یک صدایی بخش‌خصوصی در مدیریت استارت‌آپ‌ها
گروه تشکلها
اعضای کمیسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات اتاق اصناف ایران به همراه کارشناسان اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران گردهم آمدند و پیرامون دغدغه‌های صنفی و چگونگی پیشبرد هر چه بهتر امور تبادل نظر کردند. مسائلی چون هجوم نسل جوان به فعالیت‌های نوپای استارت‌آپ‌ها، همکاری هر چه بیشتر اتاق اصناف ایران و اتاق ایران و به‌روز شدن سیستم‌های بانکی هم گام با فعالیت‌های تجاری نوین که در فضای مجازی انجام می‌شود، مورد بررسی قرار گرفت و فعالان اقتصادی نیز درباره دغدغه‌های امور صنفی گفتند. به گزارش پایگاه خبری اتاق اصناف ایران، رییس کمیسیون فناوری اطلاعات اتاق بازرگانی ایران در ابتدای این نشست درباره اتاق ایران و تشکل‌های فعال آن گفت که هم‌اکنون در اتاق بازرگانی ۱۲ تشکل حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات ثبت شده و هدف ما طبق قانون ساماندهی تشکل‌هایی است که در جاهای دیگر به ثبت می‌رسند تا موازی‌کاری اتفاق نیافتد.
محمدرضا طلایی افزود: به همین دلیل در کمیسیون ICT اتاق بازرگانی این موضوع را مطرح کردیم و قصد داریم با اتاق اصناف ایران، کمیسیون مشترکی را در حوزه ICT به وجود بیاوریم که به دنبال آن امور دبیرخانه مشترک اتاق اصناف ایران، اتاق تعاون و اتاق بازرگانی پیگیری شود. پیرو همین موضوع جلسه‌یی راجع به استارتاپ‌ها در اتاق اصناف ایران و با حضور مدیر فناوری اطلاعات اتاق اصناف ایران داشتیم که آنجا هم بر این موضوع تاکید شد که با توجه فعالیت‌های مثبت در این حوزه نیاز به هماهنگی بیشتر هر سه اتاق است.
وی در ادامه به تشریح فعالیت تشکلها پرداخت و گفت: تعدادی از این ۱۲ تشکل در حوزه سخت‌افزار فعالیت می‌کنند که شامل زیرساخت، شبکه و سخت‌افزار می‌شود.
از طرفی تشکل‌های همگن در سیستم صنفی هم وجود دارد. اتحادیه صنف فناوران رایانه تهران را داریم که البته اسم آن تغییر کرده و زمانی اتحادیه صنف فروشندگان و تعمیرکاران ماشین‌های اداری نام داشت. وی اظهار کرد: در همین راستا همانطور که پیش‌تر هم در نشست‌‌ها مطرح کردیم، ما برای تشکیل جلسه و تصمیم‌گیری برای واردات به گمرک می‌رویم، اما متوجه می‌شویم قبل از ما همکاران در تشکل‌های اتاق اصناف که بیشتر هم از شهرستان‌ها هستند به آنجا مراجعه و مذاکره کرده‌اند تا تعیین ارزش پایه واردات را خودشان مطرح کنند. طلایی در ادامه گفت: این موضوع چندین بار در جلسات مطرح شده و برقراری چنین جلساتی برای هماهنگی و رسیدن به صدای واحد بخش خصوصی لازم است.
در حال حاضر در کمیسیون اتاق بازرگانی، تمام دستگاه‌های مرتبط با حوزه ICT را داریم و قصدمان بر این است با دعوت از تمام همکاران به این هماهنگی برسیم. وی با اشاره به تقابل کاری تشکل‌های بخش‌خصوصی، تصریح کرد: هدف ما تقابل بین تشکل‌های زیرمجموعه نیست و همانطور که هماهنگی در راس سه اتاق به وجود آمده، هماهنگی در زیرمجموعه‌ها هم امری اجتناب‌ناپذیر است. خوشبختانه نگاه مثبت مدیریت به این موضوع منجر به تشکل این جلسات شده است و امیدواریم این اتفاق هر چه سریع‌تر رخ بدهد تا در مواردی مانند تعامل و تعیین ارزش پایه صادراتی با گمرک، اتاق اصناف ایران اتاق بازرگانی ایران هماهنگ باشند و بتوانیم به صدایی واحد برسیم.
