بخشی از اتفاقات اخیر بازار ارز، سیاسی است

گروه بنگاه‌ها|

بعد از نوساناتی که طی هفته گذشته بازار ارز را تحت‌الشعاع قرار داد؛ دولت گام تازه‌یی را برای مهار این نوسانات و اصلاح نظام ارزی کشور برداشت که از منظر بسیاری از کارشناسان در صورت هماهنگی و همکاری بخش‌های مختلف کشورمان می‌تواند اقتصاد ایران را وارد دور تازه‌یی از ثبات اقتصادی پایدار کند.

بعد از ابلاغ دستورالعمل‌های جدید دولت دوازدهم در خصوص دلار و ارز این روزها چهره‌های دولتی تلاش می‌کنند تا با اطلاع‌رسانی از جزئیات تصمیم‌سازی‌های اقتصادی مردم را متوجه تلاش‌هایی کنند که در نهایت تلاش می‌کنند تا آرامش را از فضای اقتصادی کشور بگیرند؛ تلاش‌هایی که با هدف نابسامانی فضای اقتصادی و معیشتی کشورمان اجرایی می‌شود؛ اسحاق جهانگیری معاون اول رییس‌جمهوری هم یکی از چهره‌های دولتی است که این روزها نقش برجسته‌یی را در هدایت افکار عمومی و اطلاع‌رسانی در خصوص واقعیات اقتصادی کشور به عهده گرفته است.  این‌بار جلسه شورای عالی استان‌ها فرصتی شد تا جهانگیری ضمن موشکافی شرایط اقتصادی و سیاسی کشور راهکاری‌های اجرایی برای عبور از این شرایط حساس را نیز ارائه کند.

معاون اول رییس‌جمهوری با تاکید بر اینکه ریشه مسائل ارزی کشور صرفا اقتصادی نیست، گفت: بخشی از اتفاقات اخیر بازار ارز، سیاسی است نه به این معنا که کسی بیاید و در بازار ارز دخالت کند، بلکه به این معنا که مردم را نسبت به آینده کشور نگران کنند و مردم احساس کنند که اگر در داخل خانه خود ارز نگهداری کنند، مطمئن‌تر است.

جهانگیری در چهارمین اجلاس شورای عالی استان‌ها که در مجلس قدیم برگزار شد، با اشاره به فرا رسیدن بیستمین سال تاسیس شوراها در کشور و همزمانی آن با چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی خاطرنشان کرد: در مقطعی که دولت اصلاحات تصمیم به برگزاری انتخابات شوراها گرفت، برخی در مخالفت با این تصمیم گفتند که چرا می‌خواهید اختیارات شهرداری‌ها را به مجموعه‌یی واگذار کنید که دولت هیچ نظارتی بر آن ندارد اما به هر حال این قانون باید اجرا می‌شد.

او با تاکید بر اینکه شوراها مهم‌ترین ساز و کار تحقق حضور مردم در قدرت و مهم‌ترین نماد مردم‌سالاری در کشور هستند، خاطرنشان کرد: مردم حتما از این موضوع ابراز رضایت دارند که در اداره بخشی از امور خود مشارکت کنند و هر چهار سال یک‌بار از میان خود تعدادی را برای این امر در روستاها، شهرها و استان‌ها انتخاب کنند. شورا یک مرکز تمرین دموکراسی و کار جمعی است.

معاون اول رییس‌جمهوری اظهار کرد: خیلی‌ها فکر می‌کردند که انجام کارهای جمعی به این صورت موجب تفرقه و کندی کار می‌شود اما اتفاقا بر خلاف آن معلوم شد که اگر سلایق و دیدگاه‌های مختلف در یکجا جمع شوند و با نظرات مختلف تصمیمات اتخاذ شود همه احساس می‌کنند که در کار مشارکت داشته‌اند و همچنین گفت‌وگو و تفاهم نیز انجام شده است.

