کولاک در دنا؛ عملیات جست‌وجو متوقف شد
گروه راه و شهرسازی|
پنج روز از سقوط هواپیمای ATR72 تهران-یاسوج می‌گذرد و به گفته معاون عملیات زمینی ارتش تنها اجساد 7 نفر از 66 نفر جان‌باخته این حادثه به پایین کوه منتقل شده است و با توجه به آغاز کولاک و برف از صبح روز چهارشنبه، عملیات انتقال جان‌باختگان تا روز جمعه متوقف می‌شود.
روز سه‌شنبه و پس از 50 ساعت جست‌وجو لاشه هواپیما در کوه‌های نقل در مرز بین شهرستان‌های سمیرم از توابع اصفهان و دنا در کهگیلویه و بویراحمد پیدا شد و پس از آن تلاش‌ها برای انتقال اجساد و یافتن جعبه سیاه هواپیما آغاز شد در همین رابطه 80 نیروی جدید شامل کوهنورد، یخ‌نورد و امدادگر برای انتقال پیکر جان‌باختگان سانحه سقوط هواپیمای مسافربری تهران - یاسوج به ارتفاعات کوه‌های اطراف روستای «نقل» اعزام شدند و بر اساس اظهارات استاندار اصفهان پیکر 32نفر از جان‌باختگان این سانحه هوایی پیدا شده است که به دلیل شرایط نامساعد جوی امکان انتقال پیکرها با بالگرد وجود ندارد.
در این میان با وجود تشکیل کمیته‌یی از سوی وزیر راه و شهرسازی برای بررسی دلایل وقوع این سانحه، یک تیم 7 نفره فرانسوی برای بررسی جزئیات حادثه سقوط سه‌شنبه شب وارد تهران شدند و قرار است در یافتن دلایل بروز سانحه برای هواپیمای ATR72 آسمان به سازمان هواپیمایی کشوری کمک کنند.
دفن هواپیمای آسمان زیر بهمن
اما بررسی کارشناسی دلایل وقوع حادثه وابسته به رمزخوانی جعبه سیاه هواپیماست که به گفته مدیرکل دفتر عملیات هوانوردی سازمان هواپیمایی کشوری، بارش برف و کولاک فرآیند جست‌وجوی جعبه سیاه هواپیمای آسمان را دشوار کرده است، زیرا بهمن بخش زیادی از هواپیمای آسمان را مدفون کرد.
به گزارش تسنیم، محمدسعید شرفی درباره وضعیت عملیات جست‌وجوی جعبه سیاه در منطقه سقوط هواپیمای آسمان اعلام کرد: به دلیل بارش برف و کولاک شدید، ادامه عملیات جست‌وجو را برای نیروهای مستقر در محل به شدت دشوار کرده است. او ادامه داد: نگرانی ما برای نیروهای امدادی حاضر در محل سانحه نیز وجود دارد، چراکه سرمای به‌شدت سخت و شرایط جوی در منطقه وجود دارد که جان آنها را نیز تهدید می‌کند.
شرفی با اشاره به اینکه طبیعتا با وجود این شرایط آب و هوایی امکان پرواز هلی‌کوپتر در منطقه وجود ندارد، گفت: عکس و محل قرارگیری جعبه سیاه در هواپیما را به نیروهای امدادی نشان داده‌ایم و عملیات جست‌وجو برای یافتن جعبه سیاه از دیروز آغاز شده است. او بیان کرد: اما با توجه به بارش برف شدید در روز حادثه و سقوط احتمالی بهمن در این نقطه بخش‌های زیادی از هواپیما و همچنین جعبه سیاه در زیر برف مدفون شده‌اند که عملیات جست‌وجو را تا حد بالایی دشوار کرده است.
بررسی حادثه در کمیسیون عمران مجلس
کمیسیون عمران مجلس دیروز با حضور وزیر راه و شهرسازی ابعاد سانحه سقوط هواپیمای ATR آسمان را بررسی کرد.
محمدرضا رضایی رییس کمیسیون عمران با بیان اینکه در نشست یاد شده دستگاه‌ها به ابهامات موجود در رابطه با حادثه پاسخ دادند، افزود: از جمله ابهامات این بود که آیا شرایط آب و هوایی برای پرواز هواپیما مساعد بوده است یا نه و لازم است گزارش‌های هواشناسی در این رابطه بررسی شود. رضایی با اشاره به ضرورت بررسی مسائل فنی هواپیما افزود: باید دید این هواپیما اجازه پرواز داشته است یا خیر.
