غافلگیری سازمانهای امدادی از برف زمستانی
زمستان امسال همه را غافلگیر کرد. در حالی که برخی شهروندان خوشحال از اینکه بار دیگر شهرهایشان را سفیدپوش میبینند، به خیابانهای شهر آمدهاند اما برخی دیگر از مردم در جادههای کشور اسیر برف و کولاک شده و برخی محورهای مواصلاتی کشور مسدود است. مانند تمامی حوادث دیگر اینبار هم سازمانهای امدادی کشور از قافله عقب ماندند با این تفاوت که مسوولان سازمان مدیریت بحران کشور میگویند از روز چهارشنبه این وضعیت را پیشبینی کرده و هشدارهای لازم را داده بودند، با این حال برخی از جادههای کشور مسدود است، پروازها لغو شده در حالی که فرودگاهها پاسخگوی مسافران نیستند. برف و کولاک دستگاههای مدیریت بحران کشور را مانند تمامی مواقع بحرانی دیگر به چالش کشید. 18 استان کشور با برف و درگیر شدهاند، در حالی که دستگاههای امدادی باز هم در زمان وقوع مخاطرات طبیعی، خود با بحران روبهرو شدند. اگرچه هواشناسی پیش از آن برای آخر هفته گذشته بارش برف را برای برخی استانها از جمله استانهای شمالی کشور، پیشبینی کرده بود اما در جادههای کوهستانی شمال کشور خبری از آمادگی مسوولان نبود. مسافران ساعتها در جاده چالوس در ماشینهای خود ماندند تا شاید کسی به آنها اطلاع دهد علت ترافیک عجیب و غریب سه ساعته در جاده در حالی که خبری از بارندگی نبود، چیست، یکی از شهروندان درباره این موضوع به «تعادل» میگوید: «چهارساعت در یک نقطه از جاده چالوس توقف کردیم بدون اینکه نشانهیی از حرکت خودروها وجود داشته باشد اما در تمام این مدت هیچ مقام مسوولی اطلاعات درست را اعلام نمیکرد و اظهارات مسوولان ضد و نقیض بود. چند باری تصمیم به برگشت گرفتیم اما نیروهای جمعیت هلال احمر که تک و توک در جاده استقرار داشتند، علت ترافیک را تصادف منجر به فوت دانسته و از مردم تقاضا میکردند صبر کرده تا جاده بازگشایی شود. در تمام این مدت خبری از پلیس راه و راهنمایی و رانندگی نبود تا اینکه سرانجام پس از ساعتها توقف یک ماشین پلیس راهنمایی و رانندگی وارد جاده شده و علت ترافیک را ریزش کوه و بهمن اعلام کرده و از مردم خواست از ادامه مسیر به سمت تهران خودداری کرده و به شهرهای شمالی بازگردند، این در حالی است که سامانه 141 در هر بار تماس وضعیت جاده را آرام اعلام میکرد و هیچ اطلاعی از مسدود بودن آن به مردم نمیداد. نزدیک به دو هزار ماشین مجبور بودند برای جلوگیری از سرما به صورت روشن توقف کنند که هم هوا را آلوده میکرد و هم مشکل کمبود سوخت ایجاد کرد. کارمندان حاضر در عوارضی آزادراه چالوس هم از ورود مردم به جاده جلوگیری نمیکردند و بعد از دریافت مبلغ عوارض تردد میگفتند به شمال برگردید بهتر است چون شاید جاده مسدود باشد.»
نا بسامانی و نبود نیروهای امدادی و پلیس راه در جادهها در حالی است که مرتضی اکبر پور، معاون آمادگی و مقابله سازمان مدیریت بحران کشور، معتقد است این سازمان از روز چهارشنبه به تمامی دستگاههای مرتبط هشدارهایی درباره بارش برف داده بود. او به ایسنا میگوید: «با توجه به پیشبینیهای سازمان هواشناسی در خصوص بارش برف در 20 استان کشور از جمله تهران، سازمان مدیریت بحران هشدارهای لازم را به دستگاههای مربوطه داده و از آنها خواسته بود که در برابر برف آمادگی داشته باشند.» وی با بیان اینکه اقدامات تمامی دستگاهها و سازمانها در این زمینه بررسی خواهد شد، افزود: تمامی دستگاهها باید درباره اقدامات و عملکرد خود در خصوص برف پاسخگو بوده و گزارشی از آنچه انجام دادهاند و دلایل اقداماتی که منجر شده تا نتوانند یک سری کارها را انجام دهند، تشریح کنند.