جهانگیری با تاکید بر اینکه گفت‌وگو و رسیدن به راه‌حل مشکلات جزو اصلی‌ترین امور است، ادامه داد: امروز بسیاری از مشکلاتی که در کشور باقی مانده است یکی از دلایل آن عدم گفت‌وگو پیرامون مسائل و ترس از گفت‌وگوست. این در حالی است که تنها راه‌حل مشکلات قدیمی کشور که همواره تکرار شده‌اند، گفت‌وگوی مسوولان و همه با یکدیگر است.

 اهمیت سرمایه اجتماعی در رشد پایدار

معاون اول رییس‌جمهور با بیان اینکه امروز ثابت شده است که موفقیت همه نظام‌های سیاسی دنیا ارتباط مستقیم با سرمایه اجتماعی دارد، اظهار کرد: هر چه شوراها موفق‌تر شوند، می‌توانیم به سرمایه اجتماعی که مهم‌ترین سرمایه در اختیار کشور است و در نتیجه به موفقیت ایران بیفزاییم.

او با تاکید بر اینکه امروز ایران با مسائل عدیده‌یی روبه‌روست که با اتکا به ظرفیت سرمایه اجتماعی قادر به عبور از آنهاست، گفت: داشتن امید به آینده، قدرت همبستگی و سرمایه اجتماعی و همچنین اعتماد عمومی مهم‌ترین راز و رمز موفقیت کشور برای عبور از چالش‌های پیش‌روست.

جهانگیری گفت: ایران از لحاظ مسائل بین‌المللی و منطقه‌یی، شرایط بسیار استثنایی دارد. امروز باید شرایط کشور را به خوبی درک کنیم؛ در گوشه و کنار دنیا قدرت‌های بزرگ و برخی کشورهای منطقه متحد شده‌اند که به ایران آسیب برسانند.

در اتاق‌های فکر برخی کشورهای غربی عده‌یی در حال طراحی علیه ایران هستند. به همین دلیل ایران شرایط بسیار حساسی دارد و یک لحظه غفلت کردن و یک تصمیم ناصحیح گرفتن و یک اقدام نابجا انجام دادن می‌تواند شرایط مردم را به گونه‌یی دیگر رقم بزند. امروز کم‌هزینه‌ترین راه برای خسارت زدن به ایران، دامن زدن به اختلافات، تفرقه و چند دستگی و همچنین ناکارآمد نشان دادن مسوولان میان مردم و القای اینکه نظام ناکارآمد است و توانایی حل مشکلات را ندارد، است. واقعا من ناراحت می‌شوم که می‌بینم گاهی بعضی مسوولان برخی نهادها و جریانات سیاسی که باید بیش از سایرین به حساسیت کشور و منطقه فکر کنند، چکیده همه سخنان‌شان پمپاژ ناامیدی به جامعه است.

معاون اول رییس‌جمهوری با اشاره به سفرهای اخیر ولیعهد عربستان به برخی کشورهای دنیا و تلاش او برای ایجاد اجماعی علیه ایران خاطرنشان کرد: در همین روزهای اخیر نیز مشاهده می‌کنیم، ولیعهد جوان آل‌سعود در همه جا می‌چرخد و در یکسره کارش فضاسازی علیه ایران است. گرچه آنها کوچک‌تر از آن هستند که بتوانند اقدامی علیه ایران انجام دهند اما دست‌های آل‌سعود، منافقان، جریاناتی در غرب و جریانات تندرو در امریکا و برخی جریان‌ها در منطقه به این امید که بتوانند به ایران آسیب بزنند در حال نزدیک شدن به هم است.

جهانگیری با تاکید بر اهمیت مسائل داخل کشور گفت: در ایران همه مسائل اعم از اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. امروز در اقتصاد با چالش‌های بسیاری نظیر بیکاری، مشکلات معیشتی مردم و برخی مشکلات در توسعه شهرستان‌ها مواجه هستیم.

