ضرورت جذب سرمایه‌گذار برای توسعه بازار

یکی از مهم‌ترین نیازهای یک واحد تولیدی یا صنعتی، تامین مالی مطمئن و قابل اتکاست؛ تامین مالی به موقع با قیمت رقابتی، امکانی است که می‌توان آن را از ظرفیت‌های بازار سرمایه برشمرد. مدیرعامل شرکت تامین سرمایه بانک مسکن با بیان این مطلب عنوان کرد: مقام معظم رهبری در پیام نوروزی خود فرمودند؛ امسال خطاب نامگذاری سال جدید بیشتر با ملت ایران است. این نکته که مردم یک کشور می‌توانند باعث رشد و بالندگی صنایع داخلی آن کشور باشند نکته حایز اهمیتی است و بازار سرمایه از ساختار یافته‌ترین سامانه‌هایی است که می‌تواند توان تولید و رقابت صنایع را از طریقی غیرمستقیم تقویت و حمایت کند. به گزارش سنا، محسن فاضلیان افزود: عوامل اولیه دخیل در مقوله حمایت از کالای ایرانی در نگاه سنتی، مصرف‌کننده و تولید‌کننده داخلی تعریف می‌شوند، اما می‌توان نقش مردم را در این چرخه به گونه‌یی دیگر تعریف کرد. وی با بیان اینکه تامین مالی در کشور ما همچنان بانک‌محور است، اظهار داشت: با توجه به مشکلات عدیده‌یی که در سال‌های اخیر و در ماهیت نوع تامین مالی در سیستم بانکی وجود داشته، تولید‌کنندگان و صنایع ایران همواره دچار مشکلات مزمنی در هنگام نیاز به تامین مالی هستند. فاضلیان توضیح داد: مطابق پژوهشی انجام شده در سال 2015میلادی نسبت وام پرداخت شده به تولید ناخالص ملی 46درصد و نسبت تامین مالی از طریق اوراق بهادار به تولید ناخالص ملی تنها 0.05درصد بوده است. با توجه به نقدینگی فزاینده و هدایت نشده در جامعه بسیار جای تاسف است که از این ظرفیت بازار سرمایه برای پاسخگویی به نیاز بخش تولید بهره کافی برده نمی‌شود. وی افزود: نظام مالی و سرمایه کشور باید به سمت جذب سرمایه‌گذار برای توسعه بازار سرمایه و ایجاد رونق در صنایع داخلی حرکت کند. تامین مالی ارزان و قابل اتکا در هر زمان با شرایط قابل قبول برای تولید‌کننده کالای ایرانی می‌تواند باعث توانمند‌سازی تولید‌کننده برای تولید کالای درخور شأن و منزلت ملت ایران و همچنین ایجاد ظرفیت رقابت در بازار‌های بین‌المللی شود. این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: شاید بتوان یکی از کارکردهای دیگر بازار سرمایه برای رونق مصرف کالای ایرانی را گزارشگری شاخص کیفیت تولید محصولات شرکت‌های بورسی عنوان کرد. البته متولی استانداردگذاری و رتبه‌بندی محصولات قطعا بازار سرمایه نیست اما مطمئنا بورس در زمینه گزارشگری و الزامات افشای کیفیت محصولات تولیدی این شرکت‌ها در مقایسه با شرکت‌های هم گروه داخل و خارج بورس و رقبای خارجی می‌تواند به مصرف‌کننده ایرانی یا خارجی قدرت تحلیل و مقایسه داده و نسبت به انتخاب کالای ایرانی ترغیب بیشتری ایجاد کند.

 بورس؛ تامین‌کننده مالی ارزان و قابل اتکا

فاضلیان همچنین در پاسخ به این سوال که بورس چه نقشی می‌تواند در ایجاد بازارهای صادراتی جدید داشته باشد، گفت: بورس نقش تامین‌کننده مالی ارزان و قابل اتکا را بازی می‌کند که مهم‌ترین مولفه تولید است. بورس می‌تواند با ایجاد بستری قابل اطمینان نسبت به تزریق نقدینگی مورد نیاز صنعت اقدام کند تا در وجه دیگر، صنعت با تولید رقابتی بتواند در بازارهای بین‌المللی حرفی برای گفتن داشته باشد. وی یکی از کارکردهای بازار سرمایه را ایجاد شفافیت بیشتر بنگاه‌های تولیدی در مقایسه با شرکت‌های خارج بورس دانست و گفت: ساختار مالکیتی این بنگاه‌ها متفاوت بوده و مدیران شرکت‌های بورسی به طیف وسیعی از سهامداران پاسخگو هستند. فاضلیان اظهار داشت: به نظر می‌رسد، بازار سرمایه و سهامداران می‌توانند از طریق ایجاد رقابت بین شرکت‌های صادر‌کننده با استفاده از الزام به گزارشگری مختص صادرات، شرکت‌های صادر‌کننده محصولات را به صادرات بیشتر ترغیب کنند. این کارشناس بازار سرمایه همچنین در پاسخ به این سوال که تدوین آیین‌نامه پوشش نوسانات نرخ ارز برای واحدهای تولیدی از طریق راه‌اندازی بازار مشتقه ارزی در بورس کالای ایران چقدر در جذب سرمایه‌گذاری خارجی کمک خواهد کرد، گفت: سرمایه همواره در بستری از امنیت وارد یک محل می‌شود و این امنیت شامل امنیت مالی، پولی، فیزیکی و سیاسی است. نوسان نرخ ارز و پول ملی نیز از عواملی است که در صورت غیرقابل پیش‌بینی بودن، ریسک سرمایه‌گذاری را بالا برده و باعث فرار سرمایه و جلوگیری از ورود سرمایه‌گذاری خارجی می‌شود. فاضلیان افزود: بسیاری از سرمایه‌گذاران از جمله سرمایه‌گذاران خارجی انتظار دارند، دولت‌ها نسبت به تضمین بازگشت سرمایه و کاهش خطر نوسان قیمت ارز برای آنها اقدام کنند. قطعا این آیین‌نامه اقدام لازم و مثبتی است.

 معضل کنترل نوسانات نرخ ارز

وی گفت: یکی از مشکلات مزمنی که دولت‌ها در ایران داشته‌اند، معضل کنترل نوسانات نرخ ارز است. هم ایجاد بازار مشتقه که محلی برای عرضه ارز به صورت قیمت تعادلی و نه ناشی از هیجانات مقطعی است و هم تضمین ارزش آورده سرمایه‌گذار در مقابل اختلالاتی که در نظام اقتصادی ایجاد می‌شود، باعث رونق سرمایه‌گذاری در کشور خواهد شد. فاضلیان تصریح کرد: اینکه سرمایه خارجی وارد کشور می‌شود در میان‌مدت و بلندمدت باعث تشویق تولید و رونق تولید ملی خواهد شد. شرکت‌های بسیاری در سطح بین‌الملل ناشی از سرمایه‌گذاری خارجی هستند که بعد از مدتی شروع به ایجاد فناوری بومی کرده‌اند و اکنون به پایه‌های اصلی در صنعت متبوع خود تبدیل شده‌اند. وی توضیح داد: باید توجه داشت که این روند زمانبر است و به سرعت نتیجه‌بخش نیست اما در صورت حمایت و ریشه‌دار شدن توان رقابتی یک کشور از نظر اقتصادی و در واقع همان اقتصاد مقاومتی را که مد نظر ارکان نظام است، محقق می‌کند. فاضلیان در پاسخ به این سوال هم که بازار سرمایه برای حمایت از صنایع کوچک و متوسط و ورود آسان‌تر به بورس چه اقداماتی می‌تