پاسخ پکن به جنگ تجاری ترامپ
گروه جهان|
دو هفته پس از آنکه دونالد ترامپ رییسجمهوری امریکا فرمان وضع تعرفههای جدید بر کالاهای چینی را امضا کرد، پکن برای ۱۲۸کالای وارداتی از ایالات متحده تعرفههای جدیدی به میزان ۳ میلیارد دلار وضع کرد. پکن پیشتر هشدار داده بود از جنگ تجاری هراسی ندارد و از حقوق و منافع خود دفاع خواهد کرد.
به گزارش آسوشیتدپرس در بیانیه وزارت دارایی چین آمده دولت پکن برای ۱۲۰کالای وارداتی از امریکا، ۱۵درصد تعرفه وضع کرده است؛ این تعرفه تازه شماری از محصولات از جمله میوه را در بر میگیرد. بر 8مورد کالای دیگر از جمله گوشت خوک نیز ۲۵درصد تعرفه تازه وضع شده است. کمیسیون تعرفه گمرکی دولت چین گفته وضع تعرفهها در واکنش به اقدام مشابه ایالات متحده برای وضع تعرفه بر آلومینیوم و دیگر کالاهای چینی صورت گرفته است.
دونالد ترامپ رییسجمهوری امریکا ماهها پیش خواستار بررسی دوباره وضعیت تعرفه فلزات امریکا شده بود. او بارها تاکید کرده که تعرفه برای کالاهای چینی به دلیل سابقه رفتارهای غیرمنصفانه تجاری این کشور است. تعرفههای وضع شده از سوی واشنگتن حدود ۶۰میلیارد دلار ارزیابی شده است.
پکن در مقابل بارها اعلام کرده سیاستهای یکجانبهگرایانه و حمایتگرایانه تجاری ایالات متحده خلاف قوانین سازمان تجارت جهانی است و شدیدا به منافع چین ضربه میزند. حال وزارت بازرگانی چین میگوید وضع تعرفههای تازه بر کالاهای امریکایی اقدامی عادلانه است. دویچهوله نوشته، ضایعات آلومینیوم و گوشت خوک یخزده وارداتی از ایالات متحده امریکا در معرض ۲۵درصد تعرفه تازه قرار خواهند گرفت که علاوه بر مالیاتی است که از قبل وجود داشت. چندین محصول دیگر از جمله مغزدانهها، میوههای تازه و خشک، داروی گیاهی جینسینگ و مشروبات هم با ۱۵درصد تعرفه اضافه روبهرو خواهند شد. مفتول فولادی هم با ۱۵درصد تعرفه تازه روبهرو میشود.
امکان وضع تعرفههای تازه
پکن به لحاظ قانونی امکان اعمال مالیات بر شرکتهای امریکایی مثل اپل را دارد؛ حرکتی که میتواند به بالا رفتن قیمت محصولات این شرکتها منجر شود. با این حال هنوز مشخص نیست که آیا چین تدابیر و گامهای تلافیجویانه گستردهتری علیه ایالات متحده برخواهد داشت یا خیر. این در حالی است که واشنگتن قصد اعمال تعرفههای دیگری را نیز دارد. دولت امریکا به تازگی اعلام کرده بود که قصد دارد بر واردات از چین تعرفههایی تازه اعمال و همچنین سرمایهگذاری از این کشور در ایالات متحده را محدود کند. طبق اعلام دولت امریکا این اقدامات گامی است در راه مقابله با سیاست اقتصادی و رقابت غیرعادلانه چین در عرصه تجاری و همچنین واکنش به سالها سرقت کالاهای فکری. گفته شده، رابرت لایتیزر مامور ویژه و مشاور ترامپ در امور تجاری قرار است که در دو ماه آینده برنامه مشخصی در این راستا تهیه و ارائه کند.
