چرخش اتریش به راست
گروه جهان|
باز هم در آستانه انتخاباتی دیگر در قاره سبز ابراز نگرانیها درباره احتمال پیروزی راستهای افراطی در اروپا بالا گرفته است. شهروندان اتریشی یکشنبه در حالی برای برگزیدن نمایندگان پارلمان پای صندوقهای رای رفتند که نظرسنجیها نشان میدهد راستهای افراطی گرچه پیروز انتخابات نخواهند بود اما بهترین نتیجه این میدان را کسب خواهد کرد. به گزارش یورونیوز، ۱۶ حزب در این انتخابات با یکدیگر رقابت کرده و حدود ۶ میلیون و ۴۰۰هزار نفر واجد شرایط رای دادن بودند. در اتریش حزب یا ائتلافی که در این انتخابات پیروز شود، صدراعظم را تعیین میکند.
طبق آخرین نظرسنجیها، حزب محافظهکار «مردم» به رهبری سباستین کورتس وزیر خارجه اتریش، از حزب چپ میانه سوسیال دموکرات به رهبری کریستین کرن صدراعظم کنونی اتریش پیشی گرفته است. رقیب اصلی سیاستمدار جوان اتریش، هاینتس-کریستیان اشتراخه از حزب راستگرا و پوپولیست «آزادی اتریش» است.
انتظار میرود میزان مشارکت در انتخابات بالا باشد چراکه مبارزات انتخاباتی چنان احساساتی پیش رفته که جامعه را سیاستزده کرده است. بنا بر این گزارش، کورتس 31 ساله از ماه مه که رهبر حزبش شد با اتخاذ سیاستهایی ضدمهاجرتی بر محبوبیت حزبش افزوده است. وزیر خارجه فعلی اتریش ازجمله تعهد داده تا پرداخت کمک به خارجیها قطع و آن را منوط به ۵ سال سکونت در اتریش کند. کورتس گفته است: «در گذشته نیز کاستیها در برنامهها، ایدهها و چشماندازها نبود، بلکه کار آنجا میلنگید که صحبت بر سر توان، شجاعت و قاطعیت عملی کردن آنها بود و این دقیقا چیزی است که ما در انتخابات وعده میدهیم.»
والتر ناوراتلی کارمند بازنشسته دولت میگوید: «سباستین کورتس یک شومن است و نمایش میدهد. او کارش را خوب انجام میدهد. برای رای گرفتن به شهرهای کوچک سر میزند. تمام ایدهها و نظراتش درباره مهاجران و خارجیها مشابه حزب آزادی است.»
در شرایطی که کورتس برای جلب آرای مردم اتریش لحن و مواضع خود را در ماههای اخیر به سیاستمداران ضدمهاجر پوپولیست نزدیک کرده است، هاینتس کریستین اشتراخه رهبر آزادی برای اتریش سعی داشته با ملایمتر کردن لحنش نظر مطلوب رایدهندگان را به دست بیاورد.
نظرسنجیها حاکی از آن است که حزب سوسیال دموکراتهای اتریش بر سر دومین جایگاه در انتخابات با راستگراهای پوپولیست حزب آزادی رقابت نزدیکی دارند. اشتراخه در یکی از گردهماییهای انتخاباتیاش با انتقاد حزب حاکم این کشور گفته که اتریش به اندازه کافی ائتلاف سوسیال دموکراتها و حزب مردم که برای مدتهای زیاد بر کشور حکومت کردهاند را تحمل کرده و تنها حزب آزادی است که میتواند تغییری جدی در فضای سیاسی این کشور ایجاد کند.
گفته شده، اتریش یکی از خصمانهترین رقابتهای انتخاباتی در چند دهه اخیر را تجربه کرد. دویچهوله نوشته، این مبارزات با توهینها، رسواییها و گشایش صفحههای اینترنتی دروغین همراه بود. کورتس هفته گذشته در انتقاد رقابتهای انتخاباتی گفته بود: «این مبارزات انتخاباتی بهگونهیی پیش رفت که همه را منزجر کرد.»
چشمانداز ائتلاف
به اعتقاد ناظران، آنچه مسجل است این است که هیچ کدام از سه حزب بزرگ اتریش از اکثریت مطلق برخوردار نخواهد شد و پیروز انتخابات به شرکای ائتلافی وابسته خواهد بود. نظرسنجیها نشان میدهد که سوسیال دموکراتها و سبزهای اتریش، بازندگان اصلی رقابت سیاسی یکشنبه هستند، چراکه با وجود راهیابی به پارلمان احتمالا موافقت نخواهند شد در دولت آینده نقشی ایفا کنند. کریستین کرن صدراعظم کنونی اتریش از حزب سوسیال دموکرات، به احتمال قریب به یقین پست کنونی خود را از دست خواهد داد.
بر همین اساس ممکن است ائتلاف بزرگ بعدی نسخهیی جدید از ائتلاف حزب محافظهکار مردم با سوسیال دموکراتها یا سوسیال دموکراتها و راستگراهای حزب آزادی باشد. اما امکان ائتلاف میان حزب مردم و حزب آزادی نیز وجود دارد بهویژه اینکه کورتس خود احتمال مشارکت با راستگرایان افراطی را رد نکرده است و ناظران نیز باتوجه به موضعگیریهای ضدمهاجرتی کورتس در کارزار انتخاباتی، انتظار دارند که حزب آزادی مردم نیز در دولت آتی حضور داشته باشد.
حزب محافظهکار مردم و حزب سوسیال دموکرات از زمان پایان جنگ جهانی دوم تاکنون قدرت را در اتریش میان خود تقسیم کردهاند. تنها در سال ۱۹۹۹ حزب آزادی توانست با کسب اکثریت نسبی آرا وارد پارلمان شده و برای تشکیل دولت آماده شود؛ اما واکنش تند دیگر کشورهای اروپایی به قدرت گرفتن این جریان و اعلام تحریم اتریش در صورت تشکیل دولتی از راستهای افراطی، پروژه قدرت گرفتن یورگ هایدر رهبر وقت حزب آزادی را ناکام گذاشت.
شبکه سیانبیسی در گزارشی با عنوان «عادی شدن راستهای افراطی، چرا انتخابات اتریش مهم است؟» مینویسد: «سلطه سیاسی اتریش در مقایسه با کشورهای اروپای مرکزی شاید کمرنگتر باشد اما اتریش پس از فرانسه و آلمان، یکی دیگر از کشورهای اروپایی است که با ظهور احزاب و جنبشهای راست افراطی مهاجر روبهروست. حال که اغلب پیشبینیها از احتمال ائتلاف حزب مردم به رهبری کورتس با پوپولیستها صحبت میکنند باید منتظر راه یافتن راستهای افراطی به بدنه دولت اتریش باشیم. این مساله پرسشهای زیادی را درباره مواضع دولت آینده اتریش در برابر اتحادیه اروپا ایجاد میکند.»
فایننشال تایمز نیز در این باره مینویسد: «گرچه احتمال دارد که حزب آزادی برای اتریش جایگاه دوم را در انتخابات اتریش به دست بیاورد اما موانع پیشروی این حزب کم نیست. پیشتر آلکساندر ون در بلن رییسجمهوری اتریش از حزب سبز توانست با کنترل این حزب افراطی مانع از دستیابی آنان به کرسی صدراعظمی شود. موانع اینچنینی هنوز هم بر سر راه راستهای افراطی کم نیست. نتیجه انتخابات یکشنبه هر چه باشد تشکیل دولت ائتلافی در اتریش هفتهها و شاید ماهها به طول خواهد انجامید.»