او گفت: علاوه بر این باید دید فرودگاه یاسوج شرایط مناسب را برای فرود هواپیما دارا بوده است؟
رییس کمیسیون عمران ادامه داد: کمیته‌یی در کمیسیون تشکیل شد تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن گزارشی را در صحن علنی مجلس برای مردم داشته باشیم.
ناگفته نماند که رییس کمیسیون عمران مجلس همچنین از ارجاع نامه استیضاح وزیر راه و شهرسازی از سوی هیات رییسه به کمیسیون عمران خبر داد. او در گفت‌وگو با تسنیم با اشاره به نامه برخی نمایندگان مجلس در رابطه با استیضاح وزیر راه و شهرسازی اظهار کرد: هیات رییسه مجلس نامه برخی نمایندگان مجلس در رابطه با استیضاح وزیر راه و شهرسازی را به کمیسیون عمران ارجاع داده است. رضایی با بیان اینکه استیضاح آخوندی در دستور کار کمیسیون عمران قرار می‌گیرد، تصریح کرد: طبق قانون در زمان بررسی بودجه، بحث استیضاح وزیر راه و شهرسازی در مجلس قابل طرح است.
علل سقوط هواپیما با بررسی جعبه سیاه
در شرایطی که سقوط هواپیمای ATR، انتقادها نسبت به وزیر راه و شهرسازی را افزایش داده است، عباس آخوندی در حاشیه جلسه با کمسیون عمران مجلس در خصوص سانحه هواپیمای شرکت آسمان اظهار کرد: وظیفه مجلس پرسشگری است و در این موقعیت‌ها قطعا مجلس باید ورود کند تا مطمئن باشد، اقدامات لازم صورت گرفته است. براساس قانون از اینکه مجلس جلسه می‌گذارد و پرسشگری می‌کند، خوشحال هستیم. این نشان از این است که سیستم مدیریتی کشور زنده است و ارتباط خوبی با مردم دارد.
آخوندی افزود: پس از وقوع سانحه سازمان هواپیمایی کشوری براساس ماده ۲۲ قانون هواپیمایی کشوری بلافاصله ستاد بررسی سانحه را تشکیل داد. این ستاد 11گروه را تشکیل داد که این 11گروه باید بخش‌های مختلف هواپیما، بحث هواشناسی، سیستم‌های ناوبری و سیستم فرودگاه و مباحث مختلف را بررسی کنند تا ببینند نقص احتمالی در چه مرحله‌یی بوده است.
آخوندی به بحث دوم جلسه با کمیسیون عمران مجلس که بحث علت وقوع سانحه بود با تاکید بر اینکه اصلی‌ترین مساله درباره علل این اتفاق پیدا شدن جعبه سیاه هواپیماست، اظهار کرد: درخصوص علت سانحه براساس قانون باید منتظر باشیم که ستاد بررسی سانحه به عنوان مرجع رسیدگی اظهارنظر کند. البته وزارت راه همزمان از کارشناسان کشور فرانسه دعوت کرد که در بررسی‌ها به ما کمک کنند.
او ادامه داد: درحال حاضر اصلی‌ترین مساله برای روشن شدن علت سانحه پیدا کردن جعبه سیاه هواپیماست. اطلاعاتی که در زمین و در سیستم‌های ما ثبت شده در اختیار بوده و بقیه در جعبه سیاه است که باید پیدا شود تا ببنیم در خود هواپیما چه اتفاقی افتاده است.
به گفته آخوندی رسیدگی به سقوط هواپیما و علل این حادثه براساس رژیم مسوولیت حقوقی انجام و بعد از آن افراد مسوولیت حقوقی اقدام خودشان را خواهند پذیرفت، البته در سیستم‌های هوایی عضو پیمان شیکاگو هستیم و ایکائو در این زمینه جزییات مشخصی دارد و نحوه رسیدگی به این سوانح را مشخص کرده است.
اجبار خلبانان به پرواز با دریافت چک؟
پس از سقوط هواپیمای ATR72 متعلق به ایرلاین آسمان، حرف و حدیث‌های بسیاری درباره این شرکت‌های هواپیمایی وابسته به صندوق بازنشستگی کشوری منتشر شد که یکی از نگران‌کننده‌ترین آنها اظهارات محمد دامادی، نماینده ساری در مجلس شورای اسلامی است. دامادی در گفت‌وگو با یکی از رسانه‌ها ادعا کرده است، تعدادی از خلبانان اعلام کرده‌اند که این شرکت با دریافت چک از خلبانان آنها را مجبور به پرواز می‌کند و همین سوءمدیریت موجب شده که بیش از 30نفر از خلبانان خوب و توانمند آسمان در ماه‌های قبل به دلیل سوءمدیریت این ایرلاین استعفا کنند.
