قرارداد جدید صنعتی با هندیها
تعادل|
تابستان سال جاری شاهد امضای 4قرارداد کلان سرمایه‌گذاری صنعتی در کشور بودیم. نخستین فرود سرمایه خارجی با قرارداد 5میلیارد دلاری کنسرسیومی به رهبری توتال و شرکت ملی نفت ایران در نیمه تیرماه سال 1396 صورت گرفت. پس از آن، این چینی‌ها بودند که تصمیم گرفتند سرمایه خود را برای تامین مالی پروژه برقی‌سازی راه‌آهن تهران - مشهد وارد کشورمان کنند تا رکورد جذب فاینانس در ایران شکسته شود. از سوی دیگر با ورود روس‌ها سومین قرارداد مهم خارجی برای تولید واگن با جذب سرمایه 2 میلیارد یورویی در مردادماه سال جاری رقم خورد. چهارمین سرمایه‌گذاری کلان صنعتی با امضای قراردادی سه‌جانبه بین «شرکت رنوی فرانسه، ایدرو و شرکت بخش خصوصی» با رقم 660میلیون یورو برای تولید خودرو در ایران شکل گرفت. حال در ادامه سرمایه‌گذاری‌های صنعتی با مشارکت خارجی‌ها، رییس هیات عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) این‌بار در دیدار با هیات مدیران عالی شرکت‌های صنعتی هندی از توافق سه‌جانبه ایدرو با دو شرکت «ایتالیایی و هندی» برای ساخت واگن به صورت فاینانس خبر داد.
به گفته منصور معظمی، در راستای توسعه همکاری صنعتی با «هند» این کشور قرار است 2قرارداد واگن‌سازی ایران را تامین مالی کند. البته معاون وزیر صنعت، معدن وتجارت توضیح درباره جزییات این قرارداد را موکول به آینده کرد. در مقابل سفیر هند در تهران در دیدار خود با متولی ایدرو گفته بود که کنفدراسیون صنایع هند (CII)، ایدرو را به عنوان هاب صنعتی و دروازه ورودی صنعتی ایران انتخاب کرده و در تلاش است تا در پروژه‌ها و مگاپروژه‌هایی که ایدرو در آنها فعال است، همکاری داشته باشد. از این رو، ایجاد زمینه سرمایه‌گذاری مشترک در ایران توسط کمپانی‌های بزرگ هندی را می‌توان آغازی برای همکاری‌های بزرگ عنوان کرد.
هندیها در ایران
«هند» از عمده‌ترین شرکای تجاری ایران، یک تیم اقتصادی متشکل از مدیران 10شرکت برتر خودروسازی، نفت و گاز، پتروشیمی، صنایع پیشرفته، تامین فاینانس و فناوری‌های های‌تک از کنفدراسیون صادرات هند به ایران فرستاد تا با فعالان اقتصادی، شرکت‌های دولتی و خصوصی ایران مذاکره کنند. روز گذشته میهمان ایدرویی‌ها بودند تا درباره نحوه همکاری‌ها به تبادل‌نظر بپردازند.
از این رو در نشست مشترک با هیات تجاری هند در محل «ایدرو» امضای قرارداد با دو شرکت هندی برای تامین مالی (فاینانس) ساخت کارخانه تولید واگن باری، مسافری و مترو در یکی از مناطق محروم کشور مطرح شد.
منصور معظمی در این نشست تجاری تاکید کرد که سازمان «ایدرو» تلاش می‌کند تا با استفاده از فضای مثبت پیش آمده در فضای پسابرجام، زمینه توسعه همکاری‌های صنعتی فیمابین «ایران و هند» را بیش از پیش فراهم کند. او با اشاره به اینکه توسعه روابط اقتصادی بین تهران و دهلی در دستور کار مقام‌های سیاسی و اقتصادی دو کشور قرار دارد، گفت: در همین پیوند ایدرو در تلاش است تا زمینه حضور هرچه بیشتر شرکت‌های هندی را در ایران و به‌طور متقابل شرکت‌ها و صنعتگران ایرانی را در هند فراهم آورد. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در عین حال «بندر اقیانوسی چابهار و میدان گازی فرزاد B» را 2 محور اصلی گفت‌وگوهای ایران و هند عنوان کرد.
راه افزایش مراودات اقتصادی
«نوشاد فوربز» رییس کنفدراسیون صنعت هند نیز در این دیدار با اعلام آمادگی این کنفدراسیون برای همکاری با صنعتگران و شرکت‌های دولتی و خصوصی ایرانی گفت: این کنفدراسیون 200هزار شرکت زیرمجموعه دارد و زمینه‌های فعالیت مشترک فراوانی در ایران در مناطق مختلف وجود دارد و آمادگی کامل برای این امر در این کنفدراسیون وجود دارد. در ادامه این نشست، قرارداد سه‌جانبه میان ایدرو و شرکت‌های Firema ایتالیا و Titagroup هند به بحث گذاشته شد که قرار است در زمینه ساخت واگن مسافربری به صورت فاینانس در یکی از مناطق محروم ایران به اجرا در آید. این قرارداد در حالی از سوی متولی ایدرو مطرح شده که هنوز جزییات آن مشخص نیست.
