انحصار دولت در بخش پولی

رییس اتاق شیراز با اشاره به نقش نرخ دلار گفت: نرخ ارز به عنوان یک شاخص مهم اقتصادی که در تعیین روابط بین‌الملل و شرایط اقتصادی حاکم بر جامعه نقش اساسی دارد، همواره مورد توجه فعالان اقتصادی بوده است. در واقع این فعالان اقتصادی هستند که به‌عنوان گردانندگان چرخه اقتصاد در کلیه مراودات تجاری خارجی خود از ارز استفاده می‌کنند و وضعیت آنها به ثبات این نرخ بستگی دارد. به گزارش تسنیم، ‌جمال رازقی افزود: اینکه دولتمردان و در راس آنها بانک مرکزی چه سیاست ارزی را اتخاذ می‌کند، می‌تواند در کنار استقرار سیستم ارزی مناسب کشور را به سمت رشد و توسعه بکشاند. او گفت: بازار ارز در ایران در انحصار دولت و بانک مرکزی است، بنابراین قیمت ارز در بازار عرضه و تقاضا تعیین نمی‌شود و به خاطر شرایط حساسی که در کشور حاکم است به‌شدت با کوچک‌ترین عامل داخلی یا خارجی نرخ ارز واکنش نشان می‌دهد. نوسانات نرخ ارز شوک‌های مثبت و منفی ایجاد می‌کند که بر شرایط کلی اقتصاد تاثیر می‌گذارند. رازقی تصریح کرد: آنچه در شرایط فعلی در کشور رخ داده است افزایش شدید نرخ ارز به‌ویژه در پی اعتراضات گذشته، باعث شده تا میزان ریسک‌پذیری فعالان کاهش یابد که به تبع آن یا دست از فعالیت بردارند یا در مقابل ریسک سود بیشتری مطالبه می‌کنند اما از آنجا که کشور ما قدرت تعیین قیمت‌های جهانی را ندارد، از طریق افزایش قیمت کالاها فشار بر مصرف‌کنندگان بیشتر می‌شود که درنهایت منجر به افزایش تورم خواهد شد. او گفت: آنچه بیش از همه موردنیاز یک فعال اقتصادی است منابع مالی است که بتواند صادرات خود را انجام دهد. اگر قرار باشد تسهیلات امروز با یک نرخ دریافت و بازپرداخت آن با نرخ دیگر و البته گران‌تر باشد، طبیعتا هیچ فعال اقتصادی اقدام به استفاده از این تسهیلات نمی‌کند. مانند فعالان صنایع نساجی در سال 1380 که پس از دریافت تسهیلات با قیمت یورو 640 تومان و بازپرداخت 8 ساله، با افزایش ناگهانی قیمت یورو به 1200 تومان با ضرر و زیان مواجه شد. رازقی در ادامه عنوان کرد: از طرفی نظام اقتصادی کامل در جهان نظامی است که مبتنی بر بازار آزاد باشد، اما باتوجه به مسائل سیاسی و بین‌المللی و نبود نظامی قانونمند، سپردن اقتصاد کشور به بازار آزاد در شرایط فعلی کشور که بخش خصوصی نسبت به دریافت تسهیلات از صندوق توسعه ملی دچار تردید است، نه ممکن است و نه مطلوب. او گفت: عامل اصلی نوسانات بازار ارز انتظارات است. چشم‌انداز منفی از وضعیت اقتصادی، کاهش درآمدهای ارزی، گسترش فضای رانت در پی فاصله گرفتن نرخ بازار از نرخ رسمی ارز و کمرنگ شدن تاثیرگذاری اظهارات مقامات مسوول بر انتظارات فعالان بازار بر این بی‌ثباتی دامن زده است. رییس اتاق شیراز گفت: ایجاد فضای اعتماد و اطمینان در شرایط بحران جهت حل مشکلات ضروری است و این امر زمانی محقق خواهد شد که شرایط بحران به سرعت شناسایی و از طریق هماهنگی در تصمیم‌گیری سیاسی و اقتصادی همزمان با بهره‌گیری از تجربیات سایر کشورها در این زمینه این اعتماد بر فضای جامعه حاکم گردد.  رازقی اظهار کرد: تجربیات کشورها نشان داده است که هر زمان نرخ ارز افزایش یابد دولت‌ها برای کنترل انتظارات تورمی از ابزار ذخایر ارزی استفاده می‌کردند. البته این ابزار تا زمانی کارایی لازم را دارد که اولا منابع آن تامین و غنی باشد، ثانیا تقاضا برای ارز آن‌قدر زیاد نباشد که دولت قابلیت کنترل بازار را نداشته باشد. باید ساز و کاری تعریف شود تا در کنار کنترل فیزیکی بازار، انتظارات نیز تحت کنترل قرار گیرد.