ضرورت نگاه اقتصادی به تغییر اقلیم

گروه تشکل‌ها   

نشست تخصصی «تغییر اقلیم و تاثیر آن بر اقتصاد و فضای کسب‌وکار» به همت کمیسیون آب، محیط‌ زیست و اقتصاد سبز اتاق ایران با حضور اساتید و کارشناسان این حوزه برگزار شد. در این همایش ضمن اشاره به ضرورت نگاه علمی به مسائل زیست‌محیطی از سوی بخش خصوصی، بالا بردن سرعت عمل مسوولان در جلوگیری از ورود آسیب‌های بیشتر به محیط زیست کشور، مورد تاکید قرار گرفت. براساس اظهارات عباس کشاورز، معاون علمی دفتر کشاورزی و معاون زراعت وزیر جهاد کشاورزی هدف از این نشست، ایجاد ادبیات مشترک در مورد این مبانی در جامعه است تا مصادیق قابل لمسی شکل بگیرد.

وی تاکید کرد: بخش خصوصی در پی آن است که در مورد راهکارها به تفاهم برسد و تعامل گروهی در خصوص یک مساله به‌وجود آید. نخستین بحث در این قالب تغییر اقلیم است که موردتوجه قرار گرفته و باید توجه داشت که این تغییرات جدید نیست و در سطح کشور بارها اتفاق افتاده است.

کشاورز تمرکز اولیه همایش را بر معرفی موضوع و شناخت دقیق ابعاد مختلف آن عنوان کرد و ادامه داد: پس از شناخت موضوع، آثار و پیامدهای آن بر کشور مورد بررسی قرار می‌گیرد و سپس توافقات بین‌المللی که در این رابطه صورت گرفته بررسی شده و در نهایت آسیب‌شناسی و ارائه راهکار خواهیم داشت.

از سوی دیگر، نایب‌رییس اتاق ایران با نگاه به آنچه توسط بخش خصوصی در کشورهای پیشرو انجام می‌شود، تشریح کرد: بین آنچه توسط بخش خصوصی کشور و بخش خصوصی کشورهای توسعه یافته انجام می‌شود، شکاف قابل‌توجهی وجود دارد که باید آن را از بین ببریم. یکی از این شکاف‌ها توجه به مخاطرات زیست‌محیطی، آثار و تبعات آن در نسل آینده است.

پدرام سلطانی، ادامه داد: چند سالی می‌شود که اتاق تلاش می‌کند چالش‌های جهانی را شناسایی و آگاه‌سازی لازم را در خصوص آنها انجام دهد. برای همین باید موضوعاتی مانند تغییر اقلیم در محافلی مانند اتاق مطرح شود. البته در کشوری مانند ایران که دولت جای بخش خصوصی را گرفته، باید در مورد مسائلی مانند تغییر اقلیم، انگشت اتهام را به مجموعه‌های بزرگی که زیرنظر دولت فعالیت می‌کنند، بگیریم. مانند نیروگاه‌هایی که در تولید گازهای گلخانه‌یی اثرات زیادی دارند. البته این مساله، نافی مسوولیت اجتماعی بخش خصوصی نیست.

سلطانی در ادامه به تعهد بین‌المللی ایران برای کاهش گازهای گلخانه‌یی اشاره کرد و گفت: این تعهد از طرف کل مجموعه‌های فعال داده شده و همه باید خود را در قبال انجام آن متعهد و مسوول بدانیم. تهدید روزافزون انتشار گازهای گلخانه‌یی همچنان ادامه دارد و متاسفانه نتوانستیم تعهدات خود را آن‌طور که باید انجام دهیم. متاسفانه آگاهی‌ها در جامعه کافی نیست و از طرفی محکمه و دادگاهی هم وجود ندارد که ما را به دلیل نوع برخوردمان با طبیعت محکوم کند. به باور نایب‌رییس اتاق ایران باید در مورد برخورد با محیط زیست، سازوکارهایی طراحی شود که اگر کسی بر اساس قوانین و ضوابط عمل نکرد، طبق نظام قضایی محاکمه شود.  وی تصریح کرد: ایران در مورد تولید گازهای گلخانه‌یی ظرفیت‌های خوبی برای اصلاح روند فعالیت‌های خود دارد. در حال حاضر نیروگاه‌ها، فضاهای مسکونی و تجاری و حوزه حمل‌ونقل در تولید گازهای گلخانه‌یی اثرگذار هستند که با سلسله راهکارهایی حتی بیش از تعهدی که داده‌ایم می‌توانیم ایجاد گازهای گلخانه‌یی در کشور را کاهش دهیم.