از اظهارات ضد و نقیض مسوولان تا شرمندگی
اظهارات شهروندان حاضر در جاده چالوس در شب جمعه و اعلام مسدود بودن جاده در منطقه کندوان به دلیل ریزش کوه از سوی پلیس راهنمایی و رانندگی در حالی است که ساعت 23 همان شب، مدیرکل راهداری و حمل و نقل جادهیی مازندران در گفتوگو با مهر ریزش سنگ و کوه در محور کندوان را رد کرد و این خبر را کذب دانست. به این ترتیب برف زمستانی مسوولان را در نخستین ساعات شروع بارش در روز جمعه، غافلگیر کرد تا بعد از آن فکری به حال روزهای آینده کنند. اما وضعیت برای روز شنبه هم به همین شکل بود و در ساعات پایانی شنبه شب در حالی که چندین ساعت از بارش برف میگذشت، آزادراه تهران-کرج به دلیل بارش برف مسدود و منجر به توقف ده ساعته خودروها در این آزادراه شد. رضا معظمی، رییس پلیس راه استان البرز، علت ایجاد چنین شرایطی را عدم پاکسازی رمپهای ورودی و خروجی به اتوبان تهران-کرج دانست. این در حالی است که وضعیت در اتوبانها تهران-قم و تهران- ساوه هم مشابه تهران-کرج بود و تا بعد از ظهر روز گذشته همچنان این محورها مسدود بود. موسی امیری، جانشین پلیس راهور ناجا در واکنش به وضعیت ترافیکی و مسدود شدن راههای ارتباطی تهران به استانهای مجاور، این وضعیت و و در راهماندن برخی از شهروندان را باعث شرمندگی پلیس راه و و سایر سازمانهای دخیل دانست و اعلام کرد: «شرایط در محور قم-تهران و تهران-کرج درحال بهبود است اما آمادگی پذیرش هموطنان وجود ندارد و توصیه جدی میکنیم که به هیچوجه از این محورها استفاده نکنند بنابراین در محورهای تهران-کرج، آزادراه تهران-قم و قم-تهران امکان تردد نیست و ساعات طولانی زمان میبرد تا شرایط بهبود پیدا کند.»
سردار امیری با بیان اینکه باید امکان یخزدایی فراهم شود در مورد شرایط بازگشایی محورهای مسدود شده گفت: «ما زمانی میتوانیم این محورها را برای عبور آماده کنیم که شرایط ایمن فراهم شود و عجلهیی برای بازگشایی راه در زمانی که ایمن نیست، نداریم با توجه به این که تا فردا شرایط جوی با برودت پایین و کولاک همراه است باید شرایط مناسب باشد و به محض اینکه مسیری ایمن است آن را اعلام میکنیم.»
علاوه بر جاده چالوس و هراز که از نخستین ساعات بارش برف مسدود شد، وضعیت در سایر محورهای مواصلاتی کشور هم تفاوت چندانی با این دو جاده ندارد. با گذشت سه روز از بارش برف زمستانی، بنابر اعلام نادر رحمانی، رییس مرکز اطلاعات و کنترل ترافیک پلیس راهور، محور کرج -چالوس،
تهران -قم، تهران- ساوه، قزوین -زنجان، قزوین – رشت، قزوین –همدان، زنجان- طارم و قزوین – تاکستان فعلا مسدود است.
نابسامانی در وضعیت فرودگاهها
بارش برف روز شنبه پروازهای فرودگاههای امام خمینی(ره) و فرودگاه مهرآباد تهران، همچنین فرودگاه استان اردبیل را لغو کرد. با این حال روز گذشته وضعیت فرودگاههای کشور نا بسامان بود و مسافران خبر از پروازهای خود نداشتند. در حالی که ظهر روز گذشته، فرودگاه امام خمینی(ره) خبر از سرگیری پروازهای این فرودگاه را میدهد، فرودگاه مهرآباد اعلام کرده که دید افقی در این فرودگاه بار دیگر کاهش یافته است اما همچنان پروازها برقرار است. مسوولان این فرودگاه اعلام کردهاند با توجه به دشوار شدن شرایط جوی، این فرودگاه اعلام کرده که خلبانان از انجام هرگونه پروازی در این شرایط استقبال نمیکنند، اما در صورت تایید ایمنی همچنان پرواز امکانپذیر است. فرودگاه امام خمینی(ره) نیز با بازگشایی باند این فرودگاه در حال حاضر پروازهایشان از سرگرفته شده است اما برنامه دقیق آنها براساس تاخیرهایی که در ساعات گذشته رخ داده نهایی میشود. با این حال برخی مسافران حاضر در فرودگاه مهرآباد معتقدند پروازی از این فرودگاه انجام نشده و سامانههای ارتباطی اعلام شده از سوی فرودگاه پاسخگوی آنها نیست.
