تشکیل سازمان اطلاعات و امنیت کشور
بیست و سوم اسفند 1335، طرح تشکیل سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) به وسیله نمایندگان مجلس شورای ملی به تصویب رسید.
دهم بهمن همان سال بود که لایحه تاسیس سازمان اطلاعات و امنیت کشور یا همان ساواک به تصویب مجلس سنا رسید و این سازمان با حمایت اطلاعاتی امریکا شکل گرفت.
آن‌گونه که در لایحه تشکیل ساواک آمده بود، این سازمان «برای حفظ امنیت کشور و جلوگیری از هرگونه توطئه زیان‌آور علیه منافع عمومی» تاسیس شد. به اصطلاح امریکایی، قرار بود ساواک، آمیزه‌یی از سیا و «اف.بی.آی» و سازمان امنیت ملی باشد. اختیارات آن نظیر سازمان‌هایی که در زمان داریوش به‌عنوان «چشم و گوش شاه» خدمت می‌کردند، بسیار وسیع بود. وظیفه اصلی آن حمایت از شاه از طریق کشف و ریشه‌کن کردن افرادی که با حکومت مخالف بودند و اطلاع دادن از وضع و حال و روز مردم به او بود. ماموران ساواک به وسیله موساد و سیا و «سازمان امریکایی برای پیشرفت بین‌المللی» تربیت می‌شدند.
فردوست یکی از رییسان ساواک، درباره ساواک می‌نویسد: «اگر قرار باشد تاریخ ساواک، از آغاز تا پایان، نوشته شود باید چهار دوره در آن مشخص شود؛ نخستین دوره ساواک، دوره ایجاد و تاسیس این سازمان ازسوی مستشاران امریکایی است. در این دوره ساواک در واقع فاقد هرگونه سازمانی است. این دوره از تاسیس رسمی ساواک در اسفند 1335 تا برکناری تیمور بختیار در اسفند 1339 است.
دومین دوره ساواک با ریاست پاکروان و در واقع با ورود من [فردوست] به ساواک آغاز می‌شود. در این دوره هیات مستشاری امریکا، که نقش ریاست واقعی ساواک را بازی می‌کرد، محترمانه از ساواک مرخص می‌شود و به جای آن مربیان و اساتید اسراییلی با علاقه وارد صحنه می‌شوند. لذا این دوره را که تا فروردین 1350 ادامه دارد، باید دوره سازماندهی و آموزش
ساواک نامید.
سومین دوره ساواک با خروج من و مقدم در فروردین 1350 از ساواک آغاز می‌شود. این دوره، دوره هجوم و قدرت ساواک است. چهارمین دوره ساواک، ماه‌های آخر سلطنت محمدرضا را
دربر می‌گیرد.» ساواک به‌ویژه پس از سال 42 سخت‌ترین برخوردها را با منتقدان و مخالفان شاه صورت داد که بعدها اسناد زیادی از شکنجه مخالفان به دست ماموران ساواک منتشر شد. اقدامات غیرقانونی و برخورد خشونت‌آمیز با منتقدان، ساواک را تبدیل به سازمانی خوفناک و البته منفور بین مردم کرده بود.
