جنگ بی‌پایان در سرزمین خون و گلوله
گروه جهان|
دونالد ترامپ 8 ماه پس از آغاز به کارش به عنوان رییس‌جمهوری امریکا با خط و نشان کشیدن آشکار برای پاکستان اعلام کرده که نظامیان امریکایی در افغانستان باقی خواهند ماند چراکه نمی‌خواهد با خروج این نظامیان گروه‌های افراطی در افغانستان قدرت بگیرند. این سخنان ترامپ خلاف اظهارات پیشین اوست که حضور بلندمدت نظامیان امریکایی در افغانستان را زیر سوال برده بود.
به گزارش یورونیوز، رییس‌جمهوری امریکا با اشتباه خواندن خروج نظامیان امریکایی از عراق گفته که خروج زودهنگام نظامیان امریکایی از عراق و گسترش داعش پس از خروج این نیروها درس‌هایی به ما آموخته است که خروج زودهنگام به چه نتایجی می‌تواند بینجامد. ترامپ شمار نظامیان امریکا در افغانستان را هم منوط به شرایط و تغییرات خوانده و از اعلام رقم مشخصی خودداری کرده است. وی با این حال گفته که تعهد امریکا به حمایت از دولت افغانستان نامحدود نیست و از دولت افغانستان خواسته تا وضعیت نیروهای امنیتی را در این کشور بهبود دهد. منتقدان راهبرد جدید ترامپ در افغانستان را جنگی بی‌انتها توصیف کرده‌اند.
رییس‌جمهوری امریکا همچنین در سخنانش به پاکستان اشاره کرده و گفته که امریکا نمی‌تواند در قبال حضور طالبان در پاکستان ساکت بماند. او گفته که امریکا میلیاردها دلار به پاکستان کمک کرده ولی این کشور به محل امنی برای سازمان‌های تروریستی تبدیل شده است. ترامپ از اسلام‌آباد خواسته تعهدش به نظم و صلح را به اجرا بگذارد.
به اعتقاد کارشناسان، موضع‌گیری آشکار ترامپ در برابر پاکستان با توجه به سیاست‌های مدارامدارانه دولت‌های پیشین امریکا در این حوزه بسیار نادر است. نکته مهم دیگر اینکه به نظر می‌رسد، ترامپ ابتکار عمل عملیاتی را به فرماندهان میدانی سپرده است؛ موضوعی که می‌تواند تبعات بالقوه‌یی برای پاکستان داشته باشد.
دونالد ترامپ همزمان راه را برای مذاکره با طالبان باز گذاشته است. طالبان در واکنش، تصمیم ترامپ به باقی نگاه داشتن نظامیان امریکایی در افغانستان به مدت نامشخص را محکوم کرده است. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان گفته است:«به جای ادامه جنگ در افغانستان، امریکایی‌ها باید به خارج کردن سربازانشان از افغانستان فکر کنند.» سخنگوی طالبان گفته تا هنگامی که حتی یک سرباز امریکایی در افغانستان حضور دارد، جهاد ادامه خواهد داشت.
شمار فعلی نیروهای امریکایی در افغانستان نزدیک به ۸۴۰۰ تن است. پیش‌تر گزارش شده بود که ممکن است بین 3 تا 5 هزار نیروی دیگر به آنها اضافه شود. گفته شده، ژنرال مک‌مستر مشاور امنیت ملی ترامپ و برخی دیگر از مشاوران او حامی طرح افزایش 4هزار نفری نیروها در افغانستان بودند. اما استیو بنن، استراتژیست پیشین ترامپ خواستار خروج همه نیروها بود و معتقد بود همچنان افقی از پیروزی احتمالی در این جنگ دیده نمی‌شود.
سراب حمایت از منافع افغانستان
روزنامه ماندگار افغانستان در گزارشی با عنوان «استراتژی تازه آش دهان‌سوزی نیست» نوشته است: شاید برخی از سیاستمداران و تحلیلگران با آب‌وتاب از استراتژی جدید امریکا در افغانستان سخن بگویند اما چرخه حوادث در این کشور به روشنی نشان داده که امریکا و هم‌پیمانانش از یک استراتژی کلان و ثابت در افغانستان تبعیت می‌کنند: تامین منافع سیاسی و اقتصادی جهان غرب.
