چشم‌انداز روشن رشد اقتصادی جهان
گروه جهان
صندوق بین‌المللی پول چشم‌انداز اقتصادی جهان در سال جاری میلادی را روشن خوانده و پیش‌بینی کرده رشد اقتصاد جهانی در سال جاری و آینده به 3.9درصد برسد که بالاتر از پیش‌بینی‌های گذشته است. در این گزارش به‌ویژه به بهبود چشمگیر وضعیت اقتصادی کشورهای اروپایی و آسیایی اشاره شده است.
به گزارش صندوق بین‌الملی پول، تجارت جهانی نیز در آینده افزایش می‌یابد و مصرف‌کنندگان از دلگرمی و اطمینان بیشتری برخوردار می‌شوند. گفته شده، نرخ رشد تجارت جهانی در سال 2017 میلادی 4.7درصد برآورد شده که رشد چشمگیری نسبت به نرخ رشد 2.5درصدی در سال 2016 داشته است. این نرخ در سال‌های 2018 و 2019 میلادی نیز به ترتیب 4.6درصد و 4.4درصد خواهد بود.
صندوق بین‌المللی پول در گزارش خود آورده ۱۲۰ کشور که در ۷۵درصد فعالیت‌های اقتصادی جهان مشارکت دارند سال گذشته میلادی (۲۰۱۷) شاهد رشد اقتصادی بوده‌اند ولی این رشد در اقتصادهای نوظهور و کشورهای توسعه‌یافته محسوس‌تر بوده است.
براساس این گزارش، چین و هند همچنان طلایه‌داران و موتور رشد اقتصادی در جهان هستند. صندوق بین‌المللی پول نرخ رشد اقتصادی چین در سال‌های 2017، 2018 و 2019 را به ترتیب 6.8درصد، 6.6درصد و 6.4درصد و نرخ رشد اقتصادی هند در سال‌های یادشده را به ترتیب 6.7درصد، 7.4درصد و 7.8درصد پیش‌بینی کرده است.
رشد اقتصادی در خاورمیانه، شمال آفریقا، افغانستان و پاکستان نیز 3.6درصد در سال 2018 میلادی و 3.5درصد در سال 2019 اعلام شده است. این در حالی است که برای آفریقای جنوبی در امسال و سال آینده چشم‌انداز روشن اقتصادی ترسیم نشده است.
کریستین لاگارد رییس صندوق بین‌المللی پول در داووس به خبرنگاران گفته است: «تقویت روند ترمیم اقتصاد جهانی یک فرصت بی‌نقص در اختیار رهبران جهان قرار می‌دهد تا اشکالات اقتصادهای خود را برطرف کنند. رشد اقتصاد جهانی باید باید فراگیرتر از انتظارات ما شود.»
گفته شده، حدود نیمی از افزایش پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول از رشد اقتصاد جهانی به مصوبه کاهش مالیات‌ها در امریکا برمی‌گردد که در ماه دسامبر سال گذشته به تصویب کنگره رسید و از امسال اجرایی شده است. صندوق بین‌المللی پول معتقد است، کاهش مالیات شرکت‌ها در امریکا یک عامل محرکه برای بزرگ‌ترین اقتصاد جهان خواهد بود و رشد اقتصاد این کشور را در سال جاری به 2.7درصد خواهد رساند که 0.4درصد بالاتر از پیش‌بینی ماه اکتبر صندوق است.
کنگره امریکا حدود یک ماه پیش لایحه اصلاح نظام مالیاتی این کشور را تصویب کرد که براساس آن میزان مالیات شرکت‌ها و ثروتمندان را به‌طور قابل توجهی کاهش می‌دهد. در گزارش صندوق بین‌المللی پول به این اصلاحات اشاره شده و آن را محرکی برای اقتصاد امریکا برشمرده است. همچنین پیش‌بینی شده رشد اقتصادی امریکا احتمالا از ۲۰۲۲ میلادی کند شده و به 2.5درصد برسد چرا که مشوق‌های هزینه موقت که با لایحه مالیاتی همراه شده‌اند، به تدریج منقضی خواهند شد. موریس اوبستفلد کارشناس اقتصادی ارشد صندوق بین‌المللی پول، در داووس گفته است: «لایحه کاهش مالیاتی می‌تواند کسری حساب جاری امریکا را بیشتر کند، باعث تقویت دلار شود و روی جریانات سرمایه‌گذاری بین‌المللی تاثیر بگذارد. سیاستمداران و سیاست‌گذاران باید به این نکته توجه کنند که تحرکات اقتصادی کنونی به دلیل تلاقی عواملی ایجاد شده است که احتمال کمی وجود دارد برای بلندمدت دوام داشته باشند. دستاوردهای اقتصادی حاصل از لایحه مالیاتی می‌تواند در آینده صرف افزایش رشد پایین‌تر شود و از بین برود، زیرا انگیزه‌های موقت مخارج به‌ویژه سرمایه‌گذاری، با افزایش بدهی‌های فدرال از بین خواهد رفت.»
