رقبای زخمخورده در کمین مرکل
گروه جهان طلا تسلیمی
آنگلا مرکل صدراعظم آلمان، هفته گذشته در کارناولی در شهر دوسلدورف بهعنوان بیوه سیاه مجسم شد؛ عنکبوتی که خون از دهانش میچکید و اطرافش را جمجمهها و استخوانهای دشمنان پیشین سیاسی گرفته بودند در حالی که روی پرچمی در کنار او نوشته شده بود: «مرحله بعد!» روزگاری این شمایل کاملا بازگوکننده شخصیت رعبآور مرکل بود، اما این روزها امتیازات گستردهیی که مجبور شده برای حفظ مقام صدراعظمی واگذار کند، خود او را به طعمه تبدیل کرده است. به نظر میرسد رقبایی که مرکل در روند اوجگیری قدرت سیاسی خود به حاشیده رانده، ضعف او را حس کردهاند و قصد دارند برای شکارش بازگردند. مرکل پس از ماهها مذاکره درنهایت مجبور شد برای تشکیل «ائتلاف بزرگ»، امتیازهای گستردهیی را برای سوسیال دموکراتها قائل شود و همین مساله سبب شده منتقدان او را به «چسبیدن به قدرت» متهم کنند.
به گزارش بلومبرگ، به نظر میرسد زمان تلافی برای افرادی همچون رولاند کوخ از سیاستمداران محافظهکار پیشین که از رقبای اصلی مرکل در حزب اتحاد دموکرات مسیحی انگاشته میشد یا فردریش مرتس که زمانی ریاست کمیتههای حزبی مرکل را در پارلمان برعهده داشت، فرا رسیده است. هر دو که پیشتر در مقابل مرکل در رقابتهای درونحزبی اتحاد دموکرات مسیحی شکست خوردهاند، حالا مرکل را به «چسبیدن به قدرت» و به حراج گذاشتن ارزشهای حزبی متهم میکنند. اولریش سارسینلی کارشناس علوم سیاسی در دانشگاه کلبنتس لاندو در غرب آلمان در این باره گفت: «مرکل هیچگاه تا این اندازه تحت فشار نبوده است. سطح انتقادها از مرکل از سوی بزرگان کنونی و پیشین حزب دموکرات مسیحی بر سر برنامههای او برای تشکیل دولت ائتلافی با سوسیال دموکراتها آنهم برای حزبی که تاکنون در ملا عام از رهبرش انتقاد نمیکرد، خیلی شدید است.»
درخواست جانشینی
اگرچه دشمنان قدیمی که از دور برای مرکل کمین کردهاند در قیاس با اعضای جوان و سرکش حزب، تهدید کمتری برای خانم صدراعظم محسوب میشوند، اما کاهش تاریخی محبوبیت حزب در انتخابات سال گذشته و رضایت مرکل به اینکه سوسیال دموکراتها وزارت دارایی را در دولت آتی اداره کنند، او را به طرز غیرمعمولی آسیبپذیر کرده است. میزان حمایتهای عمومی از مرکل بهعنوان صدراعظم آلمان در نظرسنجیهای متداول شبکه «اِی آر دی» از انتخابات ماه سپتامبر تاکنون کاهش داشته است. طبق نتایج جدیدترین نظرسنجی از 1001 رایدهنده که روز پنجشنبه منتشر شد، تنها 50درصد مردم باقی ماندن مرکل در راس قدرت را خواستار هستند، در حالی که در ماه اکتبر این آمار 61درصد بود.
رولاند کوخ 59 ساله محافظهکار سوسیالیست که پیش از ترک دنیای سیاست یکی از بزرگترین منتقدان مرکل بود، اکنون در بیان درخواستها از مرکل برای اینکه جانشینی برای خود برگزیند، به دیگر سیاستمداران حزب دموکرات مسیحی پیوسته است. او اخیرا در گفتوگو با روزنامه فرانکفورتر گفت: «او به رایدهندگان یک پاسخ بدهکار است در این باره که چه کسی در نسل بعدی مسوولیت را برعهده خواهد داشت.»
اما مرتس علاوه بر انتقادهای متداول، با مرکل خصومت شخصی هم دارد چراکه مرکل بوده که در سال 2002 او را از ریاست کمیته حزب اتحاد دموکرات مسیحی (که آن زمان حزب اصلی اپوزیسیون بود) در پارلمان برکنار کرده است. ریاست کمیته حزبی در پارلمان زمینه را برای نامزدی موفقیتآمیز مرکل برای صدراعظمی در سال 2005 فراهم آورد. مرتس 62 ساله که اکنون ریاست مدیریت سرمایه شرکت بلکراک را برعهده دارد، از توافق ائتلافی که مرکل برای پایان دادن به بیش از
4 ماه بنبست سیاسی لازم دانسته، انتقاد کرد و گفت: «اگر اتحاد دموکرات مسیحی این حقارت را بپذیرد، این بدان معناست که حزب به کلی تسلیم شده است.»
نوربرت رویتْگِن که مرکل در سال 2012 از وزارت محیطزیست برکنارش کرده و در شکست انتخاباتی مقصر دانسته بودش، به «تاگشپیگل» گفت که حزب اتحاد دموکرات مسیحی تحت ریاست مرکل از
«از بین رفتن محتوا» رنج میبرد.
گرگ و میش مرکل
به گفته یکی از افراد نزدیک به مرکل، صدراعظم 63ساله قصد درگیری با انتقادهای همسن و سالهای خودش را ندارد به این دلیل که دیدگاههای آنها کاملا مبرهن است؛ اما ظاهرا قصد دارد به درخواستها برای انتصاب جوانترهای حزب در پستهای کلیدی توجه کند.
فهرست احتمالی وزرای جوان جِنز اشپان
37 ساله را شامل میشود که در دولت پیشین معاون وزیر دارایی بود و ازجمله منتقدان سیاست پناهجویان مرکل است. کارستن لینمان 40 ساله، کارشناس اقتصادی که معتقد است اعتبار حزب در حمایت از تجارت به خطر افتاده و جولیا کلوکنر 45 ساله، یکی از رهبران منطقهیی حزب که عمدتا از او بهعنوان جانشین محتمل مرکل یاد میشود، از دیگر مدعیان پستهای وزارتی هستند. مرکل روز یکشنبه در مصاحبهیی تلویزیونی نخستین اشاره را به این مساله داشت؛ او گفت: «ما برای نمایان ساختن چهرههای جدید هر کاری ممکن باشد انجام میدهیم.» مرکل قصد دارد تا پیش از مجمع حزبی در روز 26 فوریه، اعضای کابینه را معرفی کند. نمایندگان حزب دموکرات مسیحی در برلین رای خود را درباره بسته ائتلافی اعلام خواهند کرد، اگرچه تایید نهایی آن به رایگیری از بیش از 460 هزار عضو حزب سوسیال دموکرات بستگی دارد که 2 مارس برگزار میشود.
سارسینلی گفت که اگرچه نشانههایی از اظهارنظرها و انتقادهای رقبای زخمخورده مرکل همچون کوخ و مرتس دیده میشود، اما بعید است که این انتقادها تغییری در روند امور ایجاد کنند: «اینها بیشتر شبیه زمزمههایی در گرگ و میش نخستوزیر هستند. آنها (منتقدان مرکل) خیلی وقت است که از سیاست دور شدهاند.»