ترکیه؛ بزرگترین زندان روزنامهنگاران

گروه گوناگون تازهترین گزارشهای کمیته محافظت از روزنامهنگاران حاکی از این است که ۲۶۲خبرنگار در سراسر جهان زندانی هستند. آن طور که آمار نشان میدهد، شمار روزنامهنگاران زندانی در مقایسه با سال ۲۰۱۶ کاهش قابل توجهی داشته است. در سال ۲۰۱۶ تعداد خبرنگاران بازداشت شده در جهان به شدت افزایش یافته و ۳۴۸ نفر اعلام شد. این رقم در مقایسه با سال ۲۰۱۵ افزایش ۶ درصدی داشت. بهگزارش کمیته محافظت از روزنامهنگاران، تقریبا سهچهارم روزنامهنگاران زندانی در سال ۲۰۱۷ اتهامهای ضددولتی داشتند و حدود ۲۱ نفر به جرم انتشار اخبار نادرست بازداشت شدند.
طبق این گزارش، ترکیه در دومین سال متوالی رکورددار بیشترین روزنامهنگاران زندانی بود. در سال ۲۰۱۷ شمار خبرنگارانی که در این کشور بازداشت شدهاند حدود ۷۳ نفر اعلام شد که این رقم در سال ۲۰۱۶ حدود ۸۱ نفر اعلام شده بود. براساس سایر گزارشهای به دست آمده بعد از کودتای نافرجام ۱۵جولای در ترکیه، تدابیر امنیتی بسیار شدیدی در این کشور اتخاذ شد که تمام بخشهای جامعه ازجمله خبرگزاریها و رسانههای ترکیه را تحت تاثیر قرار داد. بر این اساس ترکیه در سال ۲۰۱۶ رتبه اول را در شمار روزنامهنگاران زندانی به خود اختصاص داد. در سالهای گذشته این جایگاه به چین تعلق داشت که پس از اقدامات دولت ترکیه در دو سال گذشته تغییر کرد و چین در سال ۲۰۱۷ رتبه دوم را به خود اختصاص داد.
طبق تازهترین آمار منتشر شده در سال ۲۰۱۷ شمار روزنامهنگاران زندانی در چین ۴۱نفر اعلام شد. براساس سایر گزارشها، چین ازجمله کشورهایی است که به دلیل وجود سانسورهای فراوان، رسانهها به ناچار سمت خواستههای دولتمردان هدایت میشوند. در این میان بسیاری از روزنامهنگاران نیز حاضر به منطبق شدن با دستورالعملهای دولتی نیستند و اعتراض آنها منجر به بازداشتشان میشود.
مصر سومین کشوری است که در سال ۲۰۱۷ بیشترین شمار روزنامهنگاران زندانی را به خود اختصاص داد. آن طور که اعلام شده در این کشور نیز قوانین سختگیرانهیی برای روزنامهنگاران وضع شده است؛ در سال ۲۰۱۵ قوانین جدیدی برای مبارزه با تروریسم وضع و منجر به محدود شدن فعالیت روزنامهنگاران شد. برای نمونه اگر گزارش روزنامهنگاری در ارتباط با حملات افراطیون با گزارشهای رسمی دولتی مغایر باشد او جریمه و بازداشت خواهد شد. با وجود محدودیتها و براساس آمار اعلام شده در سال ۲۰۱۷ حدود ۲۰روزنامهنگار مصری در زندان به سر میبرند. آمار روزنامهنگاران زندانی در اریتره ۱۵نفر و در آذربایجان ۱۰نفر گزارش شده است. براساس گزارشهایی که در ۶ سال گذشته به دست آمده، مقامهای جمهوری آذربایجان فعالان سیاسی را بازداشت، تظاهرات مسالمتآمیز ضد دولتی را متفرق کرده و قوانینی را به تصویب رسانده است که آزادی بیان و اجتماع را ممنوع میکند. بر این اساس روزنامهنگاران هم با محدودیتهای بسیاری در آذربایجان روبهرو هستند.
در ادامه این گزارش، ویتنام نیز به عنوان یکی از ۱۰کشوری معرفی شده که بالاترین شمار روزنامهنگاران زندانی را به خود اختصاص داده است. در این کشور در سال ۲۰۱۷ حدود ۱۰روزنامهنگار بازداشت و زندانی شدند که این آمار در اوگاندا ۸ نفر و در عربستان سعودی ۷ نفر اعلام شد. آن طور که در گزارشها گفته شده پس از بروز تنشها و قطع روابط عربستان و همپیمان آن با قطر، عربستان، امارات، عمان و بحرین اقدامات محدودکننده خود علیه روزنامهنگاران و خبرنگاران را در دستور کار خود قرار دادند.
روسیه و بحرین، آخرین کشورهایی هستند که بیشترین آمار روزنامهنگاران زندانی را به خود اختصاص دادهاند. طبق آمار منتشر شده، شمار روزنامهنگاران بازداشتی در سوریه حدود ۷ نفر و در بحرین ۶ نفر در سال ۲۰۱۷ اعلام شده است. آن طور که گفته شده، سیاستهای برنامهریزی شده رژیم آل خلیفه بحرین برای سرکوب مخالفان شامل حال روزنامهنگاران در این کشور نیز شده و آنها تحت پیگرد، بازداشت، شکنجه و تبعید قرار گرفتهاند.
همچنین بنابر اعلام کمیته حمایت از روزنامهنگاران سخنان دونالد ترامپ علیه رسانهها و اتهامات وارد شده به خبرنگاران مبنی بر دروغگویی و انتشار اخبار کذب به روند آزادی مطبوعات در جهان آسیب وارد کرده و قوانین کشورهای سرکوبگر را سختگیرانهتر کرده است.
