امید امریکا به همراهی اروپا
گروه ایران|
همزمان با آنکه فرانسه از افزایش فشار امریکا به اروپاییها در اعمال تغییرات در برجام خبر داد، وزیر امور خارجه امریکا اعلام کرد که با مقامات انگلیسی بر سر تشکیل کارگروهی جهت اصلاح برجام به توافق رسیده است. رکس تیلرسون این را پس از دیدار با «ترزا می» نخستوزیر انگلیس، «مارک سیدویل» مشاور امنیت ملی و «بوریس جانسون» وزیر خارجه این کشور گفت و تاکید کرد که با آنها برای تشکیل کارگروهی متشکل از کارشناسان جهت اصلاح معایب برجام به توافق رسیده است. تیلرسون مدعی شد در جلب حمایت کشورهای اروپایی برای اعمال تحریمهای سختگیرانه علیه ایران پیشرفت حاصل شده است. به ادعای وزیر امور خارجه امریکا دیدگاه مشترکی میان سه کشور اروپایی وجود دارد مبنی بر اینکه برخی حیطههای توافق هستهیی یا برخی حیطههای رفتارهای ایران وجود دارند که باید به آنها پرداخت. ادعایی که با سکوت موگرینی رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا، موضع منفی معاون وزیر امور خارجه روسیه و رد تلویحی آن از سوی وزیر امور خارجه فرانسه روبهرو شد.
فدریکا موگرینی روز دوشنبه وقتی خبرنگار روزنامه «والاستریتژورنال» در نشست خبری از او درباره ادعای تیلرسون مبنی بر تشکیل کارگروه اصلاح برجام سوال پرسید، از پاسخ طفره رفت و با لبخند گفت که وقتی خبرنگاری از او دو سوال میپرسد، یکی را حذف میکند و تنها به یک سوال جواب میدهد. موگرینی ترجیح داد که از دو سوال این خبرنگار به آن سوال که درباره توافق هستهیی و تشکیل کارگروه ادعایی تیلرسون بود، پاسخی ندهد تا کمی به ابهام در این باره بیفزاید.
اما موضع وزیر امور خارجه فرانسه که نشان میدهد تشکیل هر کارگروه یا موضوع هر مذاکرهیی میان اروپاییها و امریکا تغییر یا به تعبیر تیلرسون اصلاح برجام نخواهد بود. ژان ایو لو دریان پیش از دیدار با وزیر امور خارجه امریکا در پاریس گفت که باید برجام حفظ شود و «امضاکنندگان باید سر حرفشان بایستند». او تاکید کرد که «یک اصل اساسی وجود دارد که ما در مورد آن قاطع هستیم؛ حفظ توافق اتمی تا جایی که رعایت شود.»
به گفته لو دریان اگر توافق از سوی ایران محترم شمرده شود که بر اساس گزارشهای آژانس بینالمللی هستهیی چنین است، ما هیچ دلیلی برای باور نکردن آن نداریم. امضاکنندگان باید سر حرفشان بایستند، زیرا زمانی که یک توافقنامه به امضا میرسد، هر یک از امضاکنندگان باید به آن احترام بگذارند. وزیر امورخارجه فرانسه تاکید کرد که تیلرسون هم این واقعیت را میداند. فرانسه که ظاهرا به شدت از سوی دولت امریکا برای همراهی با سیاستهای این کشور در قبال برجام تحت فشار است، این سوال را مطرح کرد که چرا دولت ترامپ توپ را به زمین کنگره و اروپاییها میاندازد در حالی که چین و روسیه نیز جزو امضاکنندگان توافق هستهیی با ایران بودهاند، اما دستکم روسیه موضع خود را درباره فشارهای امریکا روشن کرده است. معاون وزیر امور خارجه روسیه پس از انتشار خبرها مبنی بر تشکیل کارگروه اصلاح برجام درباره موضع کشورش متذکر شد که «هر توافق و تفاهم در این قالب که بدون مشارکت ایران و سایر طرفهای برجام حاصل شود، تاثیری بر مواضع ما در حمایت از اجرای کامل برجام بدون هیچ جرح و تعدیل در آن نخواهد داشت.»
ریابکوف تاکید کرد که مسکو انتظار هیچ تحول مثبتی از این تصمیمها و توافقات احتمالی ندارد.
به گفته این مقام سیاسی کرملین، مسکو بارها گفته هدف از طرح مسائلی که تحت عنوان «بهبود» توافق هستهیی ایران مطرح میشوند به خطر انداختن این توافق است و اجرای آن در آینده را پیچیدهتر خواهند کرد. دیپلمات ارشد روس افزود: البته ما این موضوع را دنبال خواهیم کرد، گرچه میدانیم این بازیهای ایالات متحده و متحدان اروپاییاش هیچ تاثیری بر مواضع ما، نگرش ما به برجام و ضمانت اجرای عادی آن به همین شکل فعلی نخواهد داشت.
سرگئی ریابکوف با این حال گفت که روسیه اگر پیشنهادی برای پیوستن به این کارگروه دریافت کند آن را بررسی خواهد کرد، اما از بابت برگزاری هر گونه مذاکرات در قالب بسته و جداگانه که امریکا و متحدانش معمولا به آنها رو میآورند، نگران است.
بریتانیا هم موضعی مشابه فرانسه، شریک اروپاییاش گرفته است. سخنگوی دفتر نخستوزیر بریتانیا دوشنبه پس از دیدار مقامات این کشور با وزیر امور خارجه امریکا گفت که آنها در مورد اهمیت همکاری جامعه جهانی برای مقابله با فعالیتهای بیثباتکننده ایران در منطقه اتفاقنظر داشتند و نخستوزیر بر تعهد بریتانیا به توافق اتمی ایران تاکید کرد.