واکنش سرد اقتصاد به 2 شوک
تعادل
آیین روز جهانی استاندارد روز گذشته با شعار «استانداردها شهر را هوشمندتر می‌کنند» با حضور دولتمردان و جمعی از فعالان اقتصادی در سالن اجلاس سران برگزار شد. معاون اول رییس‌جمهور در این نشست، کارنامه دولتمردان یازدهم و دوازهم را با وجود تمام ناملایمتی‌ها و فشارهای داخلی و بیرونی مثبت ارزیابی کرد. به گفته اسحاق جهانگیری، اقتصاد ایران در پنج سال گذشته با دو شوک بزرگ مواجه شد. شوک نخست از نگاه او، «قیمت نفت بود» که در ابتدای دولت یازدهم هر بشکه بالای 100 دلار به فروش می‌رسید، اما در مقطعی از دولت گذشته به بهایی کمتر از 30 دلار تقلیل یافت. «تبلیغات اخیر برخی رسانه‌های غربی درباره اظهارات دونالد ترامپ» دومین شوکی بود که جهانگیری به آن اشاره کرد. براساس جنجال‌های رسانه‌یی برخی با این سر و صداها درصدد تضعیف و منزوی کردن اقتصاد ایران بودند. اما به گفته جهانگیری به دو دلیل این اتفاق رخ نداد؛ یکی امیدواری ملت ایران به آینده کشور و وجود دولتمردان توانمند برای مدیریت امور بود. دلیل دیگر اینکه، دنیا هم به سخنان دونالد ترامپ بی‌اعتنایی کرد. از این رو، ما توانستیم چهره‌یی مقاوم از اقتصاد ایران به دنیا نشان دهیم. از سوی دیگر، وزیر صنعت، معدن و تجارت که در این گردهما‌یی حضور یافته بود، در جمع خبرنگاران درباره تصمیم دولت درمورد تداوم توقف یا باز کردن ثبت سفارش واردات خودرو گفت: تغییرات موردنظر در ثبت سفارش خودرو به کمیسیون زیربنایی هیات دولت ارائه شده و قرار است این موضوع بررسی و در مورد آن تصمیم‌گیری شود.
گشایش فاینانس الکی نیست
معاون اول رییس‌جمهور که در مراسم روز جهانی استاندارد حضور یافته بود، سخنان خود را با محوریت مسائل اقتصادی و صنعتی آغاز کرد. اسحاق جهانگیری در ابتدای سخنان خود با اشاره به اینکه اقتصاد کشور در مسیر خوبی قرار گرفته است، بیان کرد: حرکت بنگاه‌های اقتصادی ایران به سمت جهانی شدن یک الزام است و تولید کالاهای با قیمت و کیفیت مناسب برای عرضه در بازارهای بین‌المللی از اهمیت بالایی برخوردار است. این دولتمرد، رمز بقا و استمرار حیات بنگاه‌های تولیدی را حضور در فضای رقابتی در عرصه جهانی دانست که برای ورود به بازارها باید دو مقوله کیفیت و رقابت را مدنظر داشته باشیم. جهانگیری با بیان اینکه کشوری که
۵۰ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی دارد، یعنی این کشور و بنگاه‌های آن در بازارهای بین‌المللی حضور دارند، گفت: امیدوارم بتوانیم در سال‌های آینده از نظر درآمدهای ارزی به جایی برسیم که کشور را با صادرات غیرنفتی اداره کنیم.
