خیمه‌شب بازی بورس با عرضه‌های پرحاشیه
گروه بورس
«شرکت به‌پرداخت ملت» دیروز برای نخستین بار در بورس تهران جهت کشف قیمت عرضه شد، این عرضه به دلایل عدم انتشار به‌موقع صورت‌های مالی شرکت و عدم شفافیت شرکت با تاخیر چند ساعته و اطلاع‌رسانی ضعیف انجام شد.
به گزارش «تعادل» در سال جاری این دومین بار است که عرضه اولیه در بورس با اما و اگرهای زیادی روبه‌رو می‌شود. دفعه نخست عرضه اولیه شرکت «وپسا» به دلیل عدم شفافیت و ابهامات موجود در اطلاعات منتشره و در نهایت با فشار رسانه‌ها لغو شد. دیروز نیز برای بار دوم، عرضه اولیه شرکت «به‌پرداخت ملت» تا مرز لغو پیش رفت، اما در نهایت در وقت اضافی و بعد از پایان ساعات دادوستد بازار و صد البته با رفتاری غیرمعمول ساعت 13 تا 15 انجام شد. این در حالی است که در گذشته با اطلاع‌رسانی‌های متعدد نهایتا تا ساعت 12 و 40 دقیقه سفارش‌گیری آغاز می‌شد و بعد از 20 دقیقه همه مراحل عرضه به پایان می‌رسید. اما دیروز به دلیل کارشکنی شرکت در انتشار اطلاعات با اهمیت، فرآیند عرضه اولیه ساعت 16 به پایان رسید.
از نکات عجیب عرضه روز گذشته عدم اطلاع‌رسانی دقیق بود. شرکت «به‌پرداخت ملت» تنها یک روز مانده به عرضه اقدام به معرفی شرکت کرد. از طرف دیگر تا ساعات پایانی دادوستد روز گذشته به‌طور قطعی مشخص نبود که عرضه انجام خواهد شد یا خیر. با پیگیری‌های خبرنگار «تعادل» از معامله‌گران مستقر در تالار شیشه‌یی تا ساعت 12 و 30 دقیقه که دادوستد طبق معمول هر روز متوقف می‌شود، مشخص نبود که آیا به‌طور قطعی عرضه انجام خواهد شد یا خیر؟
این موضوع سبب سردرگمی فعالان بازار سرمایه برای شارژ وجه نقد شده بود زیرا یکی از نکته مهم عرضه دیروز تامین نقدینگی بود. عرضه دیروز به دلیل کشف قیمتی یک‌هزار و 750 تومانی هر سهم و تخصیص 2 هزار سهم برای هر نفر نیاز به 3میلیون و 500هزار تومان نقدینگی داشت و به دلیل اینکه تا ساعات پایانی خبر قطعی عرضه منتشر نشده بود، اغلب سرمایه‌گذاران به‌طور جدی اقدام به تامین نقدینگی نکردند به همین روی در ساعات ابتدایی عرضه با استقبال روبه‌رو نشد به همین دلیل کارگزاری‌ها به‌صورت اعتباری اقدام به واگذاری سهام برای مشتریان خود کردند.
سردرگمی در بورس تهران
با وجود ابهامات زیاد در عرضه دیروز، مسوولان بورس تهران و شرکت «به‌پرداخت ملت» پاسخگوی رسانه‌ها نبودند و تلفن‌ها بی‌پاسخ ماند تا اینکه نهایتا علی صحرایی، معاون عملیات بازار بورس تهران طی گفت‌وگویی با تردید اعلام کرده بود که احتمالا عرضه انجام خواهد شد. اما در مقابل بعد از چند دقیقه خبری از سوی رییس وی مخابره شد که این خبر را نقض می‌کرد. حسن قالیباف‌اصل، مدیرعامل بورس و اوراق بهادار تهران در گفت‌وگو با فارس، با بیان اینکه جزییات انجام یا عدم عرضه اولیه دیروز هنوز مشخص نیست، گفته است: «قرار بود ناشر به‌پرداخت ملت تا پیش از عرضه اولیه برخی نامه‌های اداری را به امضا برساند که تا این لحظه به نظر می‌رسد هنوز این نامه‌ها به دست بورس نرسیده است. » بلاتکلیفی عرضه اولیه سهام به‌پرداخت که قرار بود با روش ثبت سفارش به عنوان نخستین عرضه اولیه امسال دیروز کلید زده شود، در حالی رقم خورد که نهایتا بورس تهران ساعت 12 و 30 دقیقه با صدور اطلاعیه‌یی دیرهنگام اعلام کرد که عرضه اولیه ۵ درصدی سهام به‌پرداخت ملت در زمان خارج از معاملات انجام می‌شود و زمان سفارش‌گیری آن ساعت ۱۳ تا ۱۵ خواهد بود.
