ادامه تغییرات در دفتر رییس جمهوری
گروه ایران مهدی بیک
علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد دولت یازدهم که در سال پایانی فعالیت‌های دولت یاردهم استعفا داد و یکی از چهره‌های فعال در حزب اعتدال و توسعه بود به عنوان مشاور رییس دفتر رییس‌جمهوری و رییس نهاد ریاست‌جمهوری منصوب شد. علی جنتی در واقع جانشین مرتضی بانکی شده است که پیش از این از حلقه نزدیکان رییس‌جمهوری محسوب می‌شد و بسیاری از تصمیم‌سازی‌های نهاد با مشورت او انجام می‌شد اما بعد از تشکیل دولت دوازدهم و افزایش کمی چهره‌های نزدیک به حزب اعتدال و توسعه در برابر نیروهای اصلاح‌طلب، راهی سازمان مناطق آزاد شد تا در نهایت علی جنتی جای وی را پر کند. این درحالی است که واعظی پیش از این هم دست به تغییرات ساختاری در ترکیب نهاد زده بود؛ تغییراتی که با واکنش رسانه‌های اصلاح‌طلب از یک طرف و رسانه‌های اصولگرا از سوی دیگر مواجه شده بود؛ بعد از حضور تخت‌روانچی در سمت معاون سیاسی دفتر ریاست‌جمهوری بسیاری از رسانه‌های اصولگرا این تغییرات را در راستای عملکرد نامناسب تیم هسته‌یی تفسیر و تحلیل کردند و از سوی دیگر رسانه‌های اصلاح‌طلب و میانه‌رو نیز این تغییرات را در راستای محدودسازی چهره‌های اصلاح‌طلب کابینه و دفتر رییس‌جمهوری ارزیابی می‌کردند. واکنش واعظی اما به این تغییرات تنها بیان این جمله بود که این تغییرات هیچ معنا و مفهوم خاصی ندارد و در راستای گردش طبیعی نیروهای کابینه و نهاد تنظیم و عملیاتی شده است. اما با عبور از درستی یا نادرستی این تغییرات پرسشی که به ذهن خطور می‌کند این است که اساسا استراتژی بنیادین واعظی به عنوان چهره تصمیم‌ساز نهاد برای این تغییرات چه بوده و چه نتایجی را برای ترکیب کلی کابینه به دنبال خواهد داشت؟
واعظی دیپلماتی که مشق سیاست می‌کند
برای ارزیابی مجموعه تصمیماتی که در نهاد ریاست‌جمهوری برای چینش نیروها انجام می‌شود قبل از هر اقدامی باید نوری به ابعاد مختلف حضور واعظی در سمت رییس دفتری رییس‌جمهوری تابانده شود.
محمود واعظی پس از آنکه در دولت اول روحانی در شمایل وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات انجام وظیفه کرد به جای محمد نهاوندیان راهی دفتر ریاست‌جمهوری شد تا در یکی از حساس‌ترین برهه‌های اجرایی کشور سکان هدایت دفتر رییس‌جمهوری را به دست بگیرد. جلوگیری از فیلترینگ تلگرام مهم‌ترین اقدامی بود که واعظی در دوره وزارت بر ساختار ارتباطی کشور به آن دست زد. همین شبکه‌های ارتباطی بودند که در جریان انتخابات سال96 توانستند به عنوان مهم‌ترین ابزار ارتباطی حامیان دولت و اصلاح‌طلبان عمل کنند. برخی از تحلیلگران معتقدند همین نقش کلیدی در فیلترینگ نکردن تلگرام بود که واعظی را در چشم روحانی مقبول‌تر کرد و رییس‌جمهوری را قانع کرد که واعظی را در سمتی کلیدی‌تر به کار بگیرد. مجموعه این شرایط واعظی را راهی یکی از مهم‌ترین اتاق‌های نهاد ریاست‌جمهوری کرد تا ترکیب نزدیکان رییس‌جمهوری بیشتر از هر زمان دیگری رنگ حزب اعتدال و توسعه را به خود بگیرد. اما همزمان با حضور واعظی در دفتر رییس‌جمهوری زمزمه‌هایی در فضای رسانه‌یی و در میان اهالی سیاست شنیده شد که افزایش دایره اختیارات واعظی در واقع منجر به کاهش مناسبات ارتباطی اصلاح‌طلبان در نهاد ریاست‌جمهوری شده است. بعد از این زمزمه‌ها بود که مجموعه احکام رییس دفتر جدید رییس‌جمهوری هر هفته در رسانه‌ها بازتاب پیدا کرد. تغییراتی که چهره‌های متنوعی را از مجید تخت‌روانچی(معاون سیاسی دفتر رییس‌جمهوری) تا محمد قوچانی(مشاور رسانه‌یی رییس‌جمهوری)، علی جنتی(رییس نهاد) را در بر می‌گیرد و همین تنوع باعث به وجود آمدن حاشیه‌های فراوانی رد این زمینه شده است.
