چالش 4 سال صدراعظمی
گروه جهان نتایج انتخابات پارلمانی آلمان را میتوان یک زلزله خفیف سیاسی دانست. پس از ماهها مبارزات انتخاباتی که بسیاری آن را رقابتی سرد و کسلکننده توصیف میکردند، نتیجه انتخابات ریزش آرای دو حزب اصلی و افزایش چشمگیر آرای حزب ملیگرا و پوپولیست نوظهور در این کشور بود. حزب دست راست افرای آلترناتیوی برای آلمان 90 نماینده در پارلمان خواهد داشت که بسیاری از آنان افرادی با گرایشهای نژادپرستانه، دیگرستیز و دیدگاههای پوپولیستی هستند.
حزب دموکرات مسیحی به رهبری آنگلا مرکل و حزب سوسیال دموکرات به رهبری مارتین شولتز میلیونها رای را از دست دادند. گفته شده بیش از 1.5میلیون این رای به سبد آرای حزب آلترناتیوی برای آلمان سرازیر شد.
هر چند حزب اتحاد دموکرات مسیحی آنگلا مرکل (به همراه حزب خواهری خود سوسیال مسیحیها) همچنان با حدود 33 درصد آرا قدرتمندترین حزب آلمان باقی مانده اما مساله مهم این است که این حزب نزدیک به 9 درصد از آرای خود را از دست داده و بدترین نتیجه انتخاباتی از سال 1949 تاکنون را کسب کرده است. حزب سوسیال دموکرات شریک ائتلافی حزب دموکرات مسیحی نیز بیش از پنج درصد آرای خود را از دست داده و با کسب حدود 20 درصد از آراء ضعیفترین نمایش انتخاباتی خود از سال 1933 تاکنون را داشته است. بدون شک برنده اصلی انتخابات راستهای افراطی بودند که با کسب 13 درصد حالا در پارلمان آلمان کرسی دارند. موفقیت آلترناتیوی برای آلمان واکنشهای بسیاری داشت. گفته شده، در چند شهر تظاهراتی علیه این حزب شکل گرفت و جم اوزدمیر یکی از رهبران حزب سبزها گفت: «ما در یک جمهوری در حال تغییر زندگی میکنیم؛ نازیها به بوندستاگ بازگشتهاند. »
پایگاه اصلی قدرت این حزب مناطق شرقی آلمان است، جایی که حدود 21. 6 درصد به نمایندگان این حزب رای دادند. این در حالی است که ایالتهای شرقی همچنان از لحاظ استانداردهای اقتصادی پایینتر از ایالتهای غربی هستند و همچنین شمار کمتری از مهاجران بطور تاریخی وارد مناطق شرقی شده است. به اعتقاد ناظران، اکنون پارلمان آلمان آشکارا چرخش به راست را تجربه میکند. در پارلمان قبلی احزاب چپگرا اکثریت کرسیها را داشتند اما در پارلمان آینده، احزاب چپگرا در اقلیت خواهند بود که علت اصلی آن عملکرد ضعیف سوسیال دموکراتهاست. این حزب اعلام کرده که تمایلی به حضور در دولت ائتلافی آینده ندارد و قصد دارد رهبری مخالفان دولت را بر عهده بگیرد.
پیش از انتخابات نیز برخی تحلیلگران بر این باور بودند که سوسیال دموکراتها تنها در صورتی که 24 تا 25درصد رای کسب کنند در دولت ائتلافی باقی میمانند تا از قدرت و نفوذ کافی در برابر حزب مرکل برخوردار باشند. البته جلوگیری از تبدیل شدن آلترناتیوی برای آلمان به حزب اصلی مخالف در پارلمان هم یکی از دلایلی است که حزب سوسیال دمکرات ترجیح میدهد در مقام رهبر اپوزیسیون باشد چرا که حزب اصلی مخالف در پارلمان آلمان جایگاه مهمی است که ریاست کمیته بودجه را در اختیار میگیرد.
