بازار سرمایه تمام الکترونیکی
محمدرضا محسنی
مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی
شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات) در راستای تحقق اهداف دولت الکترونیک اقدام به طراحی و راه‌اندازی سامانه‌های تخصصی فراوانی برای ذی‌نفعان مختلف بازار سرمایه کرده است. این شرکت سال گذشته سامانه الکترونیکی سهامداران (دارا) را برای افزایش ارائه خدمات به سهامداران راه‌اندازی کرد و امسال نیز سامانه الکترونیکی کارگزاران (کارا) را به بهره‌برداری رسانده است.
شرکت سمات در سال‌های اخیر فعالیت‌های متنوعی برای فراهم آوردن بستر الکترونیکی پایدار، کارا و امن برای توسعه بازار سرمایه کشور انجام داده است. یکی از سامانه‌هایی که در سال گذشته رونمایی شد، سامانه دارا (درگاه الکترونیکی سرمایه‌گذاران) بود.
سامانه دارا در حقیقت میز کاری است که سرمایه‌گذاران می‌توانند خدمات موردنیاز خود را از بازار سرمایه دریافت کنند. وجود این سامانه سهامداران را از سردرگمی در زمینه اطلاع از وضعیت سبد سهام خود، وضعیت افزایش سرمایه و پرداخت سود نجات می‌دهد.
هدف سپرده‌گذاری مرکزی با رونمایی از سامانه دارا این بود که علاوه بر اینکه روی وب، سرویس‌های متنوعی به سهامداران ارائه دهد، در زمینه دستگاه‌های هوشمند (موبایل و تبلت و...) برنامه‌یی تهیه کند که سهامداران بتوانند از طریق این دستگاه‌ها با سپرده‌گذاری در ارتباط باشند و خدمات و گزارش‌های مورد نیازشان را دریافت کنند.
تفاوتی که این سرویس‌ها با سرویس‌های وب دارد این است که به جای اینکه مخاطب خودش به سایت سپرده‌گذاری مراجعه کرده و کسب اطلاعات کند، این دستگاه‌ها هستند که با ایجاد یادآور (Notification) اطلاعاتی مانند افزایش سرمایه، پرداخت سود و عایدات یا برگزاری مجمع و... را به سهامدار یادآور می‌شوند. همچنین سامانه پیامکی دارا از بستر پیام کوتاه از آخرین تغییرات در سبد سهام به صورت روزانه، سهامداران را مطلع می‌کند. اطلاع روزانه سهامدار از تغییرات پرتفوی خود باعث جلوگیری از انواع سوءاستفاده‌ها از قبیل پولشویی و دخل و تصرف در مال غیر می‌شود.
از سوی دیگر، تجمیع سرویس‌ها و خدمات در یک درگاه، غیرکاغذی کردن فرآیندها، کاهش هزینه‌ها، دستیابی به خدمات متنوع‌تر، حذف نامه‌نگاری و مراجعات حضوری از مهم‌ترین ویژگی‌های درگاه الکترونیکی کارگزاران است که به‌طور حتم مورداستقبال کارگزاران قرار خواهد گرفت.
در هر صورت، رسالت مهم شرکت سمات استفاده از به‌روزترین تکنولوژی‌ها برای انجام فرآیندها، جابه‌جایی اطلاعات، انجام تراکنش‌های مالی و ارائه خدمات به سهامداران بازار سرمایه، کارگزاران، شرکت‌های بورسی و ارکان بازار سرمایه است. به‌طور حتم استفاده از فناوری اطلاعات بهره‌وری را بهبود می‌بخشد، در هزینه‌ها و نیروی انسانی صرفه‌جویی می‌کند، خدمات عمومی را تسهیل می‌کند و امنیت و اطمینان و سرعت در خدمات را برای ذی‌نفعان فراهم می‌آورد، علاوه بر این باعث حذف فرآیندهای دستی و مراجعات حضوری می‌شود.
البته ما هنوز در آغاز راه قرار داریم و گام‌های زیادی باقی مانده است. بدون شک به موازات رشد زیرساخت‌های IT در کشور، این شرکت حوزه‌های الکترونیکی خود را افزایش و توسعه خواهد داد. طراحی و راه‌اندازی درگاه الکترونیکی ناشران بازار سرمایه به‌نام دانا از مهم‌ترین برنامه‌های آینده مدیریت فناوری سمات است تا خدمات مناسب‌تری را برای حدود یک‌هزار ناشر فعال در این بازار انجام دهد.