بارش برف مشکل خشکسالی را حل نکرد
با وجود اینکه چهار روز بیوقفه برف بارید اما هنوز هم مشکل خشکسالی که از مدتها قبل نسبت به آن هشدارهایی داده شده بود به قوت خود باقی است. کارشناسان محیط زیست معتقدند اینبارندگی هم اگرچه در چند سال اخیر حداقل در پایتخت کم سابقه بوده است اما دخایر آبی کشور را سیراب نکرد. شاهرخ فاتح، رییس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی درباره این موضوع میگوید: «عبور سامانه بارشی از کشور و بارش برف، بخشی از شرایط نرمال بهمن ماه کشور است و باعث جبران عقبافتادگیهای بارشی کشور نمیشود.»
او افزود: «تصور اینکه بارش برف این روزها تاثیر شگرفی بر میزان بارشهای کشور دارد، تصور درستی نیست. با توجه به کم بارشی کشور طی ماههای گذشته قطعا برای جبران عقب فتادگی بارشی در کشوراز جمله استان تهران لازم است تا بارشهای مداوم و بالای نرمال طی ماههای آتی داشته باشیم.»
به گفته رییس مرکز ملی خشکسالی، شرایط نرمال بارشی در بهمن ماه تنها باعث میشود که عقب افتادگی بارشی در کشور تا حدی کنترل شود و وضعیت وخیمتر از این نشود.
فاتح بیان کرد: «پیش از این نیز تاکید شده بود که بارشهای بهمن ماه در بسیاری از مناطق کشور تمایل به نرمال خواهند داشت ولی این به معنای جبران کامل کمبارشیهای گذشته نیست و نباید بارش برف و باران طی چند روز گذشته، بطور اغراقآمیز بزرگ و نشانه برون رفت از بحران آبی کشور تلقی شود و در این رابطه لزوم توجه دایمی به محدودیت منابع آب کشور ضرورت دارد.»
برف، برق را قطع کرد
از معضلات بارشهای چند روز گذشته قطه برق در برخی استانها از جمله تهران بود. مدیرعامل توزیع برق تهران بزرگ درباره این موضوع اعلام کرد: «ما در تهران 4.5 میلیون مشترک داریم و حدود 800 مشترک برق که عمدتا در منطقه شمال غرب تهران قرار دارند، دچار قطعی برق شدند.» وی این سخن را ساعت 10 صبح روز گذشته و در حالی مطرح کرد که هنوز هم برق بسیاری از مشترکان برق تهران، قطع بود. «حسین صبوری» مدیرعامل توزیع برق تهران بزرگ در خصوص قطعی برق در برخی مناطق تهران ناشی از بارش سنگین برف اظهار داشت: خوشبختانه با برنامهریزیهایی که از روز شنبه انجام شد میزان قطعی برق در تهران بسیار محدود بوده است و قسمتی از 27 فیدر برق از مدار خارج شدهاند که به زودی رفع خواهد شد.
وی افزود: این قطعی برق عمدتا در مناطق شمال غربی تهران رخ داده و برآوردها حاکی از این است که کمتر از یک درصد مشترکین شهر تهران در حال حاضر بیبرق هستند.
صبوری تاکید کرد: اکیپهایی از چند ساعت پیش به محلهای موردنظر اعزام شدهاند و انشاءالله تا چند ساعت آینده مشکل این مشترکین نیز برطرف میشود. گفتنی است از شب شنبه 54 فیدر در شهر تهران قطع بوده که با تلاش گروههای عملیاتی برق تهران این مشکل به تدریج در وارد مدار میشود.