کمپین «نابودی سلاح هسته‌ای» برنده صلح نوبل شد
گروه جهان
کمپین بین‌المللی برای نابودی سلاح هسته‌یی موسوم به آیکان (ICAN) برنده جایزه صلح نوبل سال ۲۰۱۷ میلادی شده است. آیکان در سال ۲۰۰۷ میلادی راه‌اندازی شد و تاکنون ۴۶۸ سازمان در ۱۰۱ کشور به عضویت آن درآمده‌اند. این کمپین بین‌المللی که مقر آن در سوییس است، به‌دنبال ترویج و پیاده‌سازی کامل پیمان سازمان ملل برای ممنوعیت جنگ‌افزار هسته‌یی است.
به گزارش یورونیوز، بریس رایس اندرسن رییس کمیته نوبل نروژ در زمان اعلام نام آیکان به‌عنوان برنده گفت که این جایزه برای به‌رسمیت شناختن تلاش‌های این کمپین در راستای کاهش میزان سلاح هسته‌یی در جهان اعطا شد تا به این ترتیب توجه‌ها به پیامدهای انسانی فاجعه‌بار استفاده از هرگونه سلاح هسته‌یی و تلاش‌های این کمپین برای ممنوعیت استفاده از این سلاح‌ها باتوجه به معاهدات جلب شود.
اندرسن با اشاره به بحران کره‌شمالی گفته است: «امروز در جهانی زندگی می‌کنیم که خطر سلاح هسته‌یی بیش از گذشته است.»
دونالد ترامپ اخیرا اخطار داده گرچه گزینه نظامی نخستین انتخاب واشنگتن علیه پیونگ‌یانگ نیست اما در صورتی که این کشور به برنامه تسلیحاتی خود پایان ندهد، گزینه نظامی علیه آن ویرانگر خواهد بود. ترامپ همچنین تهدید کرده امریکا برای اقدامات نظامی علیه کره‌شمالی به‌عنوان گزینه دوم کاملا آماده است. این تهدیدها در پی این مساله رخ داد که به گفته مقام‌های کرهجنوبی، کره‌شمالی تجهیزات نظامی خود را در سواحل شرقی‌اش تقویت کرده است.
مناقشه‌های چند هفته اخیر میان کره‌شمالی و ایالات‌متحده امریکا سبب بروز ترس در بین کشورهای مختلف به‌خصوص کرهجنوبی و ژاپن شده است. کره‌شمالی سوم سپتامبر یک بمب هیدروژنی را آزمایش کرد که ششمین آزمایش هسته‌یی این کشور به‌شمار می‌رفت. این آزمایش هسته‌یی واکنش‌های منفی زیادی را در سراسر دنیا برانگیخت و سبب شد که تحریم‌های جدیدی علیه این کشور روی میز شورای امنیت قرار گیرد. به‌دنبال بالا گرفتن این مناقشه‌ها، درگیری لفظی میان کیم جونگ اون رهبر کره‌شمالی و دونالد ترامپ بالا گرفت، به‌طوری که دوطرف یکدیگر را دیوانه خطاب کرده و تهدید به نابودی کامل قلمرو طرفین کردند.
شبکه خبری فاکس‌نیوز به نقل از اویوینید استنرسون کارشناس علوم سیاسی می‌نویسد: «کمیته نوبل صلح با این انتخاب می‌خواهد به ایالات‌متحده این پیام را بدهد که برای حل مشکلاتش باید با کره‌شمالی سر میز مذاکره بنشیند و همچنین به توافق هسته‌یی با ایران پایبند بماند.»
انتخاب‌های چالش‌برانگیز
محمدجواد ظریف و فدریکا موگرینی، به‌خاطر به‌سرانجام رساندن مذاکرات هسته‌یی با ایران، نیروهای امدادی موسوم به «کلاه‌سفیدها» در سوریه، دکتر دنیس موکوگه پزشک اهل کنگو، به‌خاطر کمک‌هایش به زنان و دفاع از حقوق آنان، ادوارد اسنودن کارمند سابق سازمان اطلاعات مرکزی امریکا، جان دوندار سردبیر پیشین روزنامه جمهوریت ترکیه و رائف بدوی نویسنده، وبلاگ‌نویس و فعال حقوق بشر اهل عربستان، ازجمله افرادی بودند که در فهرست طولانی نامزدها جای داشتند.
سال گذشته جایزه نوبل صلح به خوان مانوئل سانتوس رییس‌جمهور کلمبیا، اهدا شد. کمیته جایزه نوبل در نروژ اعلام کرده بود که سانتوس جایزه نوبل صلح را به پاس تلاش‌هایش برای پایان دادن به جنگ در کشورش سزاوار دریافت این جایزه دیده است. در برخی موارد انتخاب‌های کمیته صلح نوبل با انتقادهایی هم روبه‌رو بوده است؛ ازجمله اعطای این جایزه به آنگ سان‌سوچی وزیر خارجه کنونی میانمار و رییس غیررسمی دولت این کشور. سان سوچی به‌دلیل مبارزات مسالمت‌آمیزش علیه نظامیان حاکم بر میانمار ۱۹۹۱ به دریافت این جایزه نائل آمد، ولی با سکوت فعلی او در برابر جنایاتی که در میانمار علیه اقلیت مسلمان روهینگیا در جریان است تقاضا برای پس گرفتن این جایزه از او افزایش یافته است. اعطای جایزه نوبل به باراک اوباما و هنری کسینجر و برخی شخصیت‌های دیگر نیز بدون انتقاد نمانده است. جایزه صلح نوبل یکی از پنج جایزه نوبل است که حدود یک میلیون و صد هزار دلار (۹۴۰هزار یورو) ارزش دارد.
جایزه صلح تنها جایزه نوبل است که به جای استکهلم، هر ساله در اسلو پایتخت نروژ اهدا می‌شود. بنا بر وصیت آلفرد نوبل، این جایزه به کسی اعطا خواهد شد که بیشترین کوشش را در راه برادری ملل، انحلال یا کاهش ارتش‌ها یا تشکیل و ترغیب کنفرانس‌های صلح، صرف کرده باشد. در مجموع ۳۱۸ نام، شامل ۲۱۵ فرد و ۱۰۳ سازمان در فهرست نامزدهای دریافت جایزه صلح نوبل سال ۲۰۱۷ میلادی دیده می‌شد.
به گزارش بی‌بی‌سی، کسانی که صلاحیت معرفی نامزد دارند، مانند اعضای پارلمان‌ها و استادان دانشگاه، فهرست نامزدهای خود را تا تاریخ اول فوریه همان سال میلادی ارائه می‌دهند. اعضای کمیته نوبل خود زمان بیشتری برای معرفی نامزدهای خود دارند. کمیته که پنج عضو آن را پارلمان نروژ انتخاب می‌کند، فهرست نامزدها را بررسی می‌کند و فهرست کوتاه‌تری شامل ۲۰ تا ۳۰ نفر از میان آنها انتخاب می‌کند. گروهی از مشاوران نروژی و بین‌المللی گزارش‌هایی درباره نامزدهای فهرست نهایی ارائه می‌دهند. اعضای کمیته با استفاده از این گزارش‌ها و مستندات دیگر تعداد نامزدها را به چند نفر می‌رسانند. تصمیم درباره برنده نهایی در آخرین جلسه کمیته گرفته می‌شود که معمولا در اواخر سپتامبر یا اوایل اکتبر برگزار می‌شود. اگر اعضا به اجماع نرسند، رای اکثریت به حساب می‌آید.