 سرایت حاشیه‌های سیاسی داخلی به اقتصاد

او گفت: در زمینه سیاسی مدت‌هاست که اختلافاتی در داخل شکل گرفته و عده‌یی نان خود را در این می‌بینند که این اختلافات را به همین صورت نگهدارند و نگذارند که این مشکلات برطرف شود. در زمینه مسائل دیگر نیز شرایط همین گونه است.

معاون اول رییس‌جمهوری با تاکید بر اینکه مجموعه عظیمی از چالش‌ها پیش روی ماست که برای عبور از آنها باید با هم گفت‌وگو کنیم و راه‌حل بیابیم، گفت: نباید بگذاریم به فهرست چالش‌های کشور چالش دیگری اضافه شود. مطمئنا افزایش امید و اعتماد مردم و در مجموع سرمایه اجتماعی، بخش عظیمی از چالش‌هایی که امروز فهرست شده‌اند را کاهش می‌دهد.

او در بخش‌های دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به وضعیت بازار ارز طی روزهای اخیر با طرح این پرسش که آیا واقعا ریشه همه مسائل ارزی کشور اقتصادی است؟ اظهار کرد: در سال 96 بیش از 90 میلیارد دلار صادرات نفتی و غیرنفتی انجام شده است. همچنین کل نیاز کشور برای واردات کالا طی این سال با وجود آنکه نسبت به قبل رشد داشته است، حدود 54 میلیارد دلار بوده، نیاز بخش خدمات اعم از دانشجویان و مسافران نیز چیزی حدود 25 الی 30 میلیارد دلار بوده است و در مجموع ما مازادی بالغ بر حدود 20میلیارد دلار ارز سالانه داریم و کشوری که مازاد ارزی دارد نباید در شرایط سخت ارزی قرار بگیرد.

جهانگیری تاکید کرد: من بخشی از اتفاقات اخیر بازار ارز را حتما سیاسی می‌دانم؛ سیاسی نه به این معنا که کسی بیاید در داخل مداخله کند و نرخ ارز را بالا ببرد بلکه به این معنا که مردم را نسبت به آینده کشور نگران کنند و مردم احساس کنند که اگر ارزی خریدند و در خانه نگهداشتند، اطمینان بخش‌تر است یا اینکه عده‌یی فکر کنند اگر ارزی که در اختیار دارند را در خارج از کشور تبدیل به یک ساختمان کردند با وجود آنکه برای رفت و آمد به آن کشور باید اجازه بگیرند، برای آنها اطمینان بخش‌تر است.

معاون اول رییس‌جمهوری تصریح کرد: راهکار ساده حل مساله ارز در کشور افزایش امید و اعتماد مردم است. در این صورت هیچ کس به سمت خرید دلار و این کارها نمی‌رود؛ یادمان نرفته که در سال 91 قیمت دلار تا 4000 تومان رفت، اما با حضور مردم در انتخابات 92 و انتخاب رییس‌جمهوری، قیمت ارز کاهش یافت و سپس با انجام یک توافق اولیه در ژنو مجددا شاهد کاهش قیمت ارز بودیم.

 گفت‌وگو برای عبور از مشکلات

او خاطرنشان کرد: بسیاری از مشکلات کشور حتما با اقدامات این‌ گونه که منجر به افزایش سرمایه اجتماعی کشور شود، قابل حل است و دلسوزان انقلاب ایران و جمهوری اسلامی و کسانی که به آینده ملت فکر می‌کنند باید با هم تفاهم و گفت‌وگو کنند و انسجام ملی و امید مردم به آینده را تقویت نمایند.

جهانگیری با بیان اینکه برخی فکر می‌کنند چالش‌های کشور به گونه‌یی است که کارشناسان و متخصصان ما قادر به حل آن نیستند، تاکید کرد: حل بسیاری از مشکلات پیش روی کشور اصلا نیاز به کار تکنیکی ندارد بلکه حل آنها وابسته به شرایط سیاسی و اجتماعی کشور است. من جزو افرادی هستم که همیشه به آینده امیدوارم و مطمئنم با تجربیاتی که مسوولان کشور و دلسوزان دارند شرایطی به وجود خواهد آمد که همه مشکلات برطرف شود.