از دیگر انتقاداتی که دامادی به ایرلاین آسمان وارد کرده است درباره بی‌توجهی این شرکت هواپیمایی به گزارش سازمان هواشناسی از وضعیت آب و هوای منطقه دناست که با وجود اینکه احتمال سانحه وجود داشت اما متاسفانه شرکت هواپیمایی آسمان دستور لغو پرواز را صادر نکرد.
رد ادعاها علیه ایرلاین آسمان
پس از رسانه‌یی شدن ادعای یکی از اعضای کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، معاون سازمان هواپیمایی در واکنش به این اظهارات گفت: تمام این اظهارات رد می‌شود. خلبان پرواز
تهران-یاسوج از نیروهای قدیمی شرکت آسمان بوده و از وی هم هیچ چکی گرفته نشده است.
مرتضی دهقان درباره اینکه شرکت آسمان با وجود هشدارهای هواشناسی مبنی بر نامساعد بودن شرایط جوی اصرار بر انجام پرواز داشته است، گفت: هیچ خلبانی حاضر نمی‌شود جان خود و مسافران را به خطر بیندازد.
ابهام‌های موجود در سقوط هواپیما
هواپیمای72 ATR شرکت هواپیمایی آسمان حوالی ساعت ۸ صبح ۲۹بهمن ماه تهران را به مقصد یاسوج ترک کرد اما به دلیل برخورد این هواپیما به رشته کوه‌های دنا مسافران این پرواز به مقصد خود نرسیدند.
در شرایطی که خلبان هواپیمای سقوط کرده، تجربه بسیار بالایی در سفر به این منطقه داشت و برای سال‌های طولانی در این محور تردد می‌کرد، برخورد این هواپیما با کوه باعث شد، ابهام‌های قابل توجهی درباره علت یا علل احتمالی این حادثه به وجود آید. جدا از اتفاقات مربوط به سقوط یکی از اصلی‌ترین مسائل، ساعت محو شدن این هواپیما از رادار بود. تا جایی که بسیاری از گمانه‌زنی‌ها آمارهای ضد و نقیضی درباره ساعت و زمان دقیق این حادثه ارائه کرده‌اند. در شرایطی که در اخبار رسمی ابتدایی این طور اعلام شد که هواپیمای سقوط کرده تنها ۵۰ دقیقه پس از آغاز عملیات پروازی خود در حوالی شهرستان سمیرم استان اصفهان سقوط کرده است، برخی اظهارات حاکی از آن بود که تماس‌هایی از سوی مسافران این پرواز دقایقی پس از زمان اعلام شده گرفته شده است. نخستین صحبت‌ها در این رابطه به یکی از کانال‌های اطلاع‌رسانی محلی بازمی‌گشت. جایی که اعلام شده بود یکی از مسافران این پرواز ابتدا دقایقی پیش از ساعت ۹صبح و پس از آن دقایقی قبل از ساعت 9:۳۰ صبح روز سقوط با آشنایان خود تماس گرفته و حتی برای چند ثانیه مکالمه آنها نیز طول کشیده است.
این اظهارات با توجه به عجیب و غیرقابل باور بودنشان ابتدا از سوی بسیاری از مراجع رسمی رد شد. عدم توان آنتن‌دهی خطوط تلفن همراه در ارتفاعات، موقعیت کوهستانی هواپیمای سقوط کرده و حتی شرایط خاص مسافران پرواز هیچ یک اصلی‌ترین ابهام نبوده است بلکه اصلی‌ترین مساله این بود که اگر هواپیما ۵۰ دقیقه پس از آغاز عملیات پروازی خود از رادار محو شده و سقوط کرده است، چگونه یک مسافر در دو زمان متفاوت حتی تا یک ساعت و نیم پس از آغاز عملیات پروازی تماس‌های تلفنی داشته است.
این اظهارات با صحبت‌های رسمی وزیر ارتباطات همراه شد. آذری‌جهرمی در یکی از صفحات شخصی خود در شبکه‌های اجتماعی رسما تایید کرد که یکی از مسافران این پرواز ابتدا در ساعت 8:56 صبح در تماسی ۳۱ثانیه‌یی با آشنایان خود ارتباط داشته و پس از آن نیز تماسی دیگر در ساعت 9:۲۸ صبح از سوی وی برقرار شده است.