طلایی ادامه داد: هماهنگی بیشتر در این حوزه موجب همفکری و ارتقای جایگاه ITC خواهد شد. از طرفی جهت رفع موانع و مشکلات حوزه ITC فعالیت‌هایی در زمینه مالیات، مالکیت فکری، تامین سرمایه در گردش و همچنین جلساتی با گمرک در زمینه صادرات و واردات و این قبیل کارها در راستای تعامل اتاق بازرگانی ایران و اتاق اصناف انجام داده‌ایم. خوشبختانه هر دو طرف چراغ سبز را نشان داده‌اند و این هماهنگی وجود خواهد داشت. وی با اشاره به تیم مشاوره اتاق بازرگانی در حوزه ITC هم گفت: در بدنه کارشناسی هم مشاوران دانشگاهی ما را یاری می‌دهند که موجب کارهای مطالعاتی بسیار خوبی در بخش‌های مختلف شده است. این پتانسیل می‌تواند در اختیار اتاق اصناف و زیرمجموعه‌ها هم قرار بگیرد و راهگشا باشد.
در ایران ICT به عنوان واگن آخر قطار است
طلایی درمورد گرایش بسیاری از جوان‌ها به کسب و کارهای اینترنتی و استارت‌آپ گفت: سونامی در استارت‌آپ‌ها همه را جذب می‌کند و جوان‌های زیادی بدون آینده‌نگری با الگوبرداری از شرکت‌های موفقی چون «دیجی‌کالا» و «اسنپ» فکر می‌کنند، می‌توانند موفق باشند و به اقتصاد کمک کنند. وی افزود: این تفکر اشتباه است که اگر کسب و کار سنتی به‌روز و فعالیت‌های نوین جایگزین شود، تمام معضلات برطرف می‌شوند. فکر می‌کنم این وظیفه اتاق‌ها است که این شک و شبهه را رفع کند و آینده شفاف و روشنی را برای حوزه ICT و جایگاه واقعی‌اش مشخص کنند. رییس کمیسیون فناوری اطلاعات اتاق بازرگانی ایران اظهار کرد: امروزه در تمام دنیا ثابت شده که وزارت فناوری و اطلاعات یک وزارت‌خانه اقتصادی است و مانند محرک اقتصاد کشور عمل می‌کند، اما در ایران ICT به عنوان واگن آخر قطار است و همچنان به عنوان کالای لوکس و تجملاتی به آن نگاه می‌شود. این وظیفه اتاق اصناف است که جایگاه واقعی آن را مشخص کند و از طرفی راهنمای بخش دولتی باشد و به سایر حوزه‌ها کمک کند. معتقد هستم این موضوع می‌تواند به دیگر رشته‌ها هم کمک کند و موجب شکوفایی اقتصادی دیگر رشته‌ها شود. وی گفت: در حال حاضر ۱۸۵ تشکل ملی در اتاق اصناف وجود دارد که ۱۲ تشکل ICT است و بقیه تشکلها می‌توانند برای رشد و رونق اقتصادی از تشکل‌های ITC تاثیر بپذیرند و کمک بگیرند.
