تبعات برجامشکنی
در آستانه تمدید تعلیق تحریمهای هستهیی، «دونالد ترامپ» رییسجمهوری ایالات متحده و برخی مقامات کاخ سفید در مورد خروج واشنگتن از برجام سخن به میان میآورند؛ سخنانی که با واکنش ایران و جهان مواجه شده و در این صورت هزینههایی برای برجامشکنان به همراه خواهد داشت. ایرنا در تحلیلی آورد: با تداوم کارشکنیهای امریکا در قبال برجام چند روز پیش «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه بار دیگر واکنش نشان داد. او که با هدف شرکت در اجلاس صلح پایدار در نیویورک به سر میبرد، تاکنون از فرصتهای مختلف برای زیر سوال بردن زیادهخواهیهای دولت جدید امریکا استفاده کرده است.
وی پس از ورود به نیویورک در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه اگر امریکا از برجام خارج شود نخستین واکنش ایران چه خواهد بود؟ تصریح کرد: «جمهوری اسلامی ایران بهطور حتم براساس منافع خود عمل میکند، ایران در برجام و بیرون از آن انتخابهای گستردهیی برای اقدام دارد و بطور حتم اقدامی که ایران خواهد کرد و واکنشی که جامعه بینالمللی به حرکت امریکا خواهد داشت، برای امریکاییها بسیار ناخوشایند است.»
ترامپ در حالی قرار است بیست ودوم اردیبهشت ماه تصمیم خود را درباره پایبندی تهران به برجام را برای چهارمین بار اعلام کند که برخی رسانهها تردید در تداوم اجرای برجام را از سوی امریکا انعکاس میدهند. دولتی که در یکسال گذشته از هیچ گونه تلاشی برای برهم زدن توافق هستهیی ایران و 1+5 فروگذار نکرد، اینک شروط تازهیی را مطرح میکند؛ شروطی که با واقعیتهای موجود بسیار فاصله دارد و از سوی اعضای توافق پذیرفته نیست. تداخل موضوع فعالیتهای موشکی ایران به برجام از جمله خواستههای نادرست ترامپ است؛ موضوعی که دیپلماتهای ایران و قدرتهای غربی پس از سالها مذاکرات سخت و فشرده راهی برای حل آن یافتند. آنها معتقد بودند در صورتی که سایر مسائل به مساله هستهیی گره بخورد نباید انتظار حل وفصل آن را داشت.
حال رییسجمهوری امریکا با خلط این دو مبحث، سعی در به بن بست کشاندن توافق را دارد. ضمن اینکه ترامپ و مشاوران وی قصد دارند با طرح مسائل موشکی ایران، تهران را به عنصر بیثباتکننده در منطقه معرفی کنند. این در حالی است که ماجراجوییهای امریکا در غرب آسیا یکی از عمدهترین مسائلی است که به تنش و بحرانهای کنونی منجر شده. امریکا با بحرانسازی در این منطقه اقدام به فروش سلاح و عقد قراردادهای هنگفت تسلیحاتی با دولتهای عرب منطقه میکند و در اجرای این سیاست طبیعی است که ایران باید به عنوان تهدید منطقه و جهان معرفی شود. در ارتباط با متن برجام نیز لازم به یادآوری است که ترامپ با وجود زیر پا گذاشتن روح و جسم این توافق، حال ادعای تغییر و به اصطلاح خود اصلاح برجام را دارد و از طرفی با برخی بندهای قطعنامه 2231 نیز مخالفت میکند. امریکا نمیخواهد با این واقعیت کنار بیاید که رفع محدودیتهای زمانی مشخص شده در زمینه فعالیتهای هستهیی، موشکی و تسلیحاتی ایران، تهران را توانمندتر کند. محدودیت پنج ساله تسلیحاتی، هشت ساله موشکی و همچنین موانع هستهیی که پس از یک دهه برداشته خواهد شد، وحشت و نگرانی ترامپ را سبب شده است. به همین دلایل است که رییسجمهوری امریکا تهدید کرده در صورت عدم رفع این ایرادها و نواقص از برجام خارج خواهد شد.
وی در آستانه این تصمیم مهم به تغییراتی در کابینه دست زده تا شاید موانع مقابل خود را یکی پس از دیگری بردارد. به باور ناظران انتصاب «مایک پمپئو» رییس سیا به عنوان وزیر امور خارجه و «جان بولتون» در سمت مشاور امنیت ملی امریکا که در ضدیت با ایران و مخالفت با برجام شهرهاند با هدف بسترسازی برای خروج از برجام صورت گرفته است. از آنجا که افراد مذکور اثرگذاری قابل توجهی بر شخص ترامپ دارند، پشت پا زدن امریکا به برجام در آیندهیی نزدیک محتملتر از گذشته است. به ویژه سخن و موضعگیری تازه بولتون مبنی بر اینکه «اگر من جای او بودم، همان سه ماه قبل چنین کاری را میکردم.» فرضیه فوق را تقویت میکند. شاید به همین دلیل است که 500 نفر از نمایندگان پارلمانهای سه کشور آلمان، بریتانیا و فرانسه در نامهیی به اعضای کنگره امریکا، خواستار ممانعت آنها از هر گونه برجام شکنی و خروج این کشور از توافق شدند. آنها بر این نکته واقفند که لغو برجام حیثیت غرب را در موضوع پایبندی به توافقات معتبر بینالمللی خدشهدار میکند ضمن اینکه بر پایه اصل برگشتپذیری، تهران تنها چند روز تا رسیدن به وضعیت قبل فاصله خواهد داشت.
واردات برنج آزاد شد
در حالی که ممنوعیت واردات برنج بر اساس تصمیم وزیر جهاد کشاورزی در نیمه دوم پارسال هم تمدید شده بود، یک مقام مسوول در وزارت جهاد کشاورزی از آزاد شدن مبادی این محصول استراتژیک خبر داد.
هر ساله پس از فصل برداشت برنج و در نیمه دوم سال واردات برنج آزاد میشد و تا ابتدای مردادماه ادامه پیدا میکرد، اما سال گذشته وضعیت به گونهیی دیگر بود، چرا که براساس دستور وزیر جهاد کشاورزی با توجه به افزایش واردات بیش از حد برنج در نیمه نخست پارسال، ورود این محصول در نیمه دوم ممنوع شد تا تعادلی در بازار آن به وجود بیاید.
البته علیاکبر مهرفرد بهمن ماه سال گذشته اعلام کرد که واردات برنج نه برای تامین نیاز سال ۱۳۹۶ بلکه برای سال آینده و تنظیم بازار شب عید سال ۱۳۹۷ آزاد شده است.
حالا یک مقام مسوول در وزارت جهاد کشاورزی به ایسنا گفت: بنا بر تصمیم مسوولان ارشد دولت، از امروز همه مبادی وارداتی برنج آزاد شده و واردکنندگان تنها با رعایت شرایط و ضوابط سازمان استاندارد و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی میتوانند نسبت به ورود این محصول استراتژیک از هر یک از مبادی رسمی کشور اقدام کنند.
وی افزود: واردات برنج تا ۳۱تیرماه امسال آزاد خواهد بود و تعرفه آن تغییری نخواهد کرد. البته یکی از تفاوتهای سال جاری نسبت به پارسال این است که شرایط و سختگیریهای گذشته دیگر وجود ندارد و هر کسی که بتواند استانداردهای دو دستگاه نظارتی مذکور را رعایت کند، میتواند در شمار واردکنندگان برنج قرار گیرد.