«یورو» نگران بحران کاتالونیا
جداییطلبها درباره مواضع مادرید تصمیم میگیرند
گروه جهان
یک روز پس از تظاهرات چند صد هزار نفری بخشی از مردم کاتالونیا در حمایت از همهپرسی استقلال و هشدار دوباره مادرید به رهبران جداییطلب کاتالونیا ارزش یورو در بازارهای بینالمللی کاهش یافت. نشریه گاردین هم در گزارشی با هشدار نسبت به طولانیتر شدن بحران کاتالونیا از موجهای مخرب این توفان بر قاره سبز نوشته است.
به گزارش رویترز، پارلمان کاتالونیا روز پنجشنبه در نشستی سرنوشتساز درباره واکنشهای دولت اسپانیا نسبت به همهپرسی استقلال تصمیم میگیرد. این نشست به درخواست کارلوس پوجدمون، رییس منطقه کاتالونیا برای تصمیمگیری درباره چگونگی پاسخ به برنامه دولت مرکزی اسپانیا برگزار میشود.
دولت اسپانیا به صراحت اعلام کرده هیچ مذاکراتی درباره استقلال کاتالونیا انجام نخواهد شد. دولت مرکزی همچنین در اقدام اخیر خود اعلام کرده که اختیارات دولت منطقه کاتالونیا را به حالت تعلیق درآورده و از ساکنان این منطقه جداییطلب خواسته دستورالعملهای رهبری این منطقه را نادیده بگیرند.
در این میان یک حزب چپگرای طرفدار استقلال در کاتالونیا خواستار نافرمانی عموم مردم این منطقه اسپانیا از دستور اخیر دولت مرکزی مادرید شد. به گزارش آسوشیتدپرس، حزب CUP یکی از احزاب کلیدی در پارلمان منطقهیی کاتالونیا در بیانیهیی اعلام کرده است:«اقدام نخستوزیر اسپانیا بزرگترین خصومت علیه مردم و حقوق جمعی و فردی ملت این منطقه از زمان دیکتاتوری فرانسیسکو فرانکو است. این اقدام باید با سرپیچی عموم مردم به شکل یک مقاومت غیرخشونتآمیز انجام گیرد.»
گاردین دوشنبه در گزارشی با اشاره به عمیقتر شدن بحران کاتالونیا نوشته: گرچه ماریانو راخوی تصمیم گرفت که با مشت آهنین وارد این میدان شود اما کارلوس پوجدمون هنوز میتواند در قامت یک قهرمان متجدد اروپایی ظاهر شود.
در این گزارش آمده است: بحران کاتالونیا به یک دعوای شخصی تبدیل شده است. تا همین چند روز پیش کارلوس پوجدمون، رهبر کاتالانها و ماریانو راخوی، نخستوزیر اسپانیا به عنوان دو شخصیت اصلی این داستان تلاش داشتند تا از رویارویی مستقیم با یکدیگر پرهیز کنند اما پس از اینکه دولت مادرید هفته گذشته تصمیم گرفت تا دولت محلی را برکنار و خود به طور مستقیم کنترل کاتالونیا را به دست بگیرد همه چیز تغییر کرد. اسپانیا در عرض چند دقیقه شاهد موجی از توهین و تهدید از سوی دو طرف بود و طرفین به طور توهینآمیزی یکدیگر را به خیانت و شورش متهم کردند. راخوی گفت که پوجدمون عامدانه بحران جداییطلبی را دامن زده و علتش هم این بوده که استانداردها و توانایی لازم برای رهبری دولت محلی کاتالونیا را ندارد. راخوی گفت:«این اتفاقات روی نمیداد اگر کسی دیگری به جز او (پوجدمون) با ایدههای مشابه روی همان کرسی نشسته بود.» پوجدمون و حامیانش هم سخنان ماریانو راخوی را بیپاسخ نگذاشتند. رهبر کاتالانها گفت که اقدامات راخوی بدترین و فاجعهبارترین اقدام علیه مردم کاتالونیا پس از دوران دیکتاتوری فرانکو بوده است.» اینکه پوجدمون راخوی را با فاشیست دیکتاتوری چون فرانکو مقایسه کرد از نظر بسیاری از دولتمردان اسپانیایی عمیقا توهینآمیز و غیرقابل بخشش است.
