معرفی بیمهگذاران بدحساب
حمیدرضا حاجیاشرفی کارشناس ریسک و بیمه
در اخبار بیمهیی شاهد خبری بودیم که قرار است نام بیمهگذارانی که حق بیمههای خود را نپرداختهاند و به اصطلاح بدحساب هستند را در یک سامانه معرفی کنند.
صرف نظر از اینکه این خبر تا چه اندازه معتبر است و آیا انجام چنین اقدامی نیاز به کسب مجوز از مراجع قانونی دارد یا خیر، تجربه نشان داده که بیشترین قصور در بروز اختلافات مالی در قراردادهای بیمه مربوط به ضعف عملکرد عملیاتی برخی شرکتهای بیمه بوده است و ساز و کار برخی شرکتها در مدیریت دریافت و پرداختها و مواجهه با مشتریان خود جای بررسی و تامل بسیار دارد بهطوری که در یک نمونه عینی از بیمهگذاری که از پرداخت حق بیمههای خویش خودداری میکرد شاهد بودیم که چند بیمهنامه از سوی یک شرکت بیمه برای بیمهگذار صادر شده و با وجود ضریب بالای خسارت قرارداد درمان تکمیلی از سوی بیمهگر اول بهطور مناسب در حال اجرا بود.
در اواسط قرارداد مدیرعامل شرکت بیمهگذار تغییر کرد و مدیرعامل جدید بدون تقاضای فسخ با نرخگیری مجدد از یک شرکت بیمه دیگر و با تاکید بر پایین بودن نرخ حق بیمه اعلامی از شرکت بیمه دوم، بیمهنامهها را توسط همان نماینده که فامیل مدیرعامل بیمهگذار بود در اواسط مدت اعتبار بیمهنامههای جاری، خریداری و از پرداخت حق بیمههای شرکت بیمه اول خودداری کرد. مدیرعامل بیمهگذار به توضیحات مکرر و تشریح ضریب خسارت بالای پرتفوی خویش توجهیی نکرد. بهعلت کارگزار بودن و آشنایی با مدیران شرکت بیمه رقیب این جریانات به اطلاع ایشان رسید ولی آنها کوچکترین اهمیتی به این رفتار غیرحرفهیی نماینده و شعبه صادرکننده بیمهنامههای مضاعف ندادند.
در واقع رفتار غیرحرفهیی و هنجارشکن شرکت بیمه رقیب، بیمهگذار را ترغیب به انجام این رفتار غیرمتعارف و غیرمنطقی و تشویق به خرید بیمهنامههای مضاعف بر خلاف مقررات بیمهگری و ایجاد مشکل در دریافت حق بیمههای شرکت بیمه قبلی کرد.
در بیشتر مواردی که بیمهگذاران بزرگ از پرداخت حق بیمهها خودداری میکنند و اختلافات مالی بین طرفین بروز میکند یا علت از موارد مشابه مثالی که ذکر شد بوده یا اینکه شرکتهای بیمه در پرداخت خسارتها یا ضعف در روشهای بیمهگری خویش نهایتا با بیمهگذاران دچار اختلاف شده و آنها نیز در تلافی از پرداخت حق بیمهها خودداری کردهاند.
اگر شرکت بیمهگذاری نیز دچار ورشکستگی و ناتوانی مالی شده باشد که موضوع بهطور کلی به لحاظ قانونی فرق میکند. مناسب است، مدیران ارشد صنعت بیمه قبل از اقدام به معرفی بیمهگذاران به اصطلاح بدحساب به عموم در گام اول با تحقیق و بررسی دقیق علل اصلی عدم پرداخت حق بیمهها و علت تبدیل حسابهای جاری بین بیمهگذاران و بیمهگران به مطالبات معوق و لاوصول را پیدا کنند و در صورتیکه حق بهجانب بیمهگذاران است از انجام چنین اقدام مغایر با اصول تعاملات بازرگانی اجتناب و در صورت محق بودن شرکت بیمه و مقصر بودن یک یا چند بیمهگذار، بدحساب، آنگاه مبادرت به معرفی آنها در شبکه اطلاعرسانی بین شرکتهای بیمه کنند.
بدیهی است در صورت حق بهجانب بودن شرکتهای بیمهگذار تبعات حقوقی نیز برای تصمیمگیرندگان دچار اشتباه نیز متبادر است.
خوشنامی بازار بیمه نیاز به تلاش همه ذینفعان آن و فرهنگسازی بیمهیی دارد. هر اقدامی که موجب رنجش و بدبینی جامعه بیمهگذاران بدون مبنا و دلیل منطقی و قانونی اجرایی شود، اقدامی ضد فرهنگسازی در بازار بیمه خواهد بود. تاوان ضعف و سوءمدیریت برخی شرکتهای بیمه در عملیات بیمهگری منصفانه نیست به پای شرکتهای بیمه توانمند، دقیق و مسلط هم نوشته شود و آنان از همکاری با شرکتهای بیمهگذاری که در اختلاف با بیمهگر دیگر محق هستند، محروم از فعالیت بازرگانی و بر حذر از جذب پرتفوی جدید شوند.