حمایت نهاد‌ها؛ ارتقای ظرفیت بین‌المللی بورس کالا
گروه بورس
بورس کالای ایران به عنوان بستری مهم برای ارتقای شفافیت و ایجاد معاملات منصفانه و رقابتی در راستای سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی و اهداف دولت تدبیر و امید قطعا می‌تواند نقشی حیاتی در تحقق برنامه‌های ارائه شده برای وزارتخانه‌های مهم اقتصادی کشور به ویژه 3 وزارت امور اقتصادی و دارایی، صنعت، معدن و تجارت و جهاد کشاورزی داشته باشد. همچنین بورس کالای ایران به عنوان بازاری نظام‌مند و شفاف در کشور همیشه از اقتصاد و صنایع در مسیر توسعه و بهبود روند مبادلات حمایت کرده و کارشناسان ضمن اشاره به مزایای متعدد این بازار معتقدند که برای تامین مالی نباید تنها به بازار پول تکیه کرد؛ بلکه باید از ظرفیت‌های بازار سرمایه نیز بهره‌مند شد که در این زمینه ابزارهای مختلف بورس کالا ازجمله سلف موازی استاندارد، گواهی سپرده کالا و امکان انجام معاملات فیوچرز و آپشن می‌تواند به یکی از محورهای اصلی تامین مالی صنایع از دریچه بازار سرمایه تبدیل شود. افزون بر این، حل معضل دلال‌های بی‌هویت و شفافیت حاکم بر معاملات بورس کالای ایران نیز از دیگر مزایای عرضه کالاهای مختلف در این بازار است تا از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های موجود در آن برای سامان‌دهی و مدیریت هر چه بیشتر نظام عرضه و تقاضا و جلوگیری از نوسانات قیمتی کاذب در بازارها بهره ببرد.
بر این اساس، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت پیرامون نقش بورس کالای ایران در تنظیم بازار صنایع مختلف عنوان کرد: بورس کالای ایران می‌تواند در شفاف‌سازی و سلامت اقتصادی کشور و جلوگیری از رانت و فساد نقش مهمی ایفا کند؛ بنابراین عرضه محصولات صنایع مختلف به ویژه فولاد در بورس کالای ایران هم به نفع تولیدکننده و هم مصرف‌کننده است. مهدی کرباسیان در گفت‌وگو با بورس کالای ایران با تاکید بر اینکه بورس کالا زمینه شفافیت در معاملات را فراهم می‌کند، گفت: باید دقت داشت که هدف از ایجاد مجموعه‌یی به نام «بورس کالا» کشف قیمت کالاها براساس رویکرد عرضه و تقاضا بوده و هست. این یکی از کارکردهای بسیار مهم بورس کالا در بازار سرمایه است تا به تعادل منطقی در مکانیسم عرضه و تقاضا کمک کند و به دنبال آن عرضه‌کننده و تقاضاکننده بتوانند بدون مشکل در بخش‌های مختلفی مثل محصولات پتروشیمی، کشاورزی و صنعتی فعالیت کنند. نکته مهم‌تر از کشف قیمت در اقتصاد کالاها این است که امکان ایجاد ابزارهای مالی براساس همین کشف قیمت و معاملات نقدی فراهم شود. وی افزود: بورس به شکل عمومی و بورس کالا به طور خاص یکی از محورهای مهم در شفافیت است. در این بخش عرضه و تقاضا به صورت شفاف ارائه شده که ضمن افزایش کیفیت و استانداردسازی تولید، قیمت‌ها به صورت بین‌المللی با بازارهای بین‌المللی در تعادل هستند. در این بین سیستم‌های نظارتی و مالیاتی هم به صورت شفاف می‌توانند وظایف خود را انجام دهند.
سیاست دستوری
رییس هیات عامل «ایمیدرو» در مورد مرجعیت قیمت‌گذاری کالاها در بورس کالای ایران اظهار کرد: ما باید این نکته را در نظر داشته باشیم که نباید به شکل دستوری عمل کنیم؛ چراکه اگر هر عملی در حوزه نظارت به شکل دستوری باشد، بازار به سمت غیرشفاف بودن خواهد رفت. در این رابطه بورس کالا وظیفه نظارت و تامین منافع تولیدکننده، عرضه‌کننده و... را دارد؛ با همه این تفاسیر اگر نهادهای مختلف از سازوکار بورس کالا حمایت جدی و عملی داشته باشند به طوری که محصولات مختلف با تمرکز در بورس کالا مورد معامله قرار گیرند، تابلو این بورس می‌تواند به مرجع قیمت‌گذاری کالاها در بازارهای بین‌المللی تبدیل شود. وی بورس کالای ایران را یکی از بخش‌های اثرگذار در رونق صنعت فولاد دانست و گفت: باید بپذیریم که باید جایگاه بهتری در دنیا به ویژه در منطقه در حوزه معدن و صنایع معدنی داشته باشیم که زنجیره فولاد یکی از مهم‌ترین بخش‌های آن است.
