اینترنت؛ قربانی اختناق

گروه گوناگون   براساس تازه‌ترین گزارش‌های منتشر شده، یونسکو هشدار داده که تعداد قطع شدن اینترنت در سراسر جهان افزایش یافته است. طبق اطلاعات ارائه شده از چارچوب حقوق دیجیتال، از ژانویه 2016 تاکنون بیش از 116بار دسترسی به اینترنت در 30 کشور محدود شده است. در این میان، کشورهایی معرفی شده‌اند که رکورد قطع سراسری اینترنت را به‌نام خود ثبت کرده‌اند. طبق گزارش‌های منتشر شده، دلیل قطع اینترنت در برخی کشورها، گاهی حوادث و تعمیرات فنی اعلام می‌شود. از طرفی، طبق تحقیقاتی که یک موسسه فرانسوی در سال‌های گذشته ارائه داد، تعداد درگاه‌های اینترنتی در مرزهای بین‌المللی، ملاک قابل‌توجهی در قطع شدن سراسری اینترنت شناخته شد. همچنین، گاهی در شرایط سیاسی خاص، دولت‌ها برای کنترل و محدودیت شهروندان، اقدام به قطع سراسری اینترنت می‌کنند.

پیش از این، در ماه‌های گذشته اعلام شد که در سالگرد کشته شدن برهان وانی، یکی از رهبران گروه‌های مسلح محلی، هند با اعلام حکومت نظامی، اینترنت را در کشمیر قطع کرده است. گفته شده بود که این اقدام برای کنترل ناآرامی و جلوگیری از انتشار شایعات صورت گرفته است. علاوه بر این، طبق آمار منتشر شده، از ژانویه 2016 تا سپتامبر 2017، حدود 45بار قطع سراسری اینترنت در هند گزارش شده است. بر این اساس، در میان کشورها، هند رکورد‌دار بیشترین قطعی اینترنت است. در سال‌های گذشته نیز، گفته شده بود که به‌دنبال آسیب دیدن دو کابل زیردریایی در دریای مدیترانه، دسترسی به اینترنت در برخی کشورهای خاورمیانه و هند قطع شده است. پاکستان نیز، دومین کشوری است که از ژانویه 2016 تا سپتامبر 2017، بیشترین آمار قطع اینترنت سراسری را به خود اختصاص داده است. طبق آمار ارائه شده، در این کشور بازار اینترنت پرسرعت تاکنون چندان پررونق نبوده و تعداد کل مشترکان حقیقی و حقوقی اینترنت پرسرعت در پاکستان، رقم قابل‌قبولی محسوب نمی‌شود. با این حال دولت پاکستان، برای حل این مشکل در یک سال اخیر تلاش‌های جدی به عمل آورده و با شناسایی موانع پیش‌رو برای استفاده مردم از فناوری ADSL تلاش کرده تا استفاده از خدمات اینترنت پرسرعت را همه‌گیر کند. با این ‌حال، طبق آمار ارائه شده، مردم پاکستان در کمتر از یک ‌سال گذشته، 10بار قطعی سراسری اینترنت را تجربه کرده‌اند.

در سال‌های گذشته نیز، خبرهای متعددی از قطع اینترنت در کشورهای عراق، سوریه و ترکیه منتشر شد. طبق گزارش‌های منتشر شده، در کشورهایی مانند عراق و سوریه، جنگ و بحران‌های داخلی زیرساخت‌های بسیاری را دچار مشکل کرد. از طرفی، دولت ترکیه به‌دلیل اوضاع آشفته سیاسی پیش آمده، گاهی تلاش‌هایی برای کنترل شبکه‌های اجتماعی صورت داده، همچنین در مواردی، حمله به زیرساخت‌های اینترنتی این کشور نیز در دستور کار هکرها قرار گرفت. طبق آمار منتشر شده، از ژانویه 2016 تا سپتامبر 2017، حدود 5بار در این 3 کشور، اینترنت سراسری قطع شده است. براساس این گزارش، در اتیوپی نیز در تاریخ اعلام شده، حدود 4بار اینترنت در سراسر آن کشور قطع شده است. این آمار درحالی بود که در سال 2014 نیز، در پی تشدید درگیری‌های نژادی در اتیوپی دولت این کشور برای ممانعت از گسترش درگیری‌ها به مدت 3روز اینترنت را در مناطق بحران‌زده این کشور قطع کرد.

در مصر نیز، آن‌طور که آمار نشان می‌دهد، در کمتر از یک‌سال گذشته، حدود 3بار خاموشی سراسری اینترنت صورت گرفته است. به نظر می‌رسد آغاز این خاموشی‌ها، به دولت مبارک برمی‌گردد؛ چراکه در گزارش‌ها آمده که دولت مبارک بعد از حوادث تونس، اختلال در خدمات اینترنتی را طرح‌ریزی کرد. پیش از این اقدام، مصر جزو کشورهایی به حساب می‌آمد که در آن سانسور گسترده صورت نمی‌گرفت.

براساس آمار منتشر شده، برزیل، ویتنام و کره‌شمالی نیز در کمتر از یک سال، هر کدام حدود 2بار قطعی سراسری اینترنت را تجربه کرده‌اند. آن‌طور که اخبار ارائه شده از سوی پلتفرم حقوق بشر نشان می‌دهد، در 3 ماهه نخست سال 2017، تعداد دفعات قطع اینترنت در کشورها، بسیار‌ بیشتر از سال 2016 بوده است. طبق آمار در 3 ماهه اول 2017، مجموع خاموشی اینترنت در کشورها به 61 مورد رسید که در تمام سال 2016، این خاموشی‌ها، حدود 55بار گزارش شده است. این آمار در حالی منتشر شده که در سال‌های گذشته، قطعنامه‌یی غیرالزام‌آور در سازمان ملل در نکوهش خاموش‌سازی اینترنت، توسط کشورها به تصویب رسید و در آن دسترسی به اینترنت جزئی از حقوق اولیه بشر شناخته شد.