نقشپذیری استارتآپها در اقتصاد ایران
شهردار تهران هفته گذشته درباره تحول به وجود آمده در رشد کسبوکارهای نوپا سخن گفت. او اظهار کرده که چنانچه میخواهیم حرکت و تحولی جدی در اقتصاد شهری به وجود بیاوریم باید موضوع فعالیتهای دانش بنیان، کمک به استارتآپها و مساله فناوریهای نو را در جهات مختلف جدی بگیریم. راهاندازی شرکتهای استارتآپی و دانش بنیان در کشور از حدود 10سال پیش آغاز شده و در سالهای گذشته رواج پیدا کرده تا جایی است که براساس آمارهای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در یک سال اخیر(سال95) حدود هزار و ٢٢٧ استارتآپ در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات ایجاد شده و دو هزار و ٥٠٠ واحد کسب وکار مرتبط با این فعالیتها شکل گرفته است، واحدهایی که اگر در هر کدام در نظر بگیریم حداقل 10نفر اشتغال داشته باشند(که حتما چندین برابر این عدد است) میزان اشتغالی که این کسب وکارها ایجاد کردهاند را میتوان 25هزار شغل برآورد کرد. 25هزار شغلی که درصد بالایی از آن سهم جوانان تحصیلکردهیی است که این روزها بیکاری آنها به یکی از دغدغههای مهم در کشور تبدیل شده است.
عوامل رشد استارتآپها
به گزارش پایگاه خبری اتاق تهران؛ علاوه بر اینها یکی دیگر از آمارهای امیدوارکننده به رشد استارتآپها در ایران و تاثیر آنها در اقتصادی کشور به گزارشی بازمیگردد که بنیاد ملی نخبگان از مهاجرت معکوس به کشورمان منتشر کرده است. طبق اعلام بنیاد ملی نخبگان، استارتآپها تاثیر مهمی در روند برگشت و مهاجرت معکوس نخبگان کشور داشتهاند. آمار این بنیاد حاکی از آن است که سالی حدود 100نفر از دانشآموختگان ایران که برای تحصیل به کشورهای دیگر رفته بودند و با پیشنهاد کار هم روبهرو هستند برای راهاندازی شرکتهای استارتآپی یا کار کردن در یکی از استارتآپهای مهم فعال در کشور به ایران بازمیگردند. آمار مهمی که با بررسی چند استارتآپ مهم که هماکنون فعال هستند، میتواند به صورت مصداقی هم آن را تایید کرد. برای مثال استارتآپها مشهوری همچون دیوار، شیپور، نت برگ همگی از سوی جوانانی راهاندازی شدهاند که بعد از تحصیل در خارج از کشور به ایران بازگشتهاند و با کمک دانشی که در زمان تحصیل در دانشگاههای معتبر جهانی به دست آوردند این موسسهها و استارتآپها را راهاندازی کردند.
در این بین به نظر میرسد وضعیت کنونی، تازه شروع یک جهش مهم در حوزه توجه به استارتآپها در ایران باشد اگرچه که همین حالا هم شاید خیلیها فکر کنند که دنیای استارتآپها در کشورمان اشتباه شده است و دیگر امکان شکلگیری فرصتهای شغلی جدیدی در این زمینه چندان وجود ندارد ولی اتفاق مهمی در راه است و آن نقشپذیری بیشتر استارتآپها در آینده اقتصاد ایران و حتی تغییر رفتارها و نوع زندگی به خاطر گسترش آنهاست. شاید خرید آنلاین الان برای خیلیها به یک چیز عادی تبدیل شده باشد ولی تا همین 4، 5 سال پیش کاری بسیار عجیب محسوب میشد که افراد اعتماد چندانی به آن نداشتند ولی حالا میبینیم که روزانه هزاران خرید آنلاین در کشور ثبت میشود و این حتما تاثیرات فراوانی در کشور داشته است. اگر روزی خرید از بازار بزرگ و دالانهای آن فرهنگ بود و روز دیگر نوبت بقالیها و فروشگاهها رسید؛ حالا دوره زمانه هایپرمارکتها و خریدهای آنلاین رسیده و این روند تغییر در زندگی روزمره در همه چیز قابل مشاهد است.
توجه جدی به فناوری
البته به نظر میرسد که حالا مسوولان کشور هم به اهمیت این موضوع پی بردهاند و به دنبال این هستند تا با این موج مهم همراه شوند و حتی آن را تقویت کنند. دو روز پیش محمدعلی نجفی، شهردار تهران که از مدیران تکنوکرات و پیشرو کشور محسوب میشود در یکی از سخنرانیهای خود بر اهمیت توجه به شرکتهای دانش بنیان و استارتآپها در شهر تهران تاکید کرد و گفت: اگر میخواهیم حرکت و تحولی جدی در اقتصاد شهری به وجود بیاوریم باید موضوع فعالیتهای دانش بنیان، کمک به استارتآپها و مساله فناوریهای نو را در جهات مختلف جدی بگیریم. درحال حاضر همه کلانشهرها در اقتصاد شهری خود به این سمت رفتهاند و ما هم چارهیی جز این نداریم.»
او در ادامه به اقدامهایی که تاکنون در این زمینه انجام گرفته، اشاره کرد و گفت:«در این زمینه دو جلسه با معاون علمی و فناوری ریاستجمهوری روی این موضوع بحث کردیم تا بخشهایی را در تهران به واحدهای فناوری اختصاص دهیم. در این موضوع کمیته مشترکی نیز با معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری تشکیل دادیم و مرکز مطالعات میتواند به پیشبرد این هدف کمک کند.» استارتآپها موتور محرک آینده اقتصاد ایران خواهند بود، اتفاقی که با نگاهی به کشورهای توسعه یافته در جهان و بررسی اقتصاد آنها به خوبی میتوان متوجه آن شد. طبق آمارهای جهانی در کشوری مانند هندوستان ۸۰ هزار شغل به وسیله کسبوکارهای نوپای حوزه فناوری اطلاعات در سال ۲۰۱۶ ایجاد شده و برآورد میشود بین یک تا ١,٥درصد از GDP ایالات متحده مربوط به کسب وکارهای نوپا باشد.
گزارش دیدبان جهانی کارآفرینی(GEM) و موسسه کارآفرینی و توسعه جهانی GEDI که در سال گذشته منتشر شده و مربوط به پایان سال ۲۰۱۶ میلادی است، نشان میدهد که ایران از حیث کارآفرینی نوپا و استارتآپها در رتبه ۲۳ جهان قرار دارد و وضعیتی مشابه کشورهای چین و استرالیا را ایجاد کرده است.
محمدجواد آذریجهرمی ابتدای امسال و پیش از اینکه وزیر ارتباطات شود در جایگاه معاون این وزارتخانه گفته بود:«شاهد تولید بیش از 100هزار اپلیکیشن اندرویدی در کشور هستیم و ۲۲هزار گروه توسعهدهنده اپلیکیشن و 100هزار شغل طبق گزارش مرکز آمار در این بخش ایجاد شده است. همچنین برنامهریزی صورت گرفته برای ایجاد ۱۳۰هزار شغل در سال جاری و افزایش ۳۰درصدی ایجاد اشتغال در این بخش است».