غفلت در ثبت جهانی آثار فرهنگی

دوازدهمین اجلاس میراث ناملموس یونسکو در کره‌جنوبی به بررسی دو پرونده‌ «کمانچه» و «چوگان» ایرانی خواهد پرداخت. در سال‌های گذشته جمهوری آذربایجان برای حضور در یونسکو و جهانی کردن میراث فرهنگی‌اش، تمایل خود را بیشتر به سمت جهانی کردن میراثی برده که از ایران وام گرفته است. «تار»، «چوگان» و «دُلمه» از تازه‌ترین موارد در این زمینه هستند و معمولا با انتشار خبرهای جهانی شدن این نمونه از پرونده‌ها، دوستداران، کارشناسان و فعالان میراث فرهنگی در کشور هجمه‌ خود را به سمت میراث ‌فرهنگی می‌برند. با ثبت جهانی «تار ترکی» توسط آذربایجان در آذر سال ۱۳۹۱ و در هفتمین جلسه کمیته میراث معنوی یونسکو، دفتر ثبت آثار تاریخی با برگزاری جلساتی با دفتر موسیقی سعی در برنامه‌ریزی برای حفظ دیگر سازها و ثبت جهانی آنها کرد ‌حتی در این راستا تهیه پرونده‌های ثبت جهانی به کارشناسان این دفتر تخصصی آموزش داده و در نخستین قدم پرونده «کمانچه» تهیه شد.

بعد از آن نوبت «چوگان» بود. آذر ماه سال ۱۳۹۲ آذربایجان این بازی سنتی ایرانی را با نام «چوگان بازی سنتی با اسب در قره‌باغ» در یونسکو ثبت کرد و بار دیگر اعتراض‌ها به سمت سازمان میراث فرهنگی روانه شد و این ‌بار اعلام شد، ایران می‌تواند هم «تار» و هم «چوگان» را به نام خود ثبت جهانی کند. قدم‌های بعدی برای جهانی کردن «چوگان ایرانی» برداشته شد بنابراین، این بازی سنتی قرار است به صورت مستقل امسال در دوازدهمین اجلاس یونسکو جهانی شود. براساس آخرین اخبار منتشر شده از سوی مسوولان دفتر ثبت آثار تاریخی «هنر نواختن و ساختن کمانچه» و پرونده«چوگان، بازی سوار بر اسب،همراه روایتگری و موسیقی» قرار است در یونسکو مطرح و بررسی شوند.