گروه انرژی|
عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه دیروز در سخنرانی‌ای رژیم اشغالگر قدس را متهم به سرقت آب کرده و گفته است که این مسائل کل منطقه را دچار بحران آبی بسیار خطرناکی کرده است. او که در همایشی با عنوان امنیت غرب آسیا سخنرانی داشته است به مقولاتی دیگر مرتبط با دیپلماسی آب نیز پرداخته است.
معاون وزیر امور خارجه ایران گفت: دیپلماسی آب مهم‌ترین ضرورت منطقه غرب آسیاست و باید در چارچوب بحث‌های امنیتی به آن پرداخته شود. سید عباس عراقچی روز سه‌شنبه در همایش مخاطرات زیست محیطی و امنیت منطقه‌یی در غرب آسیا اظهار کرد: باید به مقوله آب و مسائل زیست محیطی در چارچوب امنیتی در منطقه غرب آسیا نگاه کنیم و موضوعی برای دیپلماسی شود. عراقچی ادامه داد: هر کشوری در حوزه‌هایی که مزیت دارد، باید در خصوص تولید کالا با توجه به میزان مصرف آب و میزان نیاز به آب برای آنها تصمیم‌گیری کند. وی تاکید کرد: در منطقه غرب آسیا اکنون آب به یک کالای استراتژیک تبدیل شده و لازم است، برخورد استراتژیک در مورد آن صورت گیرد.
عراقچی گفت: بحث محیط زیست در خاورمیانه به‌طور مستقیم با بحث آب مرتبط است البته مسائل دیگری هم وجود دارد اما معضل عمده‌یی که وجود دارد و عمده مشکلات منطقه از آن ناشی می‌شود، بحث کمبود آب است. وی افزود: یک‌پنجم جمعیت جهان در این منطقه ساکن است در حالی که فقط یک‌چهارم آب‌های شیرین دنیا در این منطقه قرار دارد.
معاون وزیر امورخارجه کشور به موضوعاتی مانند کمبود بودجه برای ساختن سدها، مدیریت منابع، سیاست‌های رژیم‌صهیونیستی در راستای افزایش شهرک‌سازی‌ها، افزایش مهاجرت و سرقت آب توسط این رژیم اشاره کرد و گفت: این مسائل کل منطقه را دچار بحران آبی بسیار خطرناکی کرده است که در آینده بسیار خطرناک‌تر خواهد شد. عراقچی افزود: اختلافات ارضی و مرزی، چالش‌های امنیتی، درگیری‌های اجتماعی، درگیری‌های قومی و بین کشوری، جنگ‌ها، تهدیدات امنیت غذایی، تهدید امنیت سلامت، عدم اشتغال، فقر و مهاجرت به کشورها دیگر مسائلی است که در پی کمبود آب و بحران در منطقه شاهد آنها خواهیم بود. وی همچنین به تبعات زیست محیطی که به دنبال کمبود آب حاصل می‌شود، اشاره کرد و گفت: پدیده ریزگردها از این جمله است که ارتباط مستقیم با کمبود آب و خشک شدن تالاب‌ها و هورها دارد و ما نیز در منطقه شرق و غرب کشور شاهد آن هستیم؛ خشک شدن هامون‌ها در شرق و هورها در غرب کشور پدیده ریزگردها را تشدید می‌کند و ما شاهد تبعات آن هستیم.
وی افزود: کشورهایی مانند اردن، سوریه، مصر، یمن، عراق و کشور ما به نوعی با بحران کمبود آب مواجه هستند و این بحران‌ها در آینده شدیدتر خواهد شد.
عراقچی ادامه داد: در کنار این مسائل، بی‌ثباتی در منطقه و جنگ‌هایی که اکنون در جریان است و تنش‌هایی که وجود دارد، تقابل منافع ملی، عدم اطمینان کشورها به یکدیگر، سیاست‌های خارجی متفاوت، دخالت‌های خارجی و پدیده تروریسم در منطقه وجود دارد که ملغمه‌یی در غرب آسیا به وجود آورده که شرایط مطلوبی را نه اکنون و نه برای آینده رقم می‌زند.
وی گفت: کشور ما در این منطقه پرآشوب از ثبات و آرامش برخوردار است البته امنیت یک کالای جمعی است و کشوری نمی‌تواند، تصور کند که با تامین امنیت داخلی خود می‌تواند در یک منطقه ناامن زندگی امن داشته باشد؛ بنابراین باید به امنیت به عنوان یک کالای دسته‌جمعی توجه شود. وی در خصوص بحران کمبود آب گفت: این بحران زمینه تنش و منازعه و درگیری را در منطقه فراهم می‌کند اما تجربیات بین‌المللی به ما نشان می‌دهد که بحران و کمبود آب و مشکلات مالی بیشتر از آنکه موجب منازعه و درگیری در دنیا شود، سبب همکاری شده است یعنی مواردی که از همکاری بین کشورهای مختلف در حوزه آب و حوزه‌های مشترک آبی وجود دارد به مراتب بیشتر از مواردی است که ما در تاریخ شاهد جنگ به دلیل آب بوده‌ایم.
عراقچی درخصوص توافقات بین‌المللی صورت گرفته در حوزه آب اظهار کرد: نخستین توافق مشترک در این حوزه در مورد رودخانه راین در قرن ۱۹ بود و پس از آن ما شاهد پیمان‌ها و قراردادها و توافقنامه‌هایی درحوزه آب هستیم که برای تقسیم منابع آبی، حوزه‌های آبی مشترک، مدیریت کشتیرانی و استفاده از آب شکل گرفته است. وی افزود: در مورد ایران نیز دو توافق مهم مربوط به هیرمند در شرق و اروندرود در غرب کشور داریم که بسیار پراهمیت است؛ برای هیرمند بیش از ۶۰ سال بین ایران و افغانستان مذاکره شده و برای اروندرود مصائبی بر دو کشور گذشته، اما کماکان یک توافق معابر است و مدیریت حوزه اروندرود بین ایران و عراق طبق آن صورت می‌گیرد. عراقچی با اشاره به منطقه خاورمیانه گفت: سوال مطرح این است که در منطقه پرآشوب ما آب می‌تواند، موضوعی برای همکاری باشد یا باید انتظار درگیری و منازعه در این زمینه را داشت. به گفته عراقچی یکی از مهم‌ترین مقوله‌ها در زمینه کمبود آب مساله تاب‌آوری است؛ در مورد کمبود آب دو رویکرد وجود دارد که یکی تامین آب از منابع خارجی یا دسترسی به منابع جدید آب است اما مساله مهم‌تر تاب‌آوری است. وی توصیح داد: تاب‌آوری به این معنا مدنظر است که همین میزان آب را درست مصرف کنیم و در مقابل شرایط کمبود آب مقابله و شرایط مطلوبی ایجاد کنیم.
