نامه دوم زنگنه به سوی اسلام‌آباد
گروه انرژی
بیژن زنگنه وزیر نفت ایران بار دیگر به مقامات پاکستانی در مورد لزوم اقدام این کشور در تکمیل خط لوله انتقال گاز IP نامه نوشته است.
به گزارش «تعادل» بیژن زنگنه وزیر نفت ایران روز پس از اخذ رای اعتماد از نمایندگان مجلس شورای اسلامی با حضور در تلویزیون رسمی جمهوری اسلامی ایران گفت که 2 روز پیش از برکناری نوازشریف به شاهد خاقان عباسی وزیر نفت پاکستان نامه‌یی را در خصوص خط لوله صلح نوشته است. عباسی اما در ادامه به جای نوازشریف که متهم به رسوایی مالی شده است، نخست‌وزیر پاکستان شده و نامه وزیر نفت ایران بی‌پاسخ می‌ماند. 11 مهرماه امسال روزنامه انگلیسی زبان چاپ اسلام‌آباد نوشت که این کشور به دنبال پاسخ به نامه وزیر نفت ایران است. حالا اما اظهارات حمیدرضا عراقی معاون گازی زنگنه حاکی از ارسال نامه‌یی جدید از سوی او به سوی اسلام‌آباد است. عراقی با اعلام این خبر به فارس گفته است که از جزئیات آن اطلاعی ندارد و فقط در جریان این نامه در مورد «تعیین تکلیف» قرارداد صادرات گاز ایران به پاکستان است.
دیروز تارنمای پاکستان آبزرور نیز در گزارشی که پیرامون روابط ایران و پاکستان نوشته شده بود به موضوع خط لوله IP اشاره و عنوان کرده بود: «اقدام پاکستان در قبال این خط لوله بسیار کلیدی بوده و می‌تواند چهره اسلام‌آباد را در روابط با تهران بهبود بخشد.»
رسانه‌های مستقل پاکستان حامی تکمیل این خط لوله از طرف اسلام‌آباد هستند اما نفوذ عربستان سعودی در این کشور و همچنین موضع امریکا تاکنون سبب شده است اقدامی از سوی دولت پاکستان برای تکمیل آن صورت نگیرد.
شاهد خاقان عباسی وزیر نفت پیشین پاکستان که پس از برکناری نوازشریف به سمت موقت نخست‌وزیری منصوب شد، تیرماه سال گذشته میلادی در قامت وزیر نفت و منابع طبیعی پاکستان به ایرنا گفته بود که «قرارداد احداث خط لوله گاز از بندر «گوادر» تا «نوابشاه» توسط یک شرکت چینی قطعی و نهایی شده است و این خط لوله تا پایان سال ۲۰۱۷ تکمیل و به عنوان بخشی از خط لوله انتقال گاز ایران به پاکستان استفاده خواهد شد».
بیژن زنگنه وزیر نفت ایران چندی پیش در تشریح افقی که پیش روی این خط لوله می‌بیند به «تعادل» گفت: «من فکر می‌کنم نه در کوتاه‌مدت اما در مجموع این اتفاق خواهد افتاد و گاز ایران به پاکستان می‌رود. اما مهم‌ترین نکته در این میان لزوم ورود عنصری سوم است. طبق تجربه من برای حل این معادله بین ایران و پاکستان، طرف سومی احتیاج است که بدون آن معادله حل شدنی به نظر نمی‌رسد.»
او در ادامه عنوان کرد: «پاکستان می‌گوید پول نداریم لوله را بکشیم و ما از این طرف نگرانیم که حتی اگر بتوانند، لوله را احداث کنند پول گاز ما را پرداخت نکنند. در نتیجه طرف سومی باید وارد شود که بتواند عملیات تجاری را عهده‌دار شود.» وزیر نفت در پاسخ به این پرسش که این طرف سوم کشور یا شرکت به‌خصوصی خواهد بود، عنوان کرد: «اکنون تعدادی از شرکت‌ها برای این منظور ابراز علاقه کرده‌اند، اما هنوز در واقع به نتیجه‌یی که بتوانیم سه طرفه عملی کنیم، نرسیده‌ایم.»
زنگنه در پاسخ به پرسش «تعادل» که آیا این شرکت‌ها از کمپانی‌های بزرگ نفتی و گازی موسوم به IOC و IGCها به شمار می‌روند، عنوان کرد: «هم نفتی‌ها و هم گازی‌ها در این بین وجود دارند.» او در پایان در پاسخ به پرسش دیگر «تعادل» که آیا در میان کمپانی‌های گازی روس‌ها قرار دارند، عنوان کرد: «بله، اگر این گزینه از شرکت‌های گازی باشد روس‌ها هستند.» به این ترتیب به نظر می‌رسد، احتمال ورود گازپروم بزرگ‌ترین کمپانی گازی روسیه به این معادله وجود دارد.
وزیر نفت در نهایت آخرین توضیحات خود در این مورد را بدین گونه تشریح کرد: «باید عنصری سوم وارد شده و خیال ما از بابت پول راحت شود، اکنون طبق شنیده‌ها اگر در قسمت خرده‌فروشی و توزیع گاز در پاکستان عنصر قابل اطمینانی وجود نداشته باشد ممکن است پول به ایران بازنگردد.»
اکنون باید دید سرنوشت نامه دوم زنگنه به مسوولان پاکستان چه خواهد شد. در این فاصله موضع‌گیری ترامپ در مورد برجام نیز ممکن است بر این موضوع اثر بگذارد. هندوستان که قبلا نقطه سوم این خط لوله بود به بهانه تحریم‌ها از آن کنار کشید.
