واکاوی تراز تجارت خارجی

 تعادل|

  رییس کنفدراسیون صادرات ایران گفت: باتوجه به وضعیت صادرات در ۵ ماهه نخست سال 1396، به نظر می‌رسد که رسیدن به هدف‌گذاری سال ۹۶، همچون سال ۹۵ دور از دسترس است. به گزارش کنفدراسیون صادرات ایران، محمد لاهوتی در تحلیل آمار تجارت خارجی ایران در مدت یاد شده که از سوی گمرک منتشر شده است، گفت: براساس آن، مجموع تجارت خارجی کشور به 36 میلیارد و 635میلیون دلار رسید که حجم آن نسبت به 5ماهه سال قبل، 5.34‌درصد بزرگ‌تر شده است، ولی نسبت به 4ماهه امسال که رشد 6‌درصدی را تجربه کرد، کاهش را نشان می‌دهد.

رییس کنفدراسیون صادرات ایران با بیان اینکه مجموع صادرات کشور، 17 میلیارد و 193میلیون دلار بوده، افزود: این حجم حدود 5‌درصد کاهش داشته است؛ در حالی که این رقم در 4 ماهه قبل، 9.5‌درصد بوده است و روند کاهشی تقریبا متوقف شده است؛ بنابراین بعید نیست و انتظار می‌رود که در 6ماهه اول سال 96 بتوانیم حداقل نسبت به سال قبل، صادرات برابری داشته باشیم.

 وی تصریح کرد: براساس آمارهای صادراتی، افزایش صادرات در بخش پتروشیمی را شاهد هستیم که در 4ماهه، 3‌درصد منفی بوده ولی الان 20‌درصد رشد مثبت را تجربه می‌کند، در حالی که کماکان میعانات گازی 5‌درصد نسبت به مدت مشابه، کاهش منفی را تجربه می‌کند.  لاهوتی افزود: بیشترین رشد منفی صادرات در 5ماهه نخست امسال، در بخش سایر کالاها رخ داده که متاسفانه این کاهش، دقیقا در مورد سایر کالاهایی رخ داده که مورد توجه اقتصاد مقاومتی بوده و ارزش افزوده و تولید بیشتر را سبب شده، ایجاد اشتغال کرده و البته کمتر کالاهای خام را شامل می‌شود.  وی اظهار کرد: متاسفانه بیشترین رشد منفی را در بخش سایر کالاها با 9.30‌درصد شاهد هستیم که اگرچه در مدت مشابه 4 ماهه، حدود 15‌درصد رشد منفی به ثبت رسانده بود، اما اکنون این رقم به 9.3‌درصد رسیده که از این جهت، کاهش میزان افت صادرات این کالاها، نقطه مثبت آمارها به‌شمار می‎رود.  عضو شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی خاطرنشان کرد: به هر حال کاهش در این بخش به عقیده من سیگنال و آلارم خطری را به سمت دولت نشان می‌دهد که در بخشی که ایجاد اشتغال داشته و ارزآوری و ارزش افزوده بیشتری را برای کشور رقم زده است؛ رشد کماکان عدد بزرگی است که باید متوجه آن بود.

وی میانگین قیمتی هر تن کالای صادراتی را 358دلار اعلام کرد و گفت: 19 میلیارد و 442میلیون دلار واردات در 5 ماهه صورت گرفته که 16.49‌درصد نسبت به 5 ماه مشابه سال قبل، رشد را نشان می‌دهد، در حالی که این رقم نسبت به 4ماهه ابتدای امسال، 8‌درصد کاهش داشته است. این هم برای کسانی که معتقدند کاهش واردات باید در سیاست‌گذاری‌ها پیگیری شود، سیگنال مثبتی است.

لاهوتی افزایش واردات را مربوط به خودرو، قطعات منفصله و کالاهای سرمایه‌یی دانست و اظهار کرد: سهم خودرو و قطعات منفصله، کمتر از یک‌میلیارد دلار بوده که 5‌درصد از کل واردات را تشکیل می‌دهد؛ در حالی که در خبرها خیلی به این مساله پرداخته شده و به این موضوع توجه ویژه شده است؛ به نحوی که کار تا جایی پیش رفته که ثبت سفارش واردات خودرو بسته شده و البته به نظر هم می‌رسد که یکی از دلایل بسته شدن ثبت سفارش واردات خودرو، همین موضوع بوده است.

وی اظهار کرد: متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی 1367دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، 8.84‌درصد افزایش را نشان می‌دهد، ضمن اینکه عمده اقلام وارداتی کشور را برنج، ذرت دامی، خودرو و قطعات منفصله تشکیل می‌دهند که بیشترین حجم را به خود اختصاص داده است.

رییس کنفدراسیون صادرات ایران گفت: بازارهای صادراتی کشور را چین با 10درصد رشد، عراق با 4‌درصد رشد، کره‌جنوبی با 8‌درصد رشد و امارات‌متحده‌عربی با افت 14.54‌درصد تشکیل داده که این ترکیب، تنوع بازار را نشان می‌دهد، به نحوی که کره به سمت شریک اول تجاری ما در حال حرکت است و از رده پنجم در 5 ماهه ابتدای سال گذشته، اکنون به رده سوم رسیده است.

وی افزود: در حقیقت کره‌جنوبی، هند و ترکیه را پشت‌سر گذاشته است، از این رو، یکی از نکات مثبتی است که تجارت ایران در حال حرکت به سمت تجارت بهتر است، البته عراق بازار مهمی برای ایران به‌شمار می‌رود که رشد داشته است. در حالی که امارات رشد منفی را تجربه می‌کند و باتوجه به اینکه کشور واسط به‌شمار می‌رود و کمتر خریدار اصلی و فروشنده اصلی کالا به ایران است، به نظر می‌رسد که ترکیب صادراتی نشانگر تجارت مستقیم ایران در دوران پسابرجام است.

لاهوتی گفت: در حوزه واردات نیز همچنان چین، امارات، کره‌جنوبی، هند و ترکیه شرکای اول ما به‌شمار می‌روند که البته در این حوزه، امارات در رده سوم قرار گرفته است.

رییس کنفدراسیون صادرات ایران خاطرنشان کرد: تراز تجاری 5 ماهه نخست سال جاری تجارت کشور، 2میلیارد و 249 میلیون دلار منفی به نفع واردات است که این تراز منفی همواره غیر از دوره محدودی در سال گذشته، بر تجارت خارجی ما حاکم بوده است، البته دلیل اصلی آن، پایین بودن سطح واردات و صادرات در مقیاس جهانی است و تا زمانی که نتوانیم میزان تجارت را در واردات و صادرات افزایش داده و خود را به سهم 1.2‌درصدی در تجارت جهانی برسانیم، این تراز منفی می‌تواند باقی بماند.

لاهوتی افزود: حمایت از تولید صادرات‌محور و نقشه راه اقتصاد مقاومتی، باید ملاک عمل برای حمایت از واحدهای ظرفیت‌دار و مزیت‌دار صادراتی باشد و حمایت نیز به سمت کالای تولیدی صادرات‌محور و با نگاه درون‌زا و برون‌نگر هدایت شود تا بتوانیم از این شرایط خارج شویم، در غیر این صورت روند همین‌طور خواهد بود و تجارت بزرگ‌تر نخواهد شد.