روزهای آرام بازار نفت پیش از تعطیلات کریسمس
گروه انرژی
چند روز بیشتر به آغاز تعطیلات سال نو میلادی باقی نمانده است و بازار نفت در این آخرین روزهای سال 2017 روند آرامی را طی میکند. معاملات این هفته پس از رشدی که در روز پنجشنبه ثبت شد، با روندی تقریبا ثابت در روز جمعه به پایان رسید. هر چند در این میان برخی دادهها و اظهارنظرها نیز منتشر شده که در نوع خود قابلتوجه است.
در این میان اداره اطلاعات انرژی امریکا با انتشار دادههایی اعلام کرد که از یک سو ذخایر نفت خام این کشور کاهش قابلتوجهی داشته و از سوی دیگر تولید نفت شیل ایالاتمتحده رشد کرده است.
الکساندر نواک وزیر انرژی روسیه نیز از یک سو اعلام کرده که این کشور تمدید توافق تا سال 2019 را نیز مدنظر دارد و از سوی دیگر بهدنبال تدوین گامهای خروج از توافق است. دو منبع آگاه اوپکی نیز روز گذشته از تلاش اعضای اوپک برای تدوین استراتژی اما به نظر میرسد انتظار رسیدن تعطیلات سال نو، بازار را رام کرده و سرمایهگذاران و تاجران از کنار این اخبار و دادهها عبور کردهاند.
روز گذشته رویترز به نقل از دو منبع آگاه اوپکی گزارش داد که این سازمان کار روی طرح خروج از توافق کاهش تولید را آغاز کرده است. این مساله نشاندهنده این است که حداقل روی کاغذ و بهصورت تئوریک، اعضای کارتل نفتی نحوه پایان دادن به کاهش تولید خود را مورد بررسی قرار دادهاند.
هر چند نتیجه نشست ماه نوامبر اوپک تمدید توافق تا پایان سال 2018 بود اما فعالان بازار علاقهمند هستند بدانند، زمانی که مازاد عرضه مدنظر اوپک مهار شد، تولیدکنندگان چگونه از توافق خارج خواهند شد.
بر همین اساس دو منبع آگاه در اوپک اعلام کردهاند که دبیرخانه این سازمان موظف شده روی طرحی با گزینههای مختلف کار کنند. این دو منبع اعلام کردهاند هنوز خیلی زود است بگوییم که این طرح چه ویژگیهایی خواهد داشت. یکی از این منابع عنوان کرده است «این طرح بیشتر شبیه یک استراتژی تداوم است تا یک استراتژی خروج.»
روسیه کشوری بود که پیش از برگزاری نشست
173 اوپک اصرار داشت که در مذاکرات، تدوین طرح خروج از توافق نیز مدنظر قرار بگیرد و احتمالا آغاز فعالیت اوپکیها روی این موضوع، نتیجه اصرار مسکو است.
روز جمعه نیز، وزیر انرژی روسیه اعلام کرده بود که مذاکرات مفصل در زمینه خروج از توافق تنها زمانی آغاز خواهد شد که بازارها به توازن نزدیک شوند. وی اعلام کرد که در این رابطه اجماع میان تولیدکنندگان نفت وجود دارد. نواک همچنین امکان تمدید توافق بعد از پایان سرررسید آن در دسامبر 2018 را رد نکرد اما اعلام کرد براساس پیشبینی او، سهماهه سوم سال 2018 تاریخی است که بازار به تعادل خواهد رسید.
پیشتر نیز برخی بانکهای بینالمللی جهانی پیشبینیای مشابه پیشبینی وزیر انرژی روسیه را منتشر کرده بودند. هفته گذشته بلومبرگ گزارش داد که براساس آن بانکهای گلدمنساکس، یوبیاس و کردیت سوییس اظهار کردند که در سه ماهه سوم سال آینده میلادی ذخایر کشورهای OECD به میانگین پنج ساله خود خواهد رسید.
در این میان بزرگترین دغدغه برای نفت 2018، تولید شیل امریکاست. خالد الفالح وزیر انرژی عربستانسعودی در واکنش به پیشبینیهای متعدد از افزایش رشد تولید شیل امریکا ازجمله پیشبینی آژانس بینالمللی انرژی گفت؛ «تقاضا قصهیی است که ناگفته مانده است. در سالهای اخیر تقاضا وضعیت بسیار خوبی داشته است. سال 2017 تقویت تقاضا را اثبات خواهد کرد و ما انتظار داریم که این روند ادامه داشته باشد.»
جز وزرای انرژی کشورهای تولیدکننده نفت، تولید نفت شیل دغدغه کمپانیهای بینالمللی نیز به حساب میآید. بهعنوان مثال باب دادلی مدیرعامل بریتیشپترولیوم غول بریتانیایی نفت جهان معتقد است که در بلندمدت نفت غیرمتعارف امریکا نگرانکننده نیست. او معتقد است که تولید شیل تا ابد رشد نخواهد کرد، بنابراین تهدید قیمت پایین نفت بهصورت موقت، آنطور که مردم فکر میکنند مساله بزرگی نیست. دادلی که با فایننشالتایمز گفتوگو میکرد، گفت: «برای مدتی من نیز نگران بودم. اما اکنون فکر میکنم رشد نفت شیل امریکا استحکام کمتری خواهد داشت.»
افزون بر این، روز گذشته شرکت نروژی «ریستاد انرژی» که در زمینه مشاوره به شرکتهای بزرگ مشغول به کار است، نشاندهنده این بود که اکتشاف نفت در سال 2017 در پایینترین سطح خود از سال 1940 قرار داشته است. تخمین این شرکت نشان میدهد که در سال جاری کمتر از 7 میلیارد بشکه نفت کشف شده است. براساس گزارش این شرکت، از سال 2014 و با حاکمیت مازاد عرضه در بازار و افت قیمتها، اکتشافات جدید نفت کاهش قابلتوجهی داشته است اما این تنها عامل کاهش اکتشافات نیست. ریستاد انرژی هشدار میدهد که شرکتهای اکتشافی در فعالیتهای خود با منابع نفتی کمتری در هر میدان مواجهند. در سال 2017 میانگین نفت اکتشافی در خشکی معادل 100 میلیون بشکه نفت خام بوده است در حالی که این رقم در سال 2012 در سطح 150میلیون بشکه قرار داشت.