تهدید به سبک ترامپ
گروه جهان|
مجمع عمومی سازمان ملل متحد در اقدامی کمسابقه پیشنویس قطعنامه مخالفت با به رسمیت شناختن بیتالمقدس به عنوان پایتخت اسراییل را به رای میگذارد. انتظار میرود، این قطعنامه پنجشنبه با اکثریت قابل توجهی مورد تصویب قرار گیرد، هر چند تصویب آن ضمانت اجرایی به دنبال نخواهد داشت.
رویترز نوشته، نیکی هیلی سفیر امریکا در سازمان ملل پیش از این نشست در نامههای تهدیدآمیز به نمایندگان کشورهایی که انتظار میرود به پیشنویس قطعنامه رای مثبت دهند، تاکید کرده دونالد ترامپ رای آنها در مجمع عمومی این سازمان در مخالفت با تصمیم واشنگتن در مورد بیتالمقدس را زیرنظر دارد. در نامه نیکی هیلی آمده است: «رییسجمهور این رایگیری را به دقت زیرنظر دارد و از من خواسته در مورد کشورهایی که علیه ما رای میدهند به او گزارش دهم.»
مجمع عمومی سازمان ملل سهشنبه نیز با اکثریت آرا قطعنامهیی را تصویب کرد که بر حق فلسطینیها در تعیین سرنوشتشان تاکید دارد. به گزارش الجزیره، 182کشور به قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل درباره حق فلسطینیها برای تعیین سرنوشت خود رای مثبت دادند اما امریکا و اسراییل با این قطعنامه مخالفت کردند.
بر همین اساس سفیر امریکا در سازمان ملل پیش از برگزاری مجمع عمومی پنجشنبه در نامهیی از نمایندگان کشورهای عضو مجمع عمومی تهدید کرده که ترامپ رای موافق یا مخالف به پیشنویش قطعنامه در مخالفت با تصمیمش را شخصی تلقی خواهد کرد. به گفته سفیر امریکا در سازمان ملل، درخواست ایالات متحده از کشورهای دیگر این نیست که سفارتخانههایشان را مانند امریکا به بیتالمقدس انتقال دهند بلکه واشنگتن تنها از آنها میخواهد به تصمیم امریکا در مورد بیتالمقدس احترام بگذارند. هیلی از نمایندگان کشورهای دیگر در سازمان ملل خواسته تا پرسشها و نگرانیهای خود را با او و همکارانش در میان بگذارند.
نماینده امریکا در سازمان ملل در توییتر نیز تاکید کرده که امریکا نام منتقدان از تصمیم ترامپ در مورد بیتالمقدس را یادداشت خواهد کرد. پیشنویش قطعنامه محکومیت تصمیم واشنگتن در به رسمیت شناختن بیتالمقدس به عنوان پایتخت اسراییل دوشنبه توسط امریکا وتو شده بود. این در حالی است که ۱۴عضو دیگر شورای امنیت به پیشنویس این قطعنامه رای مثبت دادند. ناظران این را به معنای انزوای امریکا در شورای امنیت تلقی کردند و نیکی هیلی این رایگیری را توهین به امریکا توصیف کرد و هشدار داد که این مساله هرگز فراموش نمیشود.
در پی این اقدام ترکیه و یمن از جانب گروهی از کشورهای عربی و سازمان همکاری اسلامی خواستار برگزاری نشست فوقالعاده مجمع عمومی شدند. این دو کشور پیشنویس قطعنامهیی را ارائه کردند که تاکید دارد هرگونه تصمیم درباره موقعیت قدس هیچ ماهیت و تاثیر حقوقی ندارد و باید متوقف شود. ریاض منصور سفیر فلسطین در سازمان ملل گفته انتظار میرود حمایت قاطع از این مساله صورت بگیرد که باید مساله قدس از طریق مذاکره میان اسراییل و فلسطین حلوفصل شود. وی به خبرنگاران گفت: «مجمع عمومی سازمان ملل بدون نگرانی از وتو به جامعه بینالملل میگوید که تصمیم امریکا را رد میکند.»
حدود دو هفته پیش ترامپ اعلام کرد که قصد دارد سفارت این کشور در اسراییل را از تلآویو به بیتالمقدس منتقل کند. این به معنای آن است که امریکا بهطور رسمی پذیرفته که قدس پایتخت اسراییل است. این در حالی است که بخش شرقی بیتالمقدس تا سال ۱۹۶۷ و پیش از جنگ 6 روزه در اختیار فلسطینیان بود و طی جنگ همان سال اسراییل آن را اشغال کرد. از آن زمان وضعیت این شهر تاریخی یکی از مهمترین موارد مناقشه بین اسراییل و فلسطینیان است.
شکست تمامعیار در خاورمیانه
المانیتور با اشاره به سیاستهای ترامپ در خاورمیانه مینویسد: چگونه میتوان سخنان نیکی هیلی را ارزیابی کرد؟ هیلی در پاسخ به انتقاد اعضای شورای امنیت از به رسمیت شناخته شدن بیتالمقدس به عنوان پایتخت اسراییل اطمینان داده که «امریکا به ایجاد صلح میان اسراییل و فلسطینیها پایبند است چرا که به گفته او، ایالات متحده نزد هر دو طرف اعتبار دارد.» ناهمخوانی گفتار و رفتار او فراتر از تصور است. واقعیت این است که امریکا با اقدام به متحدانش در منطقه لطفی نکرده است. اقدام ایالات متحده را میتوان در چارچوب سیاست کلی واشنگتن برای خروج از درگیریهای خاورمیانه درک کرد. هیچ کس انتظار ندارد که از طرح صلح پیشنهادی جرد کوشنر داماد و مشاور ویژه ترامپ نتیجهیی حاصل شود؛ به خصوص در شرایط فعلی. تواناییهای اعمال قدرت دیپلماتیک ایالات متحده به سرعت در حال کاهش هستند و این مساله فقط به مساله اسراییل و فلسطینیان محدود نمیشود.
ایالات متحده در سوریه نیز عقبنشینی دیپلماتیک کرده و زمین را به روسیه، ایران و ترکیه سپرده است. فقدان طرح و اهرمهای اعمال قدرت، امریکا را از محاسبات سیاسی منطقه کنار زده و جا را برای رهبری پوتین و امانوئل ماکرون رییسجمهور فرانسه باز کرده است. در این میان و در جریان این تحولات محمد بن سلمان ولیعهد عربستان که کشورش مخالف تصمیم ترامپ در مورد بیتالمقدس است، ممکن است به حال خود رها شود. عربستان به تازگی در مورد مسائل دیگر مورد انتقاد ایالات متحده قرار گرفت. رکس تیلرسون وزیر خارجه ایالات متحده ماه گذشته گفت: «درباره مسائل بین عربستان و قطر، چگونگی مدیریت جنگ یمن توسط عربستان و موقعیت لبنان فکر میکنم باید رهبران سعودی را تشویق کنم کمی سنجیدهتر در این موارد عمل کنند و عواقب اقداماتشان را در نظر بگیرند.» چه این سخنان نشانهیی از اختلاف در حال ظهور واشنگتن ـ ریاض باشد و چه آخرین تیر در ترکش تیلرسون که بنا به گفته رسانهها کنارهگیریاش از وزارت خارجه قریبالوقوع است، عواقب رویدادهای چند هفته اخیر تنها شکست و استیصال بودهاند.