نخستوزیر اسپانیا و رهبر کاتالانها هر دو تلاش دارند تک و پاتکهای طرف مقابل را بیاثر کرده و تا جایی که امکان دارد، حمایت افکار عمومی را جلب کنند. برای ماریانو راخوی که حمایت قانون اساسی، دادگاهها، پادشاه اسپانیا و اغلب احزاب را با خود دارد، استدلالها و تهدیدها بیشتر از مجرای قانونی است. آلفونسو داستیس، وزیر خارجه اسپانیا گفته است: «همه دولتها همین کار را میکنند. آنها تلاش میکنند تا نظم را بر تمام مناطق کشورشان حاکم کنند.»
روش خشک و غیرقابل انعطاف راخوی گرچه تاکنون پاسخگوی شرایط موجود نبوده اما حداقل باعث شده که از نگاه ناظران، او به عنوان رهبری مسوولیتپذیر در برابر شورشیان جلوه کند. در مقابل پوجدمون جوان بعید است که یک انقلابی جلوه کند. او بهخوبی میداند که افراد زیادی در اسپانیا با او ابراز همدردی نمیکنند. او حتی نمیتواند نسبت به حمایت حداکثری از خود در کاتالونیا هم مطمئن باشد. اما به عنوان کسی که سابقا خبرنگار بوده و نگاهش به تیتر یک رسانههاست به خوبی میداند که چطور با یک داستان خوب توجهها را به خود جلب کند. او در مبارزه خود در قامت یک مبارز جهانی ظاهر میشود و کاملا هدفمند در سخنرانیهایش با مخاطبان اروپایی سخن میگوید. او که انگلیسی را خوب صحبت میکند روی سخنش با سران دولتهای اروپایی است و از شهروندان اروپایی میخواهد که حمایتش کنند. او در یکی از سخنرانیهایش میگوید:» مبارزه برای استقلال بیشتر از اینکه شورشی منطقهیی باشد، دفاع از ارزشهای دموکراتیک در چارچوب منشور حقوق بشر اروپاست.»
این بخش از سخنان پوجدمون شاید بر آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان یا امانوئل ماکرون، رییسجمهوری فرانسه که از حامیان راخوی هستند، تاثیری نداشته باشد یا کمیسیون اروپا را ترغیب نکند که دست از بیطرفی در این غائله بردارد اما (بهگفته ناظران) بر رهبران ضد اروپایی لهستان، مجارستان همچنین سیاستهای برگزیتی بریتانیا تاثیر خواهد داشت. بنابراین هر چقدر بحران بارسلونا ـ مادرید عمیقتر و پیچیدهتر شود، موجهای ویرانگر سیاسی و اقتصادی شدیدتری را به اقصا نقاط اروپا ارسال خواهد کرد. رویکرد خشن و سخت ماریانو راخوی موقعیت سیاسی او را شکننده میکند. هنوز هم انتقادها از رفتار خشونتآمیز پلیس در تلاش برای جلوگیری از برگزاری همهپرسی زیاد است.
یک مساله مهم دیگر هم هست. ائتلاف حاکم بر کاتالونیا از یک عقبه قدرتمند حزب چپگرای ضد سرمایهداری برخوردار است. همین حالا حزب CPU با انتقاد از رویکرد دولت اسپانیا خواستار نافرمانی مدنی علیه ماردید شده است. اگر پوجدمون موفق شود که این جنگ را جنگ علیه نخبگان سیاسی مستبد نشان دهد، آنگاه میتواند فراتر از یک رهبر محلی، خود را در حد و اندازههای یک جرمی کوربین(رهبر حزب چپگرای کارگر بریتانیا) دیگر به تصویر بکشد.