صندوق بین‌المللی پول در پیش‌بینی خود نرخ رشد اقتصادی بریتانیا را برای سال ۲۰۱۹ یک‌دهم درصد کاهش داده است. در گزارش این نهاد آمده که مذاکرات بریتانیا بر سر خروج از اتحادیه اروپا یکی از چند عاملی است که به‌طور بالقوه مانع رشد اقتصادی این کشور محسوب می‌شود.
تهدیدها و سیاست‌ها
صندوق بین‌المللی درباره خطراتی که همچنان رشد اقتصادی جهان را تهدید می‌کنند در گزارش خود آورده است: یک تهدید قابل توجه تغییر سیاست‌های مالی و تشدید قوانین قوانین نسبتا سهل‌گیرانه فعلی در آینده‌یی دور یا نزدیک است. عوامل غیراقتصادی نیز می‌توانند تهدیدی برای رشد اقتصادی جهان باشند. به عنوان مثال، در چشم‌انداز میان‌مدت تنش‌های ژئوپلیتیکی به‌ویژه در شرق آسیا و خاورمیانه می‌تواند رشد اقتصادی جهان را تهدید کند. بی‌ثباتی‌های سیاسی نیز می‌تواند اجرای اصلاحات اقتصادی توسط دولت‌ها را به خطر بیندازد. به عنوان مثال در کشورهایی مانند برزیل، کلمبیا و ایتالیا نتایج انتخابات پیشرو می‌تواند تاثیر مستقیمی بر تعیین اولویت‌های سیاسی دولت‌ها و احتمالا به تعویق افتادن اصلاحات اساسی داشته باشد. همچنین تغییرات شدید آب و هوایی از جمله توفان‌ها در منطقه آتلانتیک و خشکسالی در صحرای آفریقا و استرالیا نیز ریسک‌هایی هستند که باید مورد توجه قرار بگیرند؛ به‌ویژه اینکه این تحولات می‌تواند خود عامل مهاجرت و بی‌ثباتی بیشتر کشورها و مناطق موردنظر شود.
این نهاد مالی در گزارش‌های پیشین خود از افزایش وام‌دهی در چین و سیاست‌های یکجانبه‌گرایانه دونالد ترامپ اظهار نگرانی کرده بود.
صندوق بین‌المللی پول در گزارش دوشنبه خود آورده: دو سیاست کلی وجود دارد که اقتصادهای پیشرفته، نوظهور و در حال توسعه باید آن را پیاده کنند. نخست، لزوم افزایش بازده بالقوه رشد از طریق اصلاحات ساختاری برای بالا بردن بهره‌وری، به‌ویژه در اقتصادهای توسعه‌یافته‌یی که جمعیت رو به سالخوردگی بیشتری دارند و افزایش میزان مشارکت نیروی کار در شرایطی که اطمینان داده شود دستاوردهای رشد به اشتراک گذاشته خواهد شد. دوم، ضرورت افزایش انعطاف‌پذیری از جمله از طریق اعمال مقررات مالی پیشگیرانه و اصلاح ترازنامه‌ها و تقویت سرمایه‌های قانونی (بافرهای مالی) در صورتی که نیاز به چنین اقدامی احساس می‌شود.
جهانی‌شدن درخشش خود را از دست می‌دهد
نخست وزیر هند در سخنرانی افتتاحیه مجمع جهانی اقتصاد در داووس سوییس گفته حمایت کشورها از تولید داخلی رو به افزایش است و جهانی شدن درخشش خود را از دست می‌دهد، با این حال دهلی‌نو تجارت آزاد را اساس کار خود قرار داده است. به گزارش رویترز، نارندرا مودی در سخنرانی افتتاحیه مجمع جهانی اقتصاد گفته است: «به جای جهانی شدن، محافظه‌کاری افزایش یافته است؛ کشورها آرزوی خود را نجات از جهانی شدن و تغییر جریان جهانی شدن می‌دانند. نتیجه چنین دیدگاهی این است که ما شاهد انواع جدیدی از موانع تعرفه‌یی و غیرتعرفه‌یی هستیم. مذاکرات تجارت دوجانبه و چندجانبه متوقف شده است.» نخست‌وزیر هند گفته که سرمایه‌گذاری‌های مالی خارجی کاهش یافته و زنجیره تامین مالی جهانی نیز رو به کاهش است. مودی همچنین تاکید کرده در حالی که تغییرات جوی تهدید بزرگی برای جهان است رهبران سیاسی برای مقابله با آن به توافق نرسیده‌اند. هند یکی از سریع‌ترین رشدها را در اقتصاد جهانی دارد، رشدی که سبب شده این کشور یکی از کشورهای آلوده در جهان باشد. با این حال نارندرا مودی می‌گوید که با افتخار برای کمک به پاک کردن محیط زیست تعهد می‌دهد، هرچند که ترامپ از کنفرانس پاریس خارج شده است. مودی که در راس یک هیات بزرگ از تجار و نمایندگان بخش خصوصی این کشور به داووس سفر کرده، نخستین نخست‌وزیر هند در 21 سال گذشته است که در این اجلاس شرکت کرده است.