معاون اول رییس‌جمهور در بخش دیگری از صحبت‌های خود با بیان اینکه دولت به‌طور جدی طرفدار تقویت شوراها در کشور است، خاطرنشان کرد: به دنبال این هستیم تا جایی که قانون به ما اجازه می‌دهد، اختیارات را به مدیریت شهری اضافه کنیم. البته کسانی که این اختیارات به آنها واگذار می‌شود باید مسوولیت‌پذیر و پاسخگو باشند. از شوراها می‌خواهیم که نظارت خود بر همه نهادهای زیرمجموعه را به‌طور جدی انجام دهند.

او با انتقاد از برخی دخالت‌های نهادهای نظارتی در امور اجرایی کشور گفت: در حال حاضر انواع نظارت‌ها توسط دستگاه‌های مختلف نظارتی اعمال می‌شود و برخی دستگاه‌های نظارتی آن قدر جلو آمده‌اند که در تصمیم‌گیری‌ها نیز دخالت می‌کنند. من این موضوع را قبول ندارم و در همین راستا مکررا به مدیران گفته‌ام دستگاه‌های نظارتی حق هیچ دخالتی در تصمیم‌گیری‌ها ندارند. اینکه متاسفانه برخی مدیران ما آن قدر ضعیف شده‌اند برای انجام کار نظارتی اجازه می‌گیرند اصلا به درد مدیریت نمی‌خورند و چنانچه من جایی با چنین مدیرانی مواجه شوم حتما آنها را برکنار می‌کنم.

 توجه دولت به کسب و کارهای نوین

معاون اول رییس‌جمهوری در ادامه با اشاره به مصوبات شورای عالی استان‌ها و ارسال آنها به دولت جهت تبدیل شدن به لوایح قانونی خاطرنشان کرد: در دولت قبل شرایط به این گونه بود که مصوبات شورای عالی استان‌ها به ریاست‌جمهوری ارسال و به سرعت در دستور کار دولت قرار می‌گیرد. در حال حاضر نیز دو لایحه مدیریت شهری و درآمد پایدار شهری در دستور کار دولت قرار دارد تا پس از تصویب در هیات وزیران در قالب لایحه‌یی به مجلس ارائه شود.

جهانگیری دانش‌بنیان کردن اقتصاد و حمایت از استارت‌آپ‌ها و همچنین توجه به مسائل آسیب‌های اجتماعی را از جمله جهت‌گیری‌های دولت عنوان کرد که شوراهای شهر و شهرداری‌ها باید به آن توجه کنند.

جهانگیری در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به دغدغه شورای عالی استان‌ها نسبت به موضوع حضور سپنتا نیک‌نام منتخب مردم شهر یزد در شورای شهر گفت: به عنوان دولت موضع‌مان راجع به سپنتا نیک‌نام روشن است و تردیدی در آن نداریم. مردم یزد مردمی مومن، انقلابی و متدین هستند که هیچ کس در تدین آنها شکی ندارد و هیچ کس برای یزد دلسوزتر از مردم این شهر نیست، آنها انتخاب کرده‌اند و این انتخاب باید مورد احترام همه قرار گیرد و هیچ‌کس حق ندارد که به انتخاب مردم یزد بی‌احترامی کند.

وی در پایان گفت: مردم یزد دوست دارند که شهر خود را این‌گونه اداره کنند و این موضوع هیچ مغایرتی با قوانین کشور ندارد، قطعا مشکلاتی که در این زمینه به وجود آمده با گفت‌وگو حل می‌شود و در این زمینه کمک خواهند کرد، چرا که راهکار همه مشکلات در گفت‌وگوست و ما نباید از گفت‌وگو نگران شویم.