ضد و نقیض‌هایی درباره آمار سواد
گروه اقتصاد اجتماعی|
رییس سازمان نهضت سوادآموزی می‌گوید که در سال‌های اخیر 2.58درصد به نرخ باسوادی اضافه و یک میلیون و 113 هزار و 700مورد از آمارهای بی‌سوادی کاسته شده است. به گفته علی باقرزاده اکنون آمار بی‌سوادان زیر 50سال ما 2 میلیون و 690 هزار نفر است که البته بخشی از اینها غیرایرانی و بخشی دیگر سوادناپذیرند. به گفته او در مجموع 5درصد بیسواد مطلق در جامعه داریم و امیدواریم در آینده نزدیک یک میلیون و 600هزار ایرانی سوادپذیر بیسواد زیر پوشش قرار بگیرند.
باقرزاده این آمارها را در حالی اعلام کرده است که با آمارهایی که در سال‌های گذشته اعلام کرده تفاوت‌هایی دارند. او در ماه پایانی پارسال گفته بود وضعیت سواد ۴میلیون نفر در کشور مشخص نیست و سال 93 هم اعلام کرده بود 3.5 میلیون نفر بیسواد مطلق در کشور وجود دارد. او گفته بود حدود ۳۰ میلیون نفر هم سطح سوادشان حداکثر تا دوره راهنمایی است. اگر آنچنان که باقرزاده گفته پنج‌درصد جمعیت کشور بیسواد مطلق باشند یعنی در حال حاضر چهار میلیون بیسواد در کشور وجود دارد و اگر آنچنان که او مدعی شده یک میلیون 113هزار نفر از آمار بی‌سوادی کاسته شده مشخص نیست چطور نه تنها از آمار سه و نیم میلیون نفر بیسواد سال 93 کاسته نشده بلکه 500هزار نفر هم به آن اضافه شده است.
فقر دلیل اصلی ترک تحصیل
رییس سازمان نهضت سوادآموزی غیر از آمارهایی که اعلام کرده به علت‌های بی‌سوادی هم اشاره کرده است. او که در مراسم امضای تفاهم‌نامه سازمان نهضت سوادآموزی با کمیته امداد سخنرانی می‌کرد گفته مطالعات این سازمان نشان می‌دهد که آموزش جزو لاینفک پروژههای فقرزدایی است و بررسی‌ها نشان می‌دهد فقر اقتصادی از دلایل اصلی ترک تحصیل است. باقرزاده ادامه داده مطالعه‌یی بر روی جمعیت کلاس اول، دوم و سوم که ترک تحصیل کرده بودند نشان داده 53درصد علت اصلی ترک تحصیل را فقر اعلام کرده‌اند. 35درصد به علل فرهنگی و اجتماعی و 12درصد به علت نبود امکانات آموزش و پرورش ترک تحصیل کرده بودند.
به گفته او 98درصد کودکان 6 تا 11 سال وارد مدارس ابتدایی می‌شوند و عمدتا در بزرگسالان بالای 10سال مشکلاتی داریم زیرا این گروه دیگر فرصت مدرسه رفتن را از دست داده‌اند.
باقرزاده با بیان اینکه مشوق‌هایی برای سوادآموزی همه ساله لحاظ می‌شود گفته سالانه 139هزار و 600تومان پاداش نقدی سوادآموزی به هر شخصی که دوره سواد خود را طی کند می‌پردازیم. در حال پرداخت پاداش‌های سال95 هستیم و پاداش 94 را پرداخته کرده‌ایم.
رییس سازمان نهضت سوادآموزی مدعی شده در زندان‌ها تقریبا آمار بی‌سوادی به صفر نزدیک می‌شود. طرحی برای آموزش سواد به اولیای بیسواد دانش‌آموزان هم ارائه شده که الان کمتر از 50هزار ولی دانش‌آموز باقی مانده‌اند.
باقرزاده با بیان اینکه یکی از مشکلاتی که در همه دنیا با آن روبرو هستند نرخ بازگشت به بی‌سوادی است گفته اگر آموزش مداوم و مستمر نباشد نرخ پایداری خواندن و نوشتن پایین می‌آید. مطالعات نشان داده در این شرایط افراد ابتدا سواد خواندن را از دست می‌دهند و بعد سواد نوشتن را، بنابراین باید به پروژههای تداوم سواد فکر کرد.
او با اشاره به آمار 50هزار بیسواد تحت پوشش کمیته امداد اظهار کرد: باید به سرعت عمل کنیم تا این 50 هزار نفر تحت پوشش امداد تا دو سال آینده حتما باسواد شوند. تفاهم نامه ما با کمیته امداد پنج‌ساله بود که اکنون تمام شده و امروز آن را تمدید می‌کنیم و امید است دیگر خانواده بی‌سوادی در کمیته امداد نداشته باشیم.
ادعای بازماندن از تحصیل در کمیته امداد
رییس کمیته امداد هم در این مراسم گفت که آمار بازماندگی از تحصیل در کمیته امداد بسیار کاهش یافته است و تقریبا مهار شده است، چون هزینه‌های تحصیل را این نهاد تقبل می‌کند. به گفته پرویز فتاح معمولا افراد بیسواد در سنین بالاتر وارد چرخه حمایتی امداد می‌شوند اما ما بیسواد تولید نمی‌کنیم.
او هم تایید کرده که فقر اصلی‌ترین عامل ترک تحصیل است و ادامه داده فقر و تبعات آن از یک سو و بازماندگی از تحصیل که مبنای یکسری محرومیت‌های فرهنگی و اجتماعی می‌شود از دیگر سو مزید علت شده است تا تلاش کنیم در استان‌ها این اتفاق دیگر رخ ندهد. فتاح همچنین گفته 50هزار بیسواد تحت پوشش کمیته امداد قرار دارند.
با وجود آمارهایی که هر بار از طرف مسوولان مختلف درباره بی‌سوادی ارائه می‌شود نمی‌توان به رقم دقیق و درستی از میزان باسوادی در ایران رسید. به نظر می‌رسد با وجود اینکه یکی از اهداف بزرگ دولت‌ها در ایران ریشه‌کنی بی‌سوادی بوده همچنان آمار بی‌سوادی در ایران بالاست به‌وی‍‍ژه اگر استانداردهای سواد با معیارهای امروزی تعریف شوند و صرف خواندن و نوشتن به‌عنوان معیار باسوادی درنظر گرفته نشود.