سیستم سنتی در بانک‌ها
طلایی موضوع بعدی سخنانش را به عقب ماندن بانک‌ها از کسب و کار اینترنتی و ناتوانی در حمایت چنین مجموعه‌فعالیت‌هایی اختصاص داد و گفت: در حال حاضر مشکل بزرگی وجود دارد؛ در زمینه خریدهای اینترنتی فقط یکی، دو فروشگاه هستند که وسایل معیوب را تعویض می‌کنند و دیگر فروشگاه‌ها چنین امکانی را در اختیار مشتریان خود قرار نمی‌دهند و خریداران اجناس آنها نمی‌توانند پیگیر رسیدگی به مشکلشان باشند. فرض کنید خریدار در شهر دیگری باشد و هیچ دسترسی‌ای به فروشگاه اینترنتی نداشته باشد. در این میان مقصر بانک‌ها هستند که سیستم Trust Account ندارند. وی افزود: سیستمی که تا از رضایت خریدار مطمئن نشود، پول را به حساب فروشگاه واریز نکند و در واقع پول را تا اعلام رضایت خریدار، نزد خود نگه دارد. اتفاقی که در تمام دنیا رخ می‌دهد و فروشگاه‌های اینترنتی تنها در این صورت می‌توانند پول‌شان را پس از هر فروش از بانک دریافت کنند. وقتی بانک‌ها چنین زیرساختی را ندارند، خریدار هیچ اطمینانی ندارد و شکایت کردن راه درستی نیست و پروسه زمان‌بری است.
به گفته طلایی؛ امروز مردم به خاطر کاهش هزینه از فروشگاه‌های اینترنتی خرید می‌کنند، اما موضوعات دیگری وجود دارد؛ ۳ اپراتور در زمینه خدمات ارزش افزوده یا تولید محتوا، انحصار به وجود آورده‌اند. شما امروز، یک پیام، محتوا یا سیستم را می‌خرید و ماهانه مبلغی به قبض تلفن شما اضافه می‌شود و در واقع اقساطی می‌شود. وی اضافه کرد: در دیگر کشورها، پس از خرید، به صورت خودکار ماهانه مبلغی از کارت اعتباری‌تان کسر می‌شود اما در ایران این سیستم در انحصار چند جای خاص است و متاسفانه کسب و کارهای خصوصی موفق از این سیستمی بی‌بهره هستند. قانون ضدانحصار اینجا کارایی ندارد. حالا اپراتورهایی که از سیستم پرداخت اقساط الکترونیک استفاده می‌کنند، از درآمدهای سرسام‌آوری در سال بهره می‌برند که بخش کوچکی از آن به تولیدکننده محتوا می‌رسد که کمتر از ۲۰ درصد آن سود است. سیستم اقساط الکترونیک به اقتصاد ملی کمک می‌کند اما متاسفانه سیستم بانکی ما بسیار قدیمی و ناکارآمد است. درواقع امروز فقط سیستم سنتی بانک‌ها مکانیزه شده است. طلایی همچنین در محور بعدی سخنانش به خطرات سرمایه‌گذاری در سیستم‌های نوین اشاره کرد و گفت: از طرفی برای راه‌اندازی فعالیت‌های استارت‌آپی و گرفتن تسهیلات از بانک، وثیقه لازم است. اگر فردا این فعالیت به هر دلیل با شکست مواجه شد، جوانی که وارد این حوزه شده و از ابتدا با چک کارش را آغاز کرده، اگر موفق نشود بدهکار بانکی می‌شود. چطور در حوزه کشاورزی بیمه حوادث غیرمترقبه تعریف شده اما برای فعالیت‌های استارت‌آپ چنین چیزی وجود ندارد؟
مدیریت در فعالیت‌های نوین مجازی
«علاقه ویژه دولت به کسب و کارهای نوین منجر به سلطه‌اش در این حوزه می‌شود»، این جمله نیز بخشی از سخنان مشاور اقتصادی و برنامه‌ریزی اتاق اصناف ایران است. محمدباقر مجتبایی نیز گفت: موضوع استارت‌آپ‌ها و فعالیت در حوزه ICT بسیار داغ است و ما روزانه چند مراجعه‌کننده داریم که با چند صفحه کاغذ ادعای نوشتن نرم‌افزارهای به‌روز و کاربردی را دارند. همه هم فکر می‌کنند موفق می‌شوند. وی افزود: البته موضوع دیگری هم وجود دارد و بها دادن دولت و بخش‌خصوصی است که برخلاف سال‌های دورتر، امروز امکان فعالیت در این حوزه برای افراد بیشتری مهیا شده است و دیگر در اختیار عده‌یی خاص نیست. هرچند فعالیت‌های نوین مجازی در تمام بخش‌ها ریشه دوانده و باید مدیریت شود تا به بهبود وضعیت کمک کند و ثمربخش باشد.
