عربستان، نفت و آینده مبهم

مقامات دولتی در عربستان‌سعودی به صحبت با رسانه‌ها درباره نفت علاقه دارند. آنها عموما با اعتماد به‌نفس و روی گشاده درباره نتیجه‌بخش بودن تفاهمنامه کاهش تولید اوپک در کاهش مازاد عرضه جهانی سخن می‌گویند. همچنین مقامات سعودی باور دارند که نفت شیل امریکا با وجود سرعت زیاد رشدش، تهدیدی جدی برای درآمدهای نفتی آنها به‌حساب نمی‌آید.  پاسخ کلی آنها در شرایط مختلف این است که «ما می‌توانیم همه‌چیز را مدیریت کنیم.» در پشت پرده اما، اوضاع متفاوت است. مجله تایم در گزارشی با ارجاع به مقامات امریکایی کنونی و پیشین ایالات‌متحده که در مورد اوضاع عربستان‌سعودی مطلع هستند به این موضوع پرداخته است.

متعاقب مصاحبه‌یی با شاهزاده محمد که در آن وی با استناد به تقاضای خوب کنونی آینده‌یی روشن را برای نفت خام متصور شده بود، تایم پای صحبت مقامات امریکایی نشست تا نگرانی‌های آنها در مورد این نوع نگاه نسبت به صنعت نفت را جویا شود.  در واقع این مقامات عقیده دارند که عربستان‌سعودی هنوز به‌شدت به نفت وابسته است. آن هم در انبار باروتی به نام خاورمیانه که یک تنش کوچک در نفت خام می‌تواند آن را به آتش بکشد. مقامات امریکایی عقیده دارند که حتی با وجود قیمت‌های کنونی و بالای نفت، عربستان‌سعودی در ارتزاق خود مانده است. اگر قیمت نفت کاهش یابد و کسری بودجه عربستان افزایش یابد، آنگاه این کشور به‌شدت به‌خاطر مدل اقتصادی‌اش مبتنی بر سوبسیدش

تحت فشار قرار خواهد گرفت. یکی از مقامات امریکایی حتی خطر فروپاشی اقتصاد را نیز مطرح می‌کند. اگر این پیش‌بینی بدبینانه تحقق یابد، آشوب مطمئنا در پیش خواهد بود.

این احتمال وجود دارد که مقامات سعودی خطر بالای برخی اصلاحات اقتصادی که محمد بن سلمان آنها را آغاز کرده ناچیز می‌دانند. با وجود این، زمانی که مقامات این کشور در دو سوی منشور عقاید قرار دارند و تضاد منافع روی نظرات آنها سایه افکنده، نمی‌توان به قطع خطر این اصلاحات را تعیین کرد. بعضی مقامات امریکایی عقیده دارند که اصلاحات با سرعت کمی در حال اجرا هستند. برخی دیگر اما، معتقدند که پادشاهی سعودی در حال بازی با آتشی است که هر آن ممکن است شعله‌ور شود. به هر روی، در مورد آینده عربستان‌سعودی نگرانی‌هایی وجود دارد. شاید هیچ چیز مانند گفته مدیر برنامه امنیت انرژی و تغییرات آب و هوایی شورای روابط خارجی، ایمی جفی، نتواند این نگرانی‌ها را به بهترین نحو خلاصه کند. وی در این مورد به مجله تایم گفته بود: «در مخاطرات پیش روی عربستان گفته‌ها بسیار است، پس حتما در این مورد نگرانی‌های بسیاری وجود دارد.»

منبع: اویل پرایس