به گفته او، ارزیابی از اقتصاد این نیست که براساس عملکرد چند بنگاه بگوییم وضعیت مطلوب است یا خیر. متاسفانه گاهی فضای رسانه‌یی همین است با دیدن 10 واحد تولیدی می‌گویند اقتصاد به‌هم ریخته است. به‌گونه‌یی که انگار درخصوص یک دهکده سخن می‌گویند. معاون اول رییس‌جمهور تصریح کرد که در کشورهای دنیا در سال صدها واحد تولیدی تعطیل می‌شود اما کسی نمی‌گوید با بحران مواجه شده‌اند؛ چراکه در این زمینه‌ها شاخص وجود دارد و ارقام و اعداد روشن می‌کنند که وضعیت اقتصاد مطلوب است یا خیر. جهانگیری مهم‌ترین دستاورد دولت یازدهم را ثبات اقتصادی دانست و گفت: از سال 1392 برنامه ما این بود که فعال اقتصادی آینده روشنی برای خود ببیند. او در بخش دیگری از سخنان خود ادامه داد: من کاری به این ندارم که بگویند دنیا ۷۷میلیارد دلار یا ۵۰میلیارد دلار یا ۲۰ میلیارد دلار در ایران سرمایه‌گذاری کرده، ما در مقطعی ۲۲ میلیارد دلار در یک کشور دوست سرمایه‌گذاری کرده بودیم و از آنها خواستیم به ما ۱۸ میلیارد دلار فاینانس بدهند، کدام کشور چنین کاری می‌کند که پول خود را در کشور دیگری بخواباند؟ جهانگیری افزود: اما امروزه به جایی رسیده‌ایم که با یک برگه درخواست فاینانس با امضای وزیر اقتصاد می‌توانیم فاینانس بگیریم بدون آنکه پولی سرمایه‌گذاری کنیم. عضو کابینه دولت دوازدهم آمارهای رشد اقتصادی را نیز مورد اشاره قرار داد و گفت: سال گذشته
40 میلیارد دلار کالای تولیدی صادر کردیم و طبق گزارش مرکز آمار، رشد اقتصادی ما 9درصد و طبق بانک مرکزی 12درصد و اگر این دو را قبول ندارید؛ طبق آمار صندوق بین‌المللی پول، این نرخ را 12درصد عنوان کرده بود. همچنین در فصل نخست سال جاری، رشد اقتصادی بیش از 7درصد بوده است. به گفته او، در بهار سال گذشته بیش از 600هزار شغل، در بهار امسال 703 هزار شغل و در تابستان امسال 795 هزار شغل ایجاد شده است که این ارقام نشان از عملکرد دولت روحانی دارد. بنابراین با تصورات ذهنی نمی‌توان اقتصاد را تحلیل و تفسیر کرد.
2 شوک بزرگ
جهانگیری با اعلام اینکه در پنج سال گذشته دو شوک بزرگ به اقتصاد ایران وارد شد، اظهار کرد: شوک نخست «بهای نفت» بود که در ابتدای دولت یازدهم بشکه‌یی بالای 100 دلار می‌فروختیم، اما در مقطعی از دولت گذشته بهای نفت به بشکه‌یی کمتر از 30 دلار رسید. از آنجا که نفت منبع مهم درآمدی کشور است، باید با این کاهش ناگهانی همه شاخص‌ها تغییر می‌کرد، اما آیا کسی احساس کرد که نرخ ارز و تورم تغییر کند؟ پس اقتصاد ما مقاوم شده است. وی شوک دوم را «تبلیغات اخیر برخی رسانه‌های غربی درباره اظهارات رییس‌جمهور امریکا» عنوان و اظهار کرد: چند ماه است که گفته می‌شد دونالد ترامپ می‌خواهد علیه ایران کاری انجام دهد، اگر چنین اظهاراتی درباره هر کشور دیگری بود هم در سطح جهانی اثرگذار بود و هم آن کشور را دچار نوسان می‌کرد، در داخل هم عده‌یی گفتند قرار است برجام پاره شود یا آتش زده شود یا تحریم‌ها برگردند و اقتصاد آسیب می‌بیند اما دیدیم که ترامپ با سخیف‌ترین و رکیک‌ترین کلمات ممکن که یک مقام ارشد هر کشوری می‌تواند صحبت کند، علیه ایران حرف زد. آیا کسی آن را پذیرفت؟ چرا اقتصاد کشور تکان نخورد؟ چرا ارز به رقم نجومی نرسید؟ چرا بازار سرمایه اثر نپذیرفت؟ جهانگیری علت این عدم تاثیر‌پذیری را دو دلیل عنوان کرد: یکی آنکه ملت ایران به آینده کشور امیدوار است و می‌داند کشور مدیرانی دارد که در شرایط سخت کشور را اداره می‌کنند به همین دلیل کسی نرفت پول خود را از بانک دربیاورد و ارز و سکه بخرد. در سطح جهانی هم یک دلار قیمت نفت جابه‌جا نشد. دنیا هم بی‌اعتنایی کرد به ترامپ و ما هم توانستیم چنین چهره‌یی از ملت ایران نشان دهیم. او در بخش آخر صحبت‌های خود تصریح کرد: باید دامنه استاندارد را به همه سطوح سیاسی و حاکمیتی و اجرایی تعمیم بدهیم. برای مبارزه با فساد در همه سطوح باید به فلسفه، مبانی و کاربرد استاندارد توجه کنیم.
