خیز بانک‌ها برای کوتاه شدن صف وام ازدواج
همزمان با آغاز مردادماه، طرح ضربتی بانک مرکزی برای کاهش صف دریافت وام ازدواج آغاز شد تا ظرف دو ماه آینده تعداد زوج‌های متقاضی این وام با توان ماهانه بانک‌ها در پرداخت این تسهیلات برابر شود.
به گزارش ایرنا، سامانه دریافت تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج از خردادماه 88 با هدف تخصیص بهینه منابع قرض‌الحسنه به خیل متقاضیان دریافت این وام زیر نظر بانک مرکزی آغاز شد و اکنون 31 بانک و موسسه اعتباری با آن همکاری می‌کنند. از زمان راه‌اندازی این سامانه تاکنون 8میلیون و93 هزار و 600 نفر از تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج بهره‌مند شده‌اند که رقمی بالغ بر 326هزار میلیارد ریال است.
با وجود همه این تلاش‌ها و افزایش تعداد بانک‌های همکار با سامانه ازدواج نزدیک به یک دهه از فعالیت آن تعداد متقاضیان دریافت وام ازدواج از توان وام‌دهی بانک‌ها در این حوزه بیشتر بوده است. بخشی از این مشکل به محدودیت‌های قانونی آن باز می‌گردد زیرا بانک‌ها تنها می‌توانند از محل منابع قرض‌الحسنه دریافتی خود، تسهیلات قرض‌الحسنه پرداخت کنند.
از این رو سال گذشته مجلس شورای اسلامی در جریان تصویب قانون بودجه سال 95 کل کشور ضمن افزایش سقف وام ازدواج جوانان به 100میلیون ریال بانک‌ها را ملزم کرد که علاوه بر حساب‌های سپرده پس‌انداز قرض‌الحسنه که در سال‌های اخیر اقبال مردم به افتتاح این حساب‌ها کم شده، از محل حساب‌های قرض‌الحسنه جاری نیز وام ازدواج پرداخت کند. هر چند این مصوبه مجلس به مذاق بانک‌ها خوش نیامد و آنها بر این باور بودند که منابع جاری، منابع در دسترس مشتریان به شمار می‌رود و نمی‌توان آن را اندوخته‌یی برای تسهیلات‌دهی به شمار آورد اما در نهایت با بخشنامه بانک مرکزی به پرداخت وام از محل این حساب‌ها تمکین کرد.
نتیجه آنکه پارسال 99هزار میلیارد ریال وام قرض‌الحسنه ازدواج از سوی شبکه بانکی پرداخت شد که بیشترین میزان در طول یک دهه اخیر بوده که البته بخشی از این جهش ناشی از رشد بیش از سه برابری سقف وام از 30 به 100میلیون ریال بود. با این همه، بند دیگری از قانون بودجه سال 95 که بانک مرکزی را موظف کرده بود، اعطای تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج را به نحوی مدیریت کند که تعداد جوانان در صف وام در پایان هر ماه کمتر از 50 هزار نفر باشد، پارسال اجرایی نشد و همچنان صف متقاضیان نزدیک به 500 هزار نفر باقی ماند.
سیدعلی اصغر میرمحمد صادقی مدیرکل اعتبارات بانک مرکزی در این باره می‌گوید: مجموع توان بانک‌ها در پرداخت وام ازدواج ماهانه حدود 70 تا 100هزار فقره است ضمن آنکه هر ماه به همین میزان نیز متقاضی جدید در سامانه تسهیلات ازدواج ثبت‌نام می‌کنند؛ نتیجه آنکه همواره این صف وجود دارد. همین امر سبب شد تا طرح ضربتی بانک مرکزی برای کوتاه کردن صف وام ازدواج از ابتدای مرداد و با همکاری 11 بانک کلید بخورد تا بانک‌های همکار در این طرح به ازای همراهی با بانک مرکزی برای تحقق قانون از امتیازها و اولویت‌هایی که بعدا اعلام می‌شود، بهره‌مند شوند. در این طرح بانک‌هایی مشارکت دارند که منابع قرض‌الحسنه آنها بیشتر از دیگر بانک‌ها و موسسات است و از این‌رو بانک‌های ملی، صادرات، تجارت، ملت، کشاورزی، سپه، مسکن، توسعه تعاون، رفاه کارگران، قرض‌الحسنه مهر ایران و صندوق قرض‌الحسنه پارسیان همکاری دارند.