علی جنتی سرپرست نهاد ریاست جمهوری شد
در آخرین دست از احکام مربوط به دفتر رییس‌جمهوری، محمود واعظی رییس دفتر رییس‌جمهور طی حکمی علی جنتی، وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی را به عنوان مشاور رییس دفتر رییس‌جمهور و سرپرست نهاد منصوب کرد. جنتی پیش از این به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد دولت یازدهم سابقه همکاری با کابینه را داشت و در اثر انتقاداتی که به دلیل عقب‌نشینی در برابر برخی نهادها داشت به پیشنهاد رییس‌جمهوری استعفا داد و جای خود را به صالحی‌امیری داد. جنتی یکی از چهره‌های نزدیک به حزب اعتدال و توسعه است که سابقه روابط دوستانه وی با واعظی در دولت یاردهم هم بارها خبرساز شده بود. متن حکم محمود واعظی خطاب به جنتی به این شرح است:«با توجه به تعهد، تخصص و تجارب ارزشمند و مدیریتی جنابعالی به موجب این حکم به عنوان «مشاور رییس دفتر رییس‌جمهور و سرپرست نهاد» منصوب می‌شوید.»
دیپلمات‌ها در نهاد
22 آبان ماه 96 بود که پایگاه اطلاع‌رسانی دولت خبر انتصاب تخت‌روانچی را به سمت معاون سیاسی دفتر رییس‌جمهوری به جای حمید ابوطالبی را روی خروجی خود قرار داد. در متن حکم واعظی خطاب به تخت‌روانچی آمده بود:«نظر به مراتب تعهد، تجارب ارزنده و توانایی‌های تخصصی جنابعالی به موجب این حکم به سمت «معاون سیاسی دفتر رییس‌جمهور» منصوب می‌شوید. انتظار دارد با افزایش بهره‌وری مجموعه و تعامل هدفمند با دستگاه‌های ذی‌ربط نسبت به ارائه بهنگام گزارش‌های تحلیلی از موضوعات سیاسی، اجتماعی و امنیتی اقدام نمایید.»
بلافاصله پس از این انتصاب رسانه‌های و شبکه‌های اجتماعی از تحلیل‌هایی که تلاش می‌کردند، ارتباطی بین تخصص تخت‌روانچی به عنوان یک دیپلمات کارکشته با وظابفی که معاون سیاسی دفتر رییس‌جمهوری باید از آن برخوردار باشد، پیدا کنند پر شد. تحلیل‌هایی که اغلب به این نتیجه عینی می‌رسیدند که به دلیل سابقه واعظی در سمت معاون وزارت خارجه در دولت هاشمی، وی مایل است تا از نیروهای نزدیک به خود در نهاد استفاده کند.
روزنامه‌نگاری در شمایل مشاور
یکی دیگر از چهره‌هایی که گفته می‌شود به توصیه اکید واعظی راهی دفتر رییس‌جمهوری در شمایل مشاور رسانه‌یی شده است، محمد قوچانی است که در تاریخ 19مهر ماه حکم وی از سوی واعظی صادر شد. چهره‌یی که برخی رسانه‌ها عنوان کردند برای راهبری رسانه‌یی دفتر رییس‌جمهوری از یک طرف و گردآوری آثار رییس‌جمهوری از سوی دیگر دعوت به همکاری شده است. در سابقه کاری محمد قوچانی زاده ۳۱شهریور ۱۳۵۵ در رشت سردبیری روزنامه‌های شرق، اعتماد ملی، شهروند امروز، هم‌میهن، مردم امروز، آسمان و هفته‌نامه‌های آسمان، صدا و ایراندخت وجود دارد.
مجموعه این احکام و انتصاب‌ها نشان می‌دهد که جهت‌گیری دفتر رییس‌جمهوری در دولت دوازدهم بیشتر رنگ و بوی حزب اعتدال و توسعه به خود گرفته و مجموعه تغییرات نشان‌دهنده این واقعیت است که حزب اعتدال و توسعه بیشتر چهره‌ها را در دفتر ریاست‌جمهوری به خود اختصاص داده است. انتصاب‌هایی که بدون تردید روند تصمیم‌سازی‌های نهاد را به سمت و سوی خاصی که رهبران حزب اعتدال و توسعه مایل به آن هستند، سوق می‌دهد.