40 شرکت در صف عرضه‌های پرچالش
این عرضه در حالی با چالش‌های جدی روبه‌رو شده که مدیر پذیرش بورس و اوراق بهادار تهران خبر داده که 40شرکت دیگر در بورس تهران آماده عرضه هستند. اسماعیل درگاهی با بیان اینکه نخستین عرضه اولیه سهام در سال جاری دیروز با کشف قیمت سهام «به‌پرداخت ملت» به روش ثبت سفارش کلید زده شد، گفت: عرضه‌های اولیه سهام در سال جاری با توقف طولانی در بورس تهران کلید خورده و جای خوشحالی است که با لیدر صنعت PSP و برخوردار از شاکله مالی قوی آغاز شده است. اسماعیل درگاهی تاخیر در عرضه‌های اولیه سهام در سال جاری را ناشی از هدف‌گذاری و سیاست سازمان بورس به دلیل شرایط خاص بازار عنوان کرد و افزود: به دلیل وضعیت بازار سهام عرضه‌های اولیه سهام در اواخر سال قبل متوقف شد و پس از آن نیز وضعیت به گونه‌یی نبود که بتوان وضعیت عرضه‌های اولیه را سرعت بخشید. واقعیت این است که در عرضه‌های اولیه همواره نیم‌نگاهی به شرایط بازار انداخته می‌شود و در شرایطی که رکود وجود دارد باید همواره بهترین شرکت‌ها و با محافظه‌کارانه‌ترین روش‌ها اقدام به عرضه اولیه کرد. وی افزود: در مورد ورود سهام «به‌پرداخت ملت» به بورس اگر چه چالش‌های بسیاری بر سر قیمت‌گذاری سهام وجود داشت اما طبیعی است اگر شرایط بهتری در بازار وجود داشته باشد، سهامدار عمده با قیمت بهتری سهام را می‌فروشد. این مقام مسوول با بیان اینکه عرضه‌های اولیه به بهبود بازار سهام کمک می‌کند، عنوان کرد: با توجه به زمانبندی در نظر گرفته شده برای عرضه‌های اولیه و تقدم و تاخر هر یک از شرکت‌ها برای ورود به بورس تبعاتی برای بازار وجود نخواهد داشت؛ هر چند درگیر شدن نقدینگی در گردش بازار برای عرضه‌های اولیه وزن کمتری نسبت به مزیت ورود سهام شرکت جدید به بازار دارد. به باور وی اگر سهامدار به سهمی اعتقاد دارد نباید با خبر عرضه اولیه از سهم ارزنده خارج شود و می‌تواند منابع جدید بیاورد یا سهم خود را نگه دارد اما اینکه بازار سهام با یک عرضه اولیه به هم می‌ریزد بحث غیرحرفه‌یی است.