در این کلان استراتژی کاملا واقع‌گرایانه، مردم افغانستان و هست و بودشان محلی از اعراب ندارد. با این حساب، کابل باید بدون تعارف بپذیرد که هیچ کشوری محض‌آبادی و آرامی افغانستان، خود را به زحمت نینداخته و نمی‌اندازد، این منافع ملی است که یک ابرقدرت را هزاران کیلومتر دورتر از مرزهایش درگیر می‌کند. ایالات متحده چه در افغانستان بماند، چه از آن خارج شود، چه بر میزان هزینه‌هایش در افغانستان بیفزاید و چه از آن بکاهد در قلب این اقدامات فقط و فقط تثبیت قدرت و منفعت امریکا نهفته است. با این حساب، ذوق‌زدگی در این مورد زیاد موجه به نظر نمی‌رسد. به‌خصوص اینکه بر اثر همین ذوق‌زدگی‌های بی‌جا بود که سیاستمداران افغانستانی نتوانستند از حضور 16ساله جهان در افغانستان بهره لازم را ببرند... از آنجا که جنگ و تروریسم در افغانستان پدیده‌هایی چند بعدی و چند ریشه هستند، استراتژی تازه برای این کشور زمانی می‌تواند انقلاب یا امیدواری فراوان ایجاد کند که واشنگتن در آن ابعاد اقتصادی، فرهنگی، منطقه‌یی و فرامنطقه‌یی را لحاظ کرده و فقط به بُعد نظامی جنگ محدود نشده باشد.
واکنش‌ها نسبت به استراتژی جدید
اعلام راهبرد تازه واشنگتن واکنش‌های بسیاری داشته است. به گزارش رویترز، اشرف غنی رییس‌جمهوری افغانستان از سخنان ترامپ استقبال کرده است. حمدالله محب، سفیر افغانستان در واشنگتن نیز گفته که «راهبرد جدید امریکا همان چیزی بود که نیاز داشتیم.»ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو با استقبال از سخنان ترامپ گفته این پیمان به طور کامل نسبت به افغانستان متعهد باقی خواهد ماند. سخنگوی وزارت خارجه چین اما با دفاع از متحد خود پاکستان، گفته که امریکا نمی‌توانست بیش از این در مورد هشت امن پاکستان برای شبه‌نظامیان سکوت کند. هوا چونینگ همچنین گفته پاکستان در خط مقدم مبارزه با تروریسم قرار دارد و قربانیان بی‌شماری در این راه داده است. به گفته این مقام دیپلماتیک چین، اسلام‌آباد نقش مهمی در مبارزه با تروریسم دارد و جامعه جهانی باید این موضوع را به رسمیت بشناسند.
در داخل ایالات متحده نیز جک رید، سناتور دموکرات از کمیته نیروهای مسلح سنای امریکا با انتقاد از سخنان رییس‌جمهوری امریکا گفته که ترامپ نیاز دارد تا بیشتر از دیپلماسی استفاده کند. نانسی پلوسی، رهبر اقلیت دموکرات هم در انتقاد از طرح جدید ترامپ گفته که رییس‌جمهوری امریکا فاقد راهبرد در افغانستان است. بن رودز، مشاور پیشین باراک اوباما نیز در صفحه توییتر خود نوشت:«نباید به جنگی بی‌انتها ادامه دهیم که هیچ کدام از اهدافش تحقق‌پذیر نیست. هدف نخست از بین بردن القاعده بود اما طالبان جریانی سیاسی است که نمی‌توان آن را ریشه‌کن کرد.» در همین حال رکس تیلرسون، وزیر خارجه امریکا ساعاتی پس از سخنرانی ترامپ گفته که واشنگتن آماده کمک به حصول توافق صلحی میان شبه نظامیان طالبان و دولت افغانستان است که به مشروعیت سیاسی طالبان ختم شود. چانه‌زنی‌ها درباره راهبرد جنگ 16ساله افغانستان در شرایطی ادامه دارد که سازمان ملل متحد در آخرین گزارش خود با ابراز نگرانی از افزایش قربانیان این جنگ بی‌پایان اعلام کرده که از سال 2009 تاکنون بیش از 77هزار غیرنظامی در این کشور کشته شده‌اند.