از سوی دیگر سفیر هند در تهران با اشاره به دومین حضور صنعتگران و فعالان بخش صنعتی هند از کنفدراسیون صنایع این کشور (موسوم به CII) در ایران گفت: شب گذشته دفتر CII در تهران افتتاح شد که یازدهمین دفتر این کنفدراسیون در سطح جهان است.
«سهراب کومار» در دیدار خود و تیم اقتصادی کنفدراسیون صنایع هند با معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در محل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو)، مجموعه مذاکرات را برای روابط دو کشور به ویژه در حوزه همکاری‌های صنعتی مفید و موثر توصیف کرد و از آمادگی دولت هندوستان برای تسهیل و تسریع فعالیت‌های مشترک صنعتی با ایران خبر داد. سفیر هند در تهران در پاسخ به ایرنا در خصوص راهکارهای افزایش همکاری‌های اقتصادی دوجانبه تهران و دهلی‌نو با اشاره به دومین حضور صنعتگران و فعالان بخش صنعتی هند از کنفدراسیون صنایع این کشور (موسوم به CII) در ایران افزود: 8هزار شرکت عضو این کنفدراسیون هستند و با تاسیس این شرکت، عزم بالای خود را برای توسعه همکاری‌ها با ایران نشان دادند.
به گفته او، علاوه بر 8هزار شرکت یاد شده، بیش از 200هزار شرکت دیگر نیز زیرمجموعه این شرکت‌ها هستند که ایران را به عنوان بازاری که می‌توانند به آن صادرات فناوری داشته باشند، انتخاب کردند. وی همچنین درباره حل مشکلات بانکی بین دو کشور نیز عنوان کرد که روابط سیاسی ایران و هند بسیار خوب است و بررسی این موضوع که چطور می‌شود با حل مشکلات موجود، روابط تجاری دو کشور را بیش از پیش ارتقا داد در دستور کار است.
سفیر هند در تهران یادآوری کرد: هر تجارتی مشکلات خاص خود را دارد و در همه جای جهان این مشکلات هست و مختص ایران نیست؛ با این حال مقایسه موقعیت روابط اقتصادی دو کشور از سال گذشته تاکنون بیانگر رشد مراودات است. وی با بیان اینکه «اگر بخواهیم با ایران کار کنیم، راه‌حل آنها را می‌یابیم»، اظهار کرد: رییس کنفدراسیون صنایع هند در تلاش است تا به زودی دیداری با «ولی‌الله سیف» رییس کل بانک مرکزی ایران برای رفع مشکلات بانکی و تبادلات پولی ترتیب دهد. «کومار» این را هم گفت که این کنفدراسیون حتی برای استخدام نیروهای مورد نیاز خود در تهران و پرداخت حقوق آنها با مشکل مواجه است، اما می‌توانیم راه‌حل آن را پیدا کنیم.
روند تجارت با هند
با نگاهی به روابط تجاری و اقتصادی فیمابین ایران و هند مشاهده می‌کنیم که این کشور پس از چین چهارمین مصرف‌کننده نفت جهان و دومین مشتری بزرگ نفت ایران است.
از این رو، حجم تجارت بین ایران و هند با استفاده از طرح توسعه بندر چابهار، کریدور شمال و جنوب و ایجاد بازارچه مشترک ایران و هند در چابهار می‌تواند به سرعت گسترش یابد. در حال حاضر بیشترین صادرات ایران به هند را پس از نفت با 70درصد، محصولات شیمیایی و پتروشیمی، قیر، خشکبار، خرما و مقدار کمی میوه تشکیل می‌دهد. برنج، قطعات خودرو، انواع ماشین‌آلات، فولاد، دارو، لاستیک و چای از مهم‌ترین اقلام صادراتی هند به ایران با یک میلیارد و 980میلیون دلار در سال است. برنج مهم‌ترین محصول صادراتی هند به ایران است به گونه‌یی که این کشور در سال‌های گذشته حدود یک میلیون تن برنج باسماتی به ایران صادر کرده است. همچنین براساس آمارهای تجارت خارجی کشور در 5 ماه منتهی به مرداد سال جاری از بین 5 کشور عمده طرف معامله در صادرات غیرنفتی، هند توانسته رتبه پنجم را به خود اختصاص دهد و صادرکنندگان در این مدت 4میلیون و 385 هزارتن کالا با ارزشی معادل یک‌میلیارد و 199 میلیون دلار به این کشور صادر کرده‌اند.
در بخش واردات نیز هند با دارا بودن سهم 6.51درصدی از کل ارزش وارداتی کشور در بین 5کشور عمده وارداتی رتبه سوم را از آن خود کرده است. تجار ایرانی در این مدت یک‌میلیون و 116هزارتن کالا به ارزش یک‌میلیارد و 266میلیون دلار به کشور وارد کرده‌اند. صادرکنندگان ایرانی نیز با وجود قوانین دست و پاگیر گمرکی، تحمیل هزینه‌های جانبی، تعرفه بالای گمرکی و مشکلات بانکی را از مهم‌ترین عوامل افزایش حجم مبادلات تجاری دو کشور می‌دانند. به گفته فعالان امور صادراتی دوکشور این مشکلات باعث شده که تجار ایرانی، توان رقابت با کالاهای کشورهای دیگر را که با هزینه‌های گمرکی بسیار پایین و حتی صفر وارد بازار هند می‌شود، نداشته باشند.
