبران حماس از دوحه.
بازگشت نیروهای ترکیه‌یی به کشورشان.
نظارت بر معاملات مالی قطر برای طرف‌های نظامی.
قطر باید تمامی مدارک مربوط به سازمان‌هایی که در دوحه هستند را به طرف‌های امنیتی امریکایی بدهد.
کاهش برنامه‌های تحریک‌آمیز و ایجاد تنش و فتنه در شبکه الجزیره و تعهد درباره عدم انتقاد از کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و مصر.
اختلاف تیلرسون و ترامپ درباره بحران قطر
در شرایطی که گمانه‌زنی‌ها درباره اقدامات آتی عربستان و متحدانش علیه قطر بالا گرفته، نشریه بیزنس اینسایدر هم از تشدید تنش‌های وزیر خارجه امریکا و رییس‌جمهوری این کشور بر سر بحران قطر خبر داده است.
در این گزارش آمده: درحالی که جیمز متیس، وزیر دفاع و رکس تیلرسون، وزیر خارجه امریکا برای کاستن از بحران خلیج فارس تلاش می‌کنند، دونالد ترامپ به انتقادهای خود از قطر ادامه می‌دهد. گفته شده، تیلرسون و متیس تلاش کرده‌اند بحران را کاهش داده و کشورهای منطقه را بار دیگر متحد کنند اما واقعیت این است که بحران قطر با اظهارات ترامپ تشدید شده است؛ ترامپ تاکنون دو بار قطر را به عنوان شریک بلندمدت امریکا به تمسخر گرفته و محکوم کرده است.
ترامپ پس از تصمیم عربستان و متحدانش برای قطع روابط با دوحه آن هم چند روز پس از شرکت ترامپ در نشستی با حضور رهبران منطقه گفت که این کشورها با وی برای مقابله با قطر گفت‌وگو کرده‌اند. این سخنان ترامپ در تناقض آشکار با سخنان تیلرسون بود که از متحدان عربستان خواسته بود تحریم قطر را که میزبان پایگاه نظامی امریکاست، متوقف کنند. مارک پری از نزدیکان وزیر خارجه امریکا در این باره می‌گوید:«تیلرسون نه تنها از سخنان ترامپ شگفت‌زده شد بلکه از اینکه کاخ سفید و وزارت خارجه موضع یکسانی ندارند کاملا به خشم آمد».
بنابر این گزارش، سخنان ترامپ برای تیلرسون که از کمبود نیرو در وزارت خارجه گله‌مند است، ثابت کرده که ترامپ سیاست خارجی ثانویه‌یی را در خارج از کاخ سفید به پیش می‌برد، سیاستی که توسط جرد کوشنر، مشاور ارشد و دامادش هدایت می‌شود. در پی بالا گرفتن این اختلافات است که پایگاه اینترنتی دبکا فایل گمانه‌زنی کرده که رییس‌جمهوری امریکا در نظر دارد نیکی هیلی، نماینده امریکا در سازمان ملل متحد را به عنوان جایگزین تیلرسون انتخاب کند.
قطع رابطه برخی کشورهای عربی با قطر پس از آن انجام شد که عربستان، امارات، مصر و بحرین 25ماه مه چند وب‌سایت خبری قطر را به دنبال انتشار سخنان منتسب به شیخ تمیم بن حمد بن خلیفه آل‌ثانی، امیر قطر فیلتر کردند. قطر ضمن تکذیب سخنان منتسب به امیر این کشور از نفوذ سایبری در وب‌سایت‌های خبری این کشور سخن گفته بود.
در سخنانی که به نقل از امیر قطر در این وب‌سایت‌ها منتشر شده بود از تنش در رابطه کشورهای عربی با ایران انتقاد شده بود و در مقابل از حزب‌الله لبنان تجلیل شده بود.
تنش در روابط قطر با برخی کشورهای عربی در سال ۲۰۱۳ و به دنبال سرنگونی محمد مرسی، رییس‌جمهور اسلامگرای مصر توسط ارتش این کشور نمایان شد. روابط قطر با مصر پس از به قدرت رسیدن عبدالفتاح السیسی، رییس‌جمهوری مصر رو به تیرگی گذاشت. مصر و برخی دیگر از کشورهای عربی قطر را به حمایت از اخوان‌المسلمین متهم می‌کردند. این درحالی است که عربستان و امارات از دولت جدید مصر حمایت می‌کردند. کمتر از یک سال بعد عربستان، بحرین و امارات در مارس ۲۰۱۴ سفرای خود را در اعتراض به آنچه دخالت قطر در امور داخلی خود بود از دوحه فرا خواندند. تنش آن سال بین قطر و 3کشور عربی 8 ماه طول کشید.