سهم این بانک‌ها در پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج در مجموع 500هزار فقره وام است که بیشترین سهمیه به بانک ملی ایران با 90هزار وام (20درصد کل سهمیه) و سپس بانک صادرات با 70 هزار فقره اختصاص دارد.
همچنین بانک قرض‌الحسنه مهر ایران 30 هزار فقره، صندوق قرض‌الحسنه پارسیان و بانک توسعه تعاون نیز هریک 5 هزار فقره وام ازدواج را پوشش خواهند داد. البته بانک‌های دیگری که در این طرح همکاری ندارند اما در سامانه ازدواج بانک مرکزی عضو هستند نیز باید در این مدت دوبرابر حداکثر توان خود وام ازدواج پرداخت کنند زیرا در همین مدتی که این طرح ضربتی اجرا می‌شود، حداقل 150هزار درخواست جدید سامانه ازدواج ثبت خواهد شد. بر اساس این تفاهمنامه که بین بانک مرکزی و 11 بانک یاد شده منعقد شده، این وام‌ها با اولویت مناطق محروم و زوج‌هایی که بیشتر در صف انتظار بوده‌اند، پرداخت خواهد شد و از آنجا که زوجین 2سال از تاریخ عقد فرصت ثبت‌نام در سامانه را دارند، زوج‌های جوانی که تاریخ عقد آنها از ابتدای سال 94 به بعد است، مشمول این طرح می‌شوند. یکی دیگر از مزیت‌های این طرح این است که از بانک‌ها خواسته شده تا حداکثر همکاری را با متقاضیان این وام‌ها داشته باشند و به معرفی یک ضامن بابت هر وام بسنده کنند تا روند پرداخت بیش از پیش تسهیل شود.
با توجه به پرداخت تسهیلات ازدواج در راستای اجرای تبصره 29 قانون بودجه طبق بخشنامه صادره مورخ4 خرداد 95 از سوی بانک مرکزی میزان تسهیلات افراد عادی از 30میلیون ریال به 100 میلیون ریال افزایش یافت و طبق بخشنامه مورخ اول تیر95بانک مرکزی میزان تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج ایثارگری 200میلیون ریال تعیین شد. همچنین از سوی بانک مرکزی از مردادماه 95 سهمیه بانک پارسیان در اعطای وام ازدواج با مبلغ جدید تا پایان سال از قرار ماهانه 2000 فقره تعیین شده و شایان ذکر است که حدود 5 تا 10درصد متقاضیان وام ازدواج مشمول دریافت وام 200 میلیون ریالی ویژه خانواده ایثارگران هستند و در مجموع صندوق قرض‌الحسنه بانک پارسیان مکلف به پرداخت حدود 220میلیارد ریال وام ازدواج در هر ماه است و مطابق سهمیه‌های در نظر گرفته شده برای هر ماه سهمیه 31 استان تعیین و به بانک مرکزی ارائه و اعلام می‌شود.
مشخصات عمومی تسهیلات اعطایی قرض‌الحسنه شامل شیوه و مدت بازپرداخت تدریجی با فاصله اقساط یک‌ماهه و بازپرداخت 4ساله، نرخ کارمزد سالانه: 4درصد نسبت به مانده بدهی مشتری تا پایان دوره، مبلغ تسهیلات قابل اعطا 100 یا 200میلیون ریال به هر متقاضی و وثایق قابل قبول مطابق با آیین‌نامه‌های بانک است.
صندوق قرض‌الحسنه بانک پارسیان روی هم رفته طی 4 سال 32423 فقره وام ازدواج و تهیه جهیزیه به مبلغ 185میلیارد و 839میلیون تومان به متقاضیان پرداخت کرده است.
