تاثیر محدود کارآموزی بر اشتغال

گروه اقتصاد کلان|

یک مطالعه نشان داده که آموزش حرفه‌یی تاثیر بسیار کوچکی بر اشتغال و درآمد دارد. این موضوع در کشورهای درحال توسعه مانند ایران که یکی از دلایل بیکاری را عدم تناسب بین دانشگاه و صنعت قلمداد می‌کنند، اهمیت دارد. براساس برآوردهای یک پژوهش که از سوی معاونت امور اقتصادی ترجمه و منتشر شده است، آموزش تاثیر کلی و کوچک بر اشتغال و درآمد دارد هر چند این آمار به احتمال زیاد به متغیرهای دیگری مانند سن، جنس و دوره آموزش نیز بستگی دارد. تحلیل داده‌های اداری برای بررسی اثرات بلندمدت حاکی از آن است که آموزش تاثیر اندکی بر اشتغال رسمی در یک افق یک ساله می‌گذارد که آن نیز در طول زمان از بین می‌رود به طوری که پس از 3سال هیچ اثری بر اشتغال رسمی ندارد.

 تاکید جهانی بر آموزش

به گزارش«تعادل» سازمان جهانی کار در سال 2012 اعلام کرد که پایداری عدم تعادل بازار کار منجر به نگرانی شده زیرا بیکاری ساختاری درحال افرایش است. این نهاد بین‌المللی معتقد بود که این امر نیازمند تاکید بر آموزش مهارت‌ها برای کمک به کاهش ناسازگاری‌های مهارت است. بانک جهانی نیز در همین سال اعلام کرد، درخواست‌های جدید کارفرمایان و محدودیت در عرضه مهارت‌ها توسط جمعیت کار سالم باعث نگرانی شده است زیرا سطح پایین مهارت‌ها در بعضی کشورهای مانع توسعه می‌شود. به طور کل برنامه‌های آموزش گسترده، شایع‌ترین نوع سیاست‌های بازار کار بودند که در واکنش به بحران در سطح جهانی به اجرا درآمدند.

سوال این است که آیا چنین سیاست‌هایی به افرادی که به آنها آموزش می‌دهند، کمک می‌کند که پس از آن شغل پیدا کنند؟

یک گزارش که به تازگی از سوی معاونت اقتصادی وزارت اقتصاد ترجمه و منتشر شده به نتایج برخی مطالعات در چارچوب این سوال پرداخته است. این گزارش ابتدا به نتایج تحقیقات مربوط به کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه اشاره کرده و در نهایت گزارشی مبسوط از یک پژوهش انجام گرفته در کشور ترکیه

ارائه می‌کند. در یک بررسی که در ایالات متحده در سال 1999 انجام گرفته، نشان می‌دهد طبق ادبیات مطالعات انجام شده، ناهمگونی قابل توجهی در برآوردهای میزان اثرگذاری آموزش بر بازار کار وجود دارد که می‌توان از آن نتیجه گرفت، آموزش شغلی تاثیرات مثبت و منفی بر درآمد کارآموزان داشته و در مواردی نیز بدون تاثیر بوده است.

به طور مشابه در یک بررسی ارزیابی برنامه‌ها در اروپا نتیجه‌گیری می‌شود که برنامه‌های آموزشی در بهترین حالت اثرات مثبت را نشان می‌دهند اما کمتر احتمال دارد این برنامه‌ها برای جوانان اثرات مثبتی در پی داشته باشند. با این حال اکثر این برنامه‌ها به طور ویژه برای گروه‌های محروم یا تنها برای جوانان ارائه شده‌اند. در این پژوهش به خاطر عدم آگاهی از ارزیابی تجربی، یک برنامه آموزشی حرفه‌یی برای بیکاران در کشورهای توسعه یافته در مقیاس بزرگ مورد بررسی قرار گرفته است.

 گسترش مطالعات کشورهای در حال توسعه

ممکن است نتایج بررسی موضوع تاثیر برنامه‌های آموزشی بر اشتغال برای کشورهای جهان سوم متفاوت باشد.

مطابق گزارش بانک جهانی از آنجا که در کشورهای درحال توسعه ارزیابی دقیقی از برنامه‌های آموزشی درحال شکل‌گیری است، کار آموزش ممکن است در این کشورها موثرتر باشد اما اگر فاصله مهارت‌ها زیاد باشد احتمالا محدودیتی برای اشتغال ایجاد می‌شود. به تازگی 3 ارزیابی تصادفی از برنامه‌های آموزش حرفه‌یی انجام شده که شامل جوانان محروم در کلمبیا، مالاوی و جمهوری دومینیکن است.

نتایج در مالاوی و جمهوری دومینیکن نشان داد که آموزش هیچ تاثیری بر اشتغال در آن کشورها ندارد فقط افزایش متوسط درآمد در جمهوری دومینیکن دیده شده است. نتایج کلیدی در کلمبیا نیر حاکی از آن است که زنان جوان تعلیم دیده با افرایش 7درصدی در اشتغال و 20درصدی درآمد مواجه بوده‌اند درحالی که در اشتغال و درآمد مردان هیچ تغییری ایجاد نشده است.

 بررسی برنامه‌های آموزشی ترکیه

متفاوت با روش‌های پژوهشی انجام شده در کشورهای بالا به تازگی پژوهشی در ارتباط با این موضوع در کشور ترکیه انجام شده که کارشناسان آن را نخستین آزمایش تصادفی قلمداد و اظهار می‌کنند که ادبیات موضوع در این زمینه را توسعه و گسترش داده است.

در این پژوهش از یک برنامه آموزش حرفه‌یی در مقیاس بزرگ برای جمعیت بیکار عمومی(نه فقط برای جوانان محروم) در یک کشور درحال توسعه بهره گرفته شده است. همچنین این مطالعه نخستین مقاله تالیف شده در کشورهای درحال توسعه است که می‌تواند اثرات بلندمدت را تا 3سال پس از آموزش بررسی کند. بدین منظور از یک فرآیند پیگیری با اطلاعات اداری سازمان تامین اجتماعی برای ارزیابی تاثیر کارآموزان ترکیه از اجرای برنامه آموزشی استفاده شده است. این برنامه به طور متوسط 336ساعت در طول 3ماه طول می‌کشد و برای طیف وسیعی از موضوعات در دسترس بوده و توسط بخش خصوصی و دولتی ارائه شده است. این خدمات آموزشی به بیش از 405هزار نفر بیکار ثبت شده در سال 2011 ارائه شده است. یک نمونه بزرگ از 5902 متقاضی به طور تصادفی برای درمان و کنترل در 130دوره جداگانه اختصاص داده شده‌اند.