هر چند وزیر ارتباطات گفته که «شایعه مربوط به تماس گرفتن مسافر پس از سقوط هواپیما صحت نداشته و زمان محو شدن این هواپیما به 9:34 صبح بازمی‌گردد» اما همچنان بسیاری از اطلاعات ارائه شده در زمینه این پرواز نشان‌دهنده آن است که هواپیمای مذکور ۵۰ دقیقه پس از آغاز عملیات محو شده و اگر زمان برخاستن آن از باند مهرآباد را 8:03 صبح در نظر بگیریم، ابهام تماس تلفنی مسافر این پرواز بر جای خود باقی می‌ماند.
تردید درباره سیستم موقعیت یاب
درحالی به گفته برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی سیستم موقعیت‌یاب(ELT) هواپیمای آسمان عمل نکرده است اما معاون آخوندی در جدیدترین اظهارنظر از ارسال سیگنال توسط این سیستم و عدم دریافت آن توسط ماهواره خبر داده است.
به گزارش تسنیم، عملکرد این سیستم به گونه‌یی است که بلافاصله پس از برخورد هواپیما با مانع یا بروز حادثه‌یی برای آن با ارسال سیگنال‌هایی موقعیت جغرافیایی هواپیما را اعلام می‌کند. اما در هواپیمای ATR آسمان این سیستم عمل نکرد تا علاوه بر طولانی شدن روند یافتن لاشه آن، گمانه‌زنی‌های متعددی درباره دلایل فعال نشدن ELT ازجمله عدم پرداخت هزینه‌های مربوط به شارژ این سیستم مطرح شود.
صبح دوشنبه و به فاصله 24ساعت پس از محو شدن هواپیمای آسمان از رادار، عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی درباره سیستم مذکور به تسنیم گفته بود: باید سیستم ELT هواپیما ATR فعال می‌شد. این سیستم بلافاصله پس از برخورد با مانع باید فعال می‌شد تا موقعیت جغرافیایی هواپیما را ارسال می‌کرد اما سیستم مذکور عمل نکرده و هیچ سیگنالی را تا الان ارسال نکرده است. حسن علوی در پاسخ به اینکه گفته می‌شود سیستم مذکور در هواپیمای آسمان فعال نبوده است، تصریح کرد: بعید می‌دانم چنین مساله‌یی اتفاق افتاده باشد، این موضوع با جان انسان‌ها ارتباط دارد و نمی‌توان با این مساله بازی کرد. عضو کمیسیون عمران مجلس با بیان اینکه احتمالا این سیستم از کار افتاده یا حساسیت آن کم شده است، ابراز کرد: موضوع عدم فعال بودن سیستم ELT در کمیسیون عمران مجلس مورد بررسی قرار می‌گیرد.
علوی با تصریح به اینکه خیلی از مسائل سقوط هواپیمای ATR در هاله‌یی از ابهام قرار دارد، افزود: با توجه به شرایط جوی منطقه، دید بسیار کم و فشار ابرهای متراکم نباید پرواز با این هواپیما انجام می‌شد. این درحالی است که رییس سازمان هواپیمایی کشوری در اظهارات جدید و عجیبی درباره سیستم ELT گفت: براساس آنکس 6 ایکائو داشتن و فعال بودن سیستم ELT جزو الزامات است. علی عابدزاده با تاکید بر اینکه هواپیمای ATR آسمان دارای یک دستگاه ELT سوکاتای فرانسوی بود که اعتبار کارکرد آن تا 2021میلادی بوده است، گفت: تمام ناوگان هوایی سبک و سنگین زیر نظر سازمان هواپیمایی کشوری به سیستم ELT مجهزند و هر سال در زمان مجوز صلاحیت پرواز این سیستم مورد بررسی قرار می‌گیرد. معاون وزیر راه و شهرسازی با ابراز اینکه دنیا توجه ویژه‌یی به ELT دارد و در هر پرواز ELT باید شرایط خاصی برای ارسال سیگنال داشته باشد، افزود: هنوز این سیستم به صورت 100درصد راندمان ندارد و براساس گزارش‌های جهانی 40 تا 50 درصد در شرایط مختلف پاسخگو نیست. به‌گفته عابدزاده ELT هواپیمای سقوط کرده آسمان فعال بوده اما فرکانس آنها را ماهواره‌ها دریافت نکردند.