سلطانی ایران را بهشت انرژی‌های تجدیدپذیر توصیف کرد و گفت: آنچه برای بخش خصوصی مهم است و باید در ادامه این همایش به آن توجه کنیم این است که با بهبود بهره‌وری و تکنولوژی‌های جدید و آگاهی‌سازی، میزان تولید گازهای گلخانه‌یی را کاهش دهیم. از طرفی باید بهره‌وری آب را بالا ببریم و از منظر اقتصادی به تغییر اقلیم نگاه کنیم.

نایب‌رییس اتاق ایران در مورد نگاه اقتصادی به تغییر اقلیم گفت: می‌توان با تعریف مقررات و ضوابط خاص، سرمایه‌گذاری در زمینه کاهش تولید گازهای گلخانه‌یی را توجیه اقتصادی کنیم؛ این تجربه را در دنیا برای حفظ محیط زیست انجام داده‌اند.

به باور وی اگر بتوانیم سرمایه‌گذاری در این حوزه را اقتصادی کنیم، علاوه بر حفظ محیط زیست، می‌توانیم در زمینه اشتغال‌زایی نیز قدم‌برداریم. سلطانی گفت: ایجاد شغل‌های جدید همراه با نوآوری و استفاده از نیروهای جدید و خلاق می‌تواند به نفع اقتصاد کشور باشد. همانطور که همه می‌دانند به ازای ایجاد شغل‌های جدید ممکن است شغل‌های قدیمی ریزش داشته باشند؛ در هر تغییر و تحولی ممکن است ابتدا اتفاقاتی رخ دهد، اما این به معنای نامناسب بودن آن طرح نیست. نایب‌رییس اتاق ایران با انتقاد از نگاه‌های کوتاه‌مدت و مصلحت اندیشی‌هایی که فقط منافع امروز کشور را در نظر می‌گیرد، تصریح کرد: همین نوع نگاه در اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها وجود داشت و موجب شد، قانون به توفیق دست پیدا نکند. در حال حاضر به دلیل منافع کوتاه‌مدت، منافع بلندمدت خود را از دست داده‌ایم، با برگزاری این جلسات و افزایش سطح هوشیاری در سطح جامعه می‌توانیم مانع اتخاذ تصمیماتی از این‌ دست شویم و به فکر منافع بلندمدت جامعه باشیم.

در ادامه این نشست، موضوع تغییر اقلیم از منظر علمی و فنی مورد بررسی قرار گرفت. علیرضا مساح، عضو دفتر ملی تغییر آب‌وهوا، درباره «معرفی مبانی علمی تغییر اقلیم» صحبت کرد و محسن ناصری، مدیر طرح ملی تغییر آب‌وهوا اقلیم نیز به «اثرات تغییر اقلیم بر آب‌وهوای ایران و کشاورزی آن» پرداخت. در ادامه بنفشه زهرایی، عضو هیات علمی دانشگاه تهران، «اثر تغییر اقلیم بر منابع آب را مورد بررسی قرار داد و مجید شفیع پور، رییس موسسه ملی تغییر اقلیم و محیط‌ زیست دانشگاه تهران گزارشی از«روند تاریخی تغییر اقلیم، نشست‌های بین‌المللی، قوانین و مقررات بالادستی ایران و معرفی تعهدات کشور» داد. رضا مکنون، عضو هیات علمی دانشکده مهندسی عمران و محیط ‌زیست دانشگاه صنعتی امیرکبیر، از دیگر سخنرانان این نشست تخصصی بود که به «اثرات تغییر اقلیم بر سرمایه‌گذاری‌ها و فعالیت‌های اقتصادی» پرداخت و کاوه مدنی، معاون آموزش و پژوهش سازمان حفاظت محیط زیست نیز با موضوع راهکارهای تطبیق سرمایه‌گذاری‌ها بر اساس شرایط آتی سخنرانی کرد.