بیکاری جوانان و دغدغه اشتغال دانش‌محور

بیکاری جوانان در ایران یکی از موضوعات مورد بحث امروز است که کارشناسان حوزه کار و همچنین اقتصاددانان نسبت به آن هشدار می‌دهند. آمارها نشان می‌دهد که ایران از بالاترین نرخ‌های بیکاری جوانان در جهان آسیب می‌بیند. میانگین نرخ بیکاری جوانان در جهان 13.1درصد، در کشورهای توسعه‌یافته 14.3درصد، در اقتصادهای نوظهور 13.7درصد، در اقتصادهای درحال توسعه 9.4‌درصد و در منطقه شمال آفریقا 29.2‌درصد است. این در حالی است که نرخ بیکاری جوانان در ایران در محدوده 30‌درصد بوده است. آمارها نشان می‌دهد که پس از سال 2011 میلادی تعداد دانشجویان رو به کاهش رفته و این در حالی است که فارغ‌التحصیلان دانشگاهی با شیب تندتری افزایش یافته است. در عین حال، این موضوع هم در گزارش‌های بین‌المللی و هم از سوی کارشناسان داخلی هشدار داده شده است که خلأ اساسی در حوزه تامین شغل برای فارغ‌التحصیلان جوان و اقشار تحصیل‌کرده وجود دارد. با این وجود تاکنون دولت بسته‌یی در راستای ایجاد اشتغال دانش‌‎محور متناسب با قشر تحصیل‌کرده کشور در نظر نگرفته است. با استمرار چنین وضعیتی در حالی تعداد فارغ‌التحصیلان جویای کار رفته‌رفته افزوده می‌شود که روند تولید ناخالص داخلی و تعداد شاغلان نشان می‌دهد که پس از سال 2005 میلادی تعداد شاغلان و تولید ناخالص داخلی رابطه معکوسی با هم داشته‌اند. در این میان، گرچه دولتمردان به رشد مثبت اقتصادی و بهبود عملکرد بخش‌های غیرنفتی دلخوش هستند اما نمی‌توان الزاما این رشد را در رابطه مستقیم با ایجاد اشتغال قلمداد کرد. با وجود خیل افزایش تعداد فارغ‌التحصیلان جویای کار باید دید دولت چه برنامه‌یی برای ساماندهی اشتغال این اقشار خواهد داشت.