کندوکاو مشکلات توسعه ایران در نشست حزب اعتماد ملی
هنوز به بینش مشترکی از توسعه دست نیافته‌ایم؛ از این رو، دورنمایی از حرکت ایران به سوی توسعه وجود ندارد. این اعتقاد یک اقتصاددان است که آن را در نشست حزب اعتماد ملی مطرح کرد. به گزارش «تعادل»، سیدمرتضی افقه که در سلسله نشست‌های اقتصادی حزب اعتماد ملی سخن می‌گفت، با اشاره به تعریف مقامات در ایران از واژه توسعه افزود: تعریف ما از واژه توسعه مشکل دارد، از سوی دیگر تعریف از هر واژه‌یی در تصمیم‌گیری‌ها اثرگذار است. حال اگر توسعه از نگاه ما به این معناست که تولید ملی افزایش یابد، پس امروز نیز همین‌گونه است؛ چراکه در حال افزایش تولید نفت و فروش آن هستیم.
او اضافه کرد: اما بنا به تعریف بنده، توسعه یعنی آنکه انسان توسعه نیافته را به یک انسان توسعه یافته تبدیل کنیم، به این مفهوم که در کشور توسعه یافته این انسان‌ها هستند که مولد ثروت و پیشرفت هستند. در حالی که در کشور ما همچنان نفت عامل تولید ثروت است.
افقه با اشاره به وضعیت دانشگاه‌ها در مسیر توسعه ایران گفت: دانشگاه‌های ما قادر نیستند به روند توسعه کمک کنند؛ چراکه خود آویزان به درآمد نفتی هستند. در کشورهای پیشرفته چون انسان مولد ثروت است، دانشگاه منشا ثروت می‌شود، بنابراین تمام مشکلات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی به دانشگاه می‌آید و جواب می‌گیرد؛ در حالی که در اینجا هر سال بین دانشگاه‌ها دعواست که چقدر از پول نفت سهم و بودجه بگیرند. این استاد اقتصاد اعتقاد دارد دانشگاه‌های ایران توان تولید ثروت را دارند، اگر مشتری داشته باشند. اما چون نفت وجود دارد که همه خلأ‌ها را پر می‌کند، دانشگاه مشتری ندارد. او با بیان اینکه برخی به اشتباه رشد اقتصادی را به معنای توسعه می‌پندارند، افزود: رشد اقتصادی مساله کشورهای پیشرفته است، در حالی که توسعه موضوع اصلی کشورهای توسعه نیافته است. در عین حال توسعه در خود رشد سیاسی، فرهنگی و اجتماعی هم دارد و محدود به رشد اقتصادی نیست.
افقه ادامه داد: هنوز بینش ما به توسعه مشترک نرسیده است. این را هم باید درنظر داشت که در همه کشورهای پیشرفته از قرون وسطا تا انقلاب صنعتی تحولات فکری و نگرشی زیادی رخ داد تا اینکه در سال 1770 تحت عنوان انقلاب صنعتی به تثبیت رسیدند. هر چند به گفته این استاد اقتصاد دورنمایی از حرکت ایران به سوی توسعه یا دست‌کم باور صحیح به این واژه مشاهده نمی‌شود.
