گام‌های دولت یازدهم در حوزه بندری

با تشدید تحریم‌ها علیه ایران در سال 91، حوزه بندری کشور در مقایسه با برخی حوزه‌های اقتصادی، محدودیت بسیاری را تجربه کرد اما با انجام توافق هسته‌یی و اجرای آن در سال 94 درها و دریچه‌های متعددی روی این حوزه گشوده شد. برهمین اساس، بررسی اقدامات و عملکرد دولت یازدهم طی سال‌های 92 تا 96 در حوزه بندری و دریایی، فارغ از اینکه می‌تواند ویترین مناسبی برای ارزیابی نتایج برجام باشد کارنامه خوبی برای ارزیابی عملکرد کلی دولت یازدهم است. در دولت یازدهم، اقداماتی درزمینه تزریق منابع مالی به پروژه‌های ملی، تامین تجهیزات بندری، امضای تفاهم نامه و... در حوزه بندری و دریایی انجام شد که در این مطلب تعدادی از این اقدامات در دسته‌بندی‌های ویژه ذکر شده‌اند.

 تامین منابع مالی:

 ۶ هزار و ۳۰۰ میلیارد ریال از محل وجوه اداره شده سازمان بنادر و دریانوردی بابت حمایت از بخش غیردولتی برای ساخت یا خرید شناورهای تجاری، خدماتی، مسافری و گردشگری، تامین تجهیزات و طرح‌های سرمایه‌گذاری پرداخت شد.

 از ۴۰طرح ساخت یا خرید شناورهای تجاری و خدماتی (۲۴فروند)، مسافری (۱۳فروند) و نفتی (یک فروند) و تامین تجهیزات بندری (۲ طرح) بهره‌برداری شد که این طرح‌ها به ارزش بیش از 100میلیارد تومان بود و با اعطای 5.3 میلیارد تومان یارانه سود تسهیلات از محل وجوه اداره شده توسط سازمان بنادر و دریانوردی انجام شد.

 ۴۴ میلیون دلار سهمیه ارزی از بانک مرکزی برای خرید تجهیزات دریایی و بندری در سال ۱۳۹۵، ۳۳۴ میلیون دلار از محل صندوق توسعه ملی و ۷۰ میلیون دلار ازمنابع داخلی برای اجرای طرح توسعه بندر شهید بهشتی چابهار اختصاص یافت.

 در این دوره قراردادهای تجهیز، بهره‌برداری، مشارکت و فاینانس خارجی مرتبط با توسعه بندر چابهار با طرف‌های هندی به ارزش ۲۳۵میلیون دلار منعقد شد.

 قراردادهای خرید انواع ترانستینر (RTG)، گنتری کرین، یدک‌کش، بالگرد و شناور جست‌وجو و نجات دریایی (SAR)، قایق راهنمابر، آنلودر، مکنده غلات از کشتی و لایروب به ارزش ۶۵۰ میلیون یورو و ۶۲ میلیارد تومان از محل منابع داخلی، صندوق توسعه ملی و فاینانس خارجی با مشارکت داخلی- خارجی بسته شد.

 احداث مناطق ویژه و خطوط دریایی:

 منطقه ویژه اقتصادی بندر آستارا به وسعت ۶۱ هکتار احداث شد.

 محدوده منطقه ویژه اقتصادی بندرشهید رجایی به میزان ۲۷۰۰ هکتار توسعه یافت.

 پایانه کانتینری بندر قشم به مساحت ۱۰هکتار افتتاح و راه‌اندازی شد.

 خطوط مسافری جدید مانند خط مسافری بین‌المللی خصب (عمان) - قشم و چابهار- عمان راه‌اندازی شد.

 خارج‌سازی شناور:

در این مدت 108فروند شناورغرق شده در آبراه اروند، رودخانه‌ کارون و حوضچه‌ بندر چارک، بوشهر و هرمزگان با صرف ۲۶۱میلیارد ریال هزینه خارج شدند ضمن اینکه جان ۱۶۴۰نفر در عملیات‌های امدادرسانی و جست‌وجو‌ و نجات دریایی نجات یافت.

 پایانه‌ها و شبکه‌های اطلاعاتی:

 طی 4سال گذشته، اقدامات مناسبی در حوزه فناوری اطلاعات در بنادر کشور انجام شده است ساخت پایانه کالای خطرناک در بندر امام خمینی(ره) از این جمله اقدامات است.

 ‌طرح کلان ملی فناوری «طراحی، ساخت، نصب و راه‌اندازی شبکه ملی پایش و پیش‌بینی دریایی کشور» در ۱۱ ایستگاه آغاز به کار کرد.

 شبکه ملی پایش و پیش‌بینی دریایی کشور که با همکاری دانشگاه صنعتی اصفهان و با هدف ثبت مستمر پارامترهای دریایی طراحی شده بود با پیگیری دولت یازدهم در سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵ تکمیل شد.

 تفاهمنامه‌های امضا شده:

 طی 4 سال گذشته، یادداشت تفاهم ایمنی و آتش‌نشانی در بندرهای ایران و ایتالیا امضا شد.

 قرارداد ساخت یک نیروگاه برق ۲۵مگاواتی به ارزش ۳۰ میلیون یورو از منابع صندوق توسعه ملی با مشارکت داخلی و خارجی منعقد شد.

 قرارداد ساخت سیلوی مکانیزه ۱۰۰هزارتنی غلات به ارزش ۳۴میلیون یورو از منابع صندوق توسعه ملی با مشارکت داخلی و خارجی به امضا رسید.

 یادداشت تفاهم جست‌وجو و نجات دریایی و مقابله با آلودگی دریا بین ایران و روسیه امضا شد.

 تفاهمنامه همکاری مشترک برای جست‌وجو و نجات دریایی با عمان، امارات، ترکیه، عراق و کویت تهیه و تدوین شد.

 سه سند با موضوع اقدام‌های جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با دزدی دریایی در آب‌های فراساحلی تدوین شد.

 ایران در نشست جست‌وجو و نجات هوایی- دریایی سازمان‌های بین‌المللی دریانوردی و هوانوردی (ICAO/IMO) حضور یافت و طرح مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی (ICZM) در شورای عالی امنیت ملی تصویب شد.

 دیگر اقدامات:

بزرگ‌ترین آب شیرین‌کن کشور در بندر شهید رجایی ساخته شد و طرح جامع بندرهای بازرگانی کشور (با مشاور داخلی- خارجی) مورد بازنگری قرار گرفت.

 طراحی، زمینه‌سازی، برنامه‌ریزی و برگزاری مزایده سرمایه‌گذاری و واگذاری پایانه‌های کانتینری بندرهای شهید رجایی و امام ‌خمینی (ره) به مشارکت طرف معتبر داخلی و خارجی انجام شد.

 ناوگان ملی با پرچم جمهوری اسلامی به بنادر خارجی و بازارهای جهانی دسترسی پیدا کرد.

 خطوط 18شرکت بین‌المللی کشتیرانی به بنادر ایران بازگشت.

 9شرکت معتبر بین‌المللی از هشت کشور (چین، سنگاپور، دانمارک، فرانسه، کره‌جنوبی، سوییس، آلمان و فیلیپین) برای سرمایه‌گذاری در بنادر ایران استقبال کردند.

 تحریم‌های بیمه ناوگان و محدودیت موسسات رده‌بندی رفع شد.

 ارتباط مجدد با آژانس همکاری‌های بین‌الملل ژاپن (JICA) برقرار شد.