چالش تعطیلات پاییزی مدارس به‌دلیل آلودگی
چند سالی است که با اوج گرفتن آلاینده‌ها در آسمان تهران و چند کلان‌شهر دیگر، کمیته اضطرار آلودگی هوا برای حفظ سلامت دانش‌آموزان به ویژه در سنین پایین‌تر، مدارس را تعطیل می‌کند. سال گذشته مدارس پایتخت بیش از 6 روز تعطیلی به علت آلودگی را به خود دیدند و امسال هم پای تعطیلی‌های سریالی به مدارس باز شده و مدارس برای چهار روز متوالی در این هفته باز نشدند.
دولت در میان راه‌های مختلفی که برای کاهش آلودگی هوا به‌کار می‌بندد، سال گذشته تصمیم قابل تاملی گرفت که با استقبال صاحبنظران و مسوولان وزارت آموزش و پرورش روبه‌رو شد، اما به سرانجام نرسید. پاییز گذشته طرح تعطیلی دو هفته‌یی مدارس در فصل پاییز برای کاهش آلودگی هوای تهران مطرح شد و هیات دولت آن را به عنوان یکی از مواد لایحه هوای پاک تصویب و به مجلس شورای اسلامی ارسال کرد اما در نهایت با مخالفت نمایندگان مجلس روبه‌رو شد.
مهدی نوید ادهم، دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش در همین زمینه و با اشاره به اینکه این طرح از سوی مجلس رد شد اما در آموزش و پرورش به‌شدت مدافع آن هستیم می‌گوید: «پیشنهاد ما در قالب طرح تقویم آموزشی این بود که مصوبه مجلس در زمینه بازگشایی مدارس از اول مهر هر سال لغو و اجازه تنظیم تقویم آموزشی به شورای عالی آموزش و پرورش و هیات دولت واگذار شود تا متناسب با شرایط اقلیمی زمان آغاز و پایان سال تحصیلی مشخص شود؛ اما نمایندگان مجلس معتقد بودند زمان آغاز سال تحصیلی باید در کل کشور یکسان باشد. البته پرونده این طرح در مجلس بسته نشده است و در حال بررسی کارشناسی آن هستند.»
علی زرافشان، معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش به ضروریات اتخاذ این تصمیم اشاره و اظهار می‌کند: حداقل فایده این طرح آن بود که دانش‌آموزان در ایامی که اوج آلودگی هوا در کلان‌شهرهاست، در مدارس یا فضای باز حضور پیدا نکنند و سلامت‌شان حفظ شود، البته سابقه آلودگی هوا به یک یا دو سال گذشته برنمی‌گردد.
او می‌افزاید: هرچند تنظیم جدول تقویم آموزشی منعطف برای کشور امری ضروری است اما هر تغییر و طرح جدیدی وضع موجود را مورد چالش قرار می‌دهد؛ یا باید به سمت تغییر برویم یا باید چالش‌هایی که تغییر ایجاد می‌کند را بپذیریم. با ملاحظه همه این نکات، اگر تغییری در تقویم آموزشی کشور اتفاق بیفتد، به نظر می‌آید به ارتقای کیفیت یادگیری دانش‌آموزان کمک کند و به کاهش میزان آلایندگی هوا در ایام سرد سال منجر شود. به گزارش ایسنا، محمود فرشیدی وزیر اسبق آموزش و پرورش نیز می‌گوید که در برخی استان‌ها تابستان غیرقابل تحمل و در برخی مناطق نیز سرمای زمستان کشنده است. در استان تهران نیز با آلودگی تهران دست و پنجه نرم می‌کنیم و کلیت قضیه تغییر تقویم آموزشی منطق درستی دارد. او افزود: اما این نگرانی را داریم که مبادا منافع و مصالح دانش‌آموزان در نظر گرفته نشود و برخی دیدگاه‌ها تحمیلی باشند. در موضوع آلودگی هوا دانش‌آموزان هستند که جور بقیه را می‌کشند و قدرت اعتراض و فریاد ندارند و چون نمی‌توانیم به سراغ شرکت‌ها و کارخانه‌های بزرگ و اقتصادهای بزرگ برویم، دانش‌آموزان را تعطیل می‌کنیم که باعث ورود ضربه علمی آموزشی به آنها می‌شود. با این حال می‌توان براساس منطق صحیح و عقلایی برنامه‌ریزی کرد تا دانش‌آموزان حداکثر استفاده را از دوره تحصیلی خود داشته باشند.
حجت‌الاسلام محمدیان، رییس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی نیز با بیان اینکه ایران دارای اقلیم‌های متفاوت و جغرافیای گسترده است و شهرهای ایران از شمال و جنوب گرفته تا مغرب و مشرق آب و هوایی متفاوت دارند اظهار می‌کند: در این تنوع اقلیمی اگر آموزش را بر تنوع اقلیمی مبتنی کنیم به نظر می‌رسد در فرآیند یاددهی - یادگیری موثر باشد و فرصت و بازه زمانی کار مدارس گسترده شود. به عقیده بنده باید دولت به عنوان نهاد قانونگذار و سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی به عنوان نهاد برنامه‌ریزی تربیتی کلیات را تصویب کنند اما اختیار تطبیق آن به شورای عالی آموزش و پرورش استان‌ها واگذار شود.
طبق نظر کارشناسان محیط زیستی، تعطیلات مدارس به شکل فعلی نمی‌تواند راهگشا و صد درصد مفید باشد هرچند فوری‌ترین علاج برای حفظ سلامت دانش‌آموزان محسوب می‌شود اما تاثیر قابل توجهی در کاهش آلودگی هوا ندارد لذا لازم است ساماندهی تعطیلات مدارس صورت گیرد.
دراین میان جابه‌جایی بخشی از تعطیلات تابستانی به پاییز و اوایل زمستان و تغییر تقویم آموزشی که بهبود فرآیندهای یاددهی و یادگیری و آموزش بر مبنای اقلیم و شرایط استانی را هدف قرار داده است، می‌تواند بار ناشی از خسارات مالی وارد شده به مدارس در پی تعطیلات پیش بینی نشده را کاهش داده و ضمن اثرگذاری بر میزان تردد در معابر در ایامی که وضع هوا در شهرهای بزرگ به مرحله هشدار و خطر می‌رسد، برای سلامت دانش‌آموزان نیز مفید واقع شود همچنین کمک کند تا خانواده‌ها بتوانند فارغ از سرگردانی چند روزه در پی تعطیلات ناگهانی، برنامه‌ریزی کرده و به مناطقی سفر کنند که آب و هوایی سالم داشته باشد و اینگونه راه علاجی هرچند موقت پیش روی آلودگی هوا باز شود.