این در حالی است که دولت چین واشنگتن را فراخوانده بود که از وضع تعرفههای جدید علیه این کشور خودداری کند. یکی از سخنگویان وزارت خارجه چین چندی پیش حتی شکایت از امریکا به سازمان تجارت جهانی را ممکن خوانده و گفته بود: «چین وقتی علایق و حقوق قانونیاش خدشهدار میشود، آرام نخواهد گرفت.»
چین هفته گذشته ایالات متحده امریکا را به سوءاستفاده مکرر از قوانین تجارت بینالمللی متهم کرده است. این اتهام پس از آن از سوی چین مطرح شد که ترامپ تاکید کرد تعرفههای بیشتری را بر کالاهای وارداتی از چین اعمال میکند. وزارت بازرگانی چین در واکنش به این رفتار امریکا گفته بود: «شواهدی وجود دارد که نشان میدهد، ایالات متحده قوانین سازمان تجارت جهانی را نقض کرده و این مساله بهطور جدی به سلامت تجارت بینالمللی آسیبزده و ثبات سیستم تجاری چندجانبه را تضعیف کرده است.»
سازمان تجارت جهانی نیز از این تصمیم واشنگتن انتقاد کرده است. این نهاد معتبر بینالمللی تصریح کرده ایالات متحده هنوز بهطور کامل با حکم ۲۰۱۴ علیه تعرفههای ضد یارانهیی تعدادی از محصولات چینی موافقت نکرده است. واشنگتن مدعی است صادرکنندگان چینی از سازمانهای دولتی یارانه دریافت میکنند اما پکن این ادعا را نادرست میداند.
برخی کارشناسان با اشاره به ورود سازمان تجارت جهانی به موضوع مناقشه بازرگانی مهم میان چین و امریکا از احتمال وقوع یک جنگ تجاری میان این دو کشور خبر میدهند که با توجه به تنشهای تجاری اخیر میان امریکا و اروپا میتواند ابعادی جهانی به خود بگیرد. چاینا دیلی روزنامه دولتی چین نوشته است: «جهانیان برای جلوگیری از وقوع یک جنگ تجاری باید در کنار هم بایستند، چرا که چین تنها هدف ترامپ نخواهد بود. تجربه نشان داده سیاست اقتصاد حمایتی در نهایت میتواند در جایی به نزاع و جنگ بینجامد.»
تصمیم دولت ترامپ در مورد افزایش عوارض گمرکی بر واردات فولاد و آلومینیوم در داخل امریکا نه تنها با انتقادهای بینالمللی روبهرو شد، بلکه مخالفتهای جدی را حتی در صفوف همحزبیهای رییسجمهوری امریکا به دنبال داشت. صد نفر از نمایندگان حزب جمهوریخواه با امضای نامهیی هشدارآمیز در این باره تاکید کردند که عوارض گمرکی سبب کمتر شدن توانایی رقابت شرکتهای امریکایی و فقیرتر شدن مصرفکنندگان خواهد شد.
دونالد ترامپ در دوران تبلیغات برای انتخابات ریاستجمهوری امریکا، سیاستهای اقتصادی پکن را دلیل عمده روند صعودی بیکاری در امریکا معرفی کرده و قول داده بود با افزایش تعرفه صادرات، شرکتهای تولیدی را به حضور فعالتر در بازار کار امریکا تشویق کند. این در حالی است که تحلیلگران معتقدند، شرکتهای ایالات متحده مانند شرکت بویینگ که با چین روابط تجاری گستردهیی دارند، ممکن است بر اثر اقدامات تلافیجویانه احتمالی پکن در برابر این تصمیم ایالات متحده، دچار ضرر و زیان شوند.
منتقدان همچنین با اشاره به کسری تجاری 347 میلیارد دلاری امریکا با چین میگویند سیاستهای حمایتگرایانه اقتصادی ترامپ نه تنها کمکی به موقعیت امریکا نکرده، بلکه زمینه را برای نفوذ بیشتر چین در آسیا مهیا کرده است.