باید بازار به عرضه‌های اولیه را عادت داد و این در حالی است که در بورس‌های حرفه‌یی سالانه 200 عرضه اولیه صورت می‌گیرد بدون اینکه عرضه و تقاضا مشوش شود از این رو باید بازار سهام را همواره با صنایع جدید و شرکت‌های متنوع تحرک داد. درگاهی با بیان اینکه طی عرضه اولیه دیروز برای حفظ شرایط متعادل کلی معاملات بازار سهام تنها 5درصد از سهام به‌پرداخت عرضه خواهد شد، عنوان کرد: سهمیه‌یی که برای همه کدهای معاملاتی دیده شده تعداد 2هزار سهم بر اساس روش ثبت سفارش است و در ادامه دامنه قیمتی که وجود دارد، می‌تواند ارزش‌گذاری مناسبی در بر داشته باشد.
وی با اشاره به تجربه ثبت سفارش سهام شرکت دارویی برکت در بورس تهران و ایرادهای موجود در آن گفت: عرضه اولیه سهام برکت با روش ثبت سفارش برای نخستین‌بار در بورس صورت گرفت و با توجه به شناسایی کاستی‌ها، در عرضه‌های جدید چالش‌های قبلی تکرار نخواهد شد. به هر حال موضوع قیمت‌گذاری سهام در بورس به دلیل دیدگاه سهامدار عمده برای فروش دارایی مالی به بالاترین قیمت همواره وجود دارد. وی افزود: در زمینه سهام «به‌پرداخت» انتظار می‌رود روند عرضه اولیه موفقی در پیش گرفته شود و در عین حال مسیر پیش رو برای عرضه‌های اولیه بعدی باز شود. درگاهی با اشاره به عرضه‌های اولیه آتی در بورس گفت: فولاد کاوه جنوب کیش متعلق به بنیاد مستضعفان، تامین سرمایه امید، شرکت نیروگاه مولد برق جهرم متعلق به بانک سپه، شرکت تولیدی چدن‌سازان، سرمایه‌گذاری برق و انرژی غدیر در دستور کار عرضه‌های اولیه بورس تهران است. به گفته وی، بر اساس هدف‌گذاری‌ها امسال 15عرضه اولیه سهام در بورس خواهیم داشت و در عین حال بررسی 40 پرونده پذیرش شرکت‌های خصوصی و شبه‌دولتی روی میز هیات پذیرش قرار گرفته است.
عرضه 5 درصدی سهام شرکت «پرداخت»
دیروز سه‌شنبه 27 تیر سال 96، تعداد 47میلیون و 500هزار سهم معادل 5درصد از سهام از سهام شرکت «به‌پرداخت ملت » متعلق به شرکت «گروه فن‌آوران هوشمند بهسازان فردا» به عنوان پانصدونهمین شرکت پذیرفته شده برای نخستین بار پس از پذیرش و درج نام شرکت در فهرست شرکت‌ها پذیرفته شد. این شرکت در زیرمجموعه «کامپیوتر و فعالیت‌های مربوط به آن گروه » و طبقه مشاوره مربوط به نرم‌افزار قرار گرفت.
آخرین شفاف‌سازی «پرداخت»
مدیرعامل شرکت به‌پرداخت ملت با ارسال نامه‌یی به اداره نظارت بر ناشران بورسی در خصوص پیش‌بینی درآمد در سال مالی منتهی به 29 اسفند 96 توضیحاتی را ارائه داد. شرکت به‌پرداخت ملت درباره سود 96 توضیح داد تا امکان عرضه اولیه 5 درصد سهام آن در زمان بعد از معاملات فراهم شود. در پی عدم عرضه اولیه 5 درصد سهام به‌پرداخت در زمان معاملات (تا ساعت 12:30)، بورس تهران با صدور اطلاعیه‌یی اعلام کرد؛ عرضه اولیه این شرکت انجام می‌شود و زمان سفارش‌گیری آن ساعت 13 تا 15 خواهد بود. براساس این گزارش، در این میان علت تاخیر در این رویداد ناشی از درخواست سازمان بورس برای دریافت اطلاعات جدید و همچنین سود پیش بینی 96 بود. بر اساس این گزارش، «پرداخت» سود هر سهم سال مالی جاری را با یک درصد افزایش، از 267.2 به 268.9 تومان رسانده است و در 3 ماه اول 19درصد معادل 50.3تومان را پوشش داده است.