تعارف با تولیدکنندگان نداریم
از سوی دیگر وزیر صنعت، معدن و تجارت در این نشست با بیان اینکه دولت با تولیدکنندگان رودربایستی و تعارف ندارد، سخنان خود را آغاز کرد و گفت: ایمنی مردم بر تولید و اشتغال ارجح است و تولیدکنندگان باید استانداردهای تولید را رعایت کنند. محمد شریعتمداری افزود: ارتقای کیفیت و ایمنی در صنایع غذایی و همچنین دیگر صنایع از اهمیت بالایی برخوردار است. از این رو، بومی‌سازی و افزایش توان ساخت داخل باید همواره با رعایت استانداردهای ایمنی همراه باشد. او با بیان اینکه جایگاه‌های عرضه CNG در گذشته با اشکالات اساسی همراه بودند، گفت: سازمان استاندارد گزارش خوبی در این زمینه به دولت ارائه کرد و درنهایت تعطیلی جایگاه‌های فاقد استاندارد ایمنی به تصویب رسید و در جریان این پرونده شاهد بودیم که بیش از 130 جایگاه متخلف اخطار گرفتند یا تعطیل شدند و هنوز هم تعدادی همچنان تعطیل هستند. شریعتمداری در بخش دیگری از سخنان خود از مدیران واحدهای تولیدی خواست در دستیابی به بازارهای جهانی به موضوع استاندارد به‌عنوان یک مفهوم مهم توجه کنند و هزینه مصرفی در این بخش را به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری بلندمدت درنظر داشته باشند. او در عین حال استاندارد را یک اجبار دانست و افزود: برای حضور پررنگ‌تر در بازارهای جهانی باید این مولفه در دستور کار تولیدکنندگان و صادرکنندگان قرار گیرد. فعالان اقتصادی باید استانداردسازی کالاها و خدمات را نه هزینه، بلکه یک سرمایه‌گذاری برای توسعه فعالیت‌های خود تلقی کنند.
نواقص ۱۶۰۰ جایگاه CNG رفع شد
سخنران دیگر این مراسم متولی سازمان ملی استاندارد بود. نیره پیروزبخت در ابتدای سخنان خود با اشاره به شعار روز جهانی استاندارد با عنوان «استانداردها شهر را هوشمندتر می‌کنند»، برجام را عامل مهمی در ارتقای کیفی استانداردها دانست و گفت: تجارت جهانی محصولات حلال در دنیا به ۲هزار میلیارد دلار می‌رسد که سهم ایران از این مبلغ بسیار اندک است. پس از برجام اتفاقات خوبی در حوزه استاندارد رخ داده که «صدور گواهینامه مدیریت کیفیت»، «زیست‌محیطی»، «انرژی» و «ایمنی مواد غذایی» از جمله آن است. او با بیان اینکه قصد نداریم در کار سازمان‌ها دخالت کنیم، افزود: واحدهای تولیدی در کشور نباید از حضور استاندارد در جامعه بهراسند، ما برای ارتقای ایمنی و حفاظت از فرآیندهای قابل پیاده‌سازی در بحث استاندارد فعال هستیم و از این رو باید اشاره کرد استانداردها زیرساخت توسعه اقتصادی هستند، چنانچه استانداردها رعایت نشوند، تولید نمی‌تواند وارد فضای رقابتی شود. پیروزبخت در ادامه از صدور یک‌هزار و 816 گواهی انطباق معیار مصرف انرژی برای فرآیندها و سامانه‌های انرژی‌بر صنعتی خبر داد و در مورد بازرسی جایگاه‌های عرضه CNG گفت: ۲هزار و ۴۰۰ جایگاه عرضه CNG مورد کنترل و بازرسی قرار گرفته که نواقص یک‌هزار 600جایگاه برطرف شده است. در حال حاضر نیز تعداد این جایگاه‌ها به ۱۵ تا ۱۶ مورد رسیده است. او همچنین از اقدامات انجام شده در راستای حفظ هوای پاک گفت: بازرسی از ۳۵۰ موتورخانه ساختمان‌های دولتی انجام گرفته و موارد مشکل‌دار برای رفع نقص، گزارش شده‌اند. او با اشاره به تاکید رییس‌جمهور بر کاهش مصرف قند، نمک و روغن جهت سالم‌سازی غذای مردم در شورای عالی سلامت، اظهار کرد: سازمان استاندارد در رابطه با استانداردهای مرتبط با این موضوع بازنگری‌هایی را انجام داده است.