گفته شده، در این حال تقریبا حتمی است که دموکراتهای آزاد بار دیگر یکی از احزاب حاضر در دولت خواهند بود و ائتلاف موسوم به جاماییکا (به علت شباهت ترکیب رنگ احزاب با پرچم کشور جاماییکا) متشکل از احزاب دموکرات مسیحی، دموکراتهای آزاد و حزب سبزها محتملترین ائتلاف دولتی آینده خواهد بود. در حالی که با رای مردم بریتانیا به خروج از اتحادیه اروپا و تنشهای ناشی از سیاستهای دونالد ترامپ رییسجمهوری امریکا، آلمان در نقش لنگرگاه ثبات در اتحادیه اروپا ظاهر شده است، اکنون تضعیف احزاب بزرگ این کشور و تشکیل دولت ائتلافی متزلزل میتواند بر نقش اروپایی و جهانی آلمان نیز تاثیرگذار باشد. جوزف جوف سردبیر نشریه دیتزایت میگوید دولت ائتلافی که مرکل بهدنبال آن است بهشدت بیثبات خواهد بود.کارشناسان سیاسی حضور دو حزب سبزها و دموکراتهای آزاد در دولت ائتلافی با محافظهکاران دموکرات مسیحی را بطور ذاتی بیثبات میدانند. سبزها و دموکراتهای آزاد در دو سر طیف سیاسی هستند و انتظار میرود که درباره مسائلی مانند مالیات، انرژی، اتحادیه اروپا و مهاجران اختلاف دیدگاههای آنها موجب تعلل کار دولت شود. در سطح اروپا نیز نتایج انتخابات آلمان بر آینده منطقه یورو تاثیرگذاراست بهویژه که انتظار میرود ماههای آینده مذاکرات مهمی بین کشورهای کلیدی منطقه یورو بهخصوص آلمان و فرانسه درباره افزایش یکپارچگی مالی در اروپا، اتحادیه بانکی و هماهنگیهای سیاستهای اقتصادی انجام شود. بلومبرگ پیشبینی کرده که در پی انتخابات آلمان، پول واحد اروپایی (یورو) ممکن است تحت فشار قرار گیرد و با افت ارزش روبرو شود. در ارتباط با مسائل جهانی از جمله ارتباط با روسیه و تحریمهای روسیه نیز تغییرات سیاسی در آلمان میتواند تاثیرات خاص خود را داشته باشد و در دولت ائتلافی موسوم به جاماییکا ممکن است اختلافاتی در این خصوص بروز کند چرا که دموکراتهای آزاد خلاف دموکراتهای مسیحی و سبزها اعتقاد راسخی به تحریم روسیه ندارند و بیتمایل به بازگشت به روابط عادی با روسیه نیستند. حتی حزب سوسیال مسیحی که حزب خواهرخوانده حزب مرکل در ایالت بایرن است نیز خواستار پایان دادن به تحریمهای اتحادیه اروپا علیه روسیه است.
به عبارت دیگر، دوران قبلی صدراعظمی آلمان سرشار از بحرانهای بینالمللی بود که بخش اعظمی از نیروی کاری مرکل را میگرفت. دنیا هنوز در همان آشفتگی قرار دارد. اوضاع آشفته اتحادیه اروپا، بحران دیپلماسی با ترکیه، جنگ در سوریه، یک رییسجمهور غیر قابل پیشبینی در امریکا و بحران کرهشمالی و سرنوشت توافق هستهیی ایران تنها بخشی از این بحرانهای بینالمللی پیشِروی مرکل هستند، از این رو صدراعظم آلمان همچنین در آینده باید انرژی زیادی را صرف بحرانهای جهانی کند و این در حالی است که شرایط در خانه برای وی بسیار دشوارتر و غیر قابل پیشبینیتر شده است.