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت ضمن اشاره به سابقه عرضه فولاد در بورس کالا و نقش آن در حذف رانت و افزایش شفافیت معاملات این صنعت، اظهار کرد: محصولات فولادی از سال ۱۳۸۲در بورس کالای ایران عرضه شده و بحث بورس کالا و به طور کلی فعالیت همه بورس‌ها یکی از محورهای اساسی است که می‌تواند در شفاف‌سازی و سلامت اقتصادی کشور و جلوگیری از رانت و فساد در کشور نقش مهمی ایفا کند. وی افزود: بنابراین با توجه به مزیت‌هایی که در این بورس وجود دارد، عرضه محصولات صنایع مختلف به ویژه فولاد در بورس کالای ایران هم به نفع تولیدکننده بوده و هم به نفع مصرف‌کننده است.
حمایت در دستور کار
رییس هیات عامل ایمیدور با بیان اینکه خوشبختانه حمایت از بازار سرمایه به ویژه بورس کالا جزو سیاست‌های وزیر امور اقتصادی و دارایی است درخصوص نقش بورس کالا در توسعه و رونق‌بخشی به صنایع معدنی در کشور اظهار کرد: امیدوارم در راستای این سیاست‌ها، همکاری نزدیکی که در حوزه معدن و صنایع معدنی به ویژه حوزه فولاد و مس با بورس کالای ایران وجود دارد به رونق‌بخشی این صنایع کمک کنیم. وی تاکید کرد: عرضه محصولات در بازارهای خارج از بورس کالا سبب فقدان در قیمت فروش محصولات توسط تولیدکنندگان می‌شود که در نهایت زمینه انحصار در خرید را به وجود می‌آورد؛ بنابراین باید از امکانات و شفافیت بورس کالا استفاده کرد و در مسیری روشن در اقتصاد گام برداشت. کرباسیان تاکید کرد: با همه گرفتاری‌هایی که سیستم بانکی و بیمه‌یی کشور دارد، بورس کالا در حوزه صادرات و رینگ صادراتی عملکرد خوبی در دوره مدیریت فعلی داشته است. همچنین راه‌اندازی معاملات پسته و زعفران از پیشرفت‌های شرکت بورس کالا در این دوره محسوب می‌شود. بدیهی است که اگر سیستم بانکی و بیمه‌یی ما بهتر و موفق‌تر عمل کند بدون شک این بورس می‌تواند موفقیت‌های بیشتری حاصل کند.
این مقام مسوول خاطرنشان کرد: متاسفانه در پاره‌یی مواقع، دستورالعمل‌ها و مقرراتی بر بورس کالا تحمیل می‌شود که قدرت مانور را از این بورس می‌گیرد اما واقعیت این است که بورس به معنای کلی می‌تواند رقیب خوبی برای حوزه پول باشد و به نظر می‌رسد باید در این زمینه تحول جدی ایجاد شود. به گفته معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت، بورس کالا جایگاه مهمی در اقتصاد کشور پیدا کرده و از آنجا که تاکنون اقدامات خوبی در زمینه کشف واقعی قیمت‌ها و شفافیت در آمارها داشته بر همین اساس عرضه محصولات مختلف در بورس اقدام مهمی به شمار می‌رود. رییس هیات عامل ایمیدرو با اشاره به اینکه توسعه بورس کالای ایران سلامت اقتصاد را در پی دارد، افزود: گسترش بورس کالا طی سال‌های اخیر و عرضه کالاهای مختلف از طریق آن نشان می‌دهد که بورس کالا می‌خواهد به بازاری بزرگ‌تر و بین‌المللی تبدیل شود که ما در سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران نیز طی این سال‌ها حمایت لازم را جهت برقراری و پایداری این بورس انجام داده و خواهیم داد. در حقیقت به هر میزان که شفافیت و سلامت اقتصادی افزایش یابد به همان میزان، آرامش و ثبات اقتصادی ایجاد شده و زمینه جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی بیشتر فراهم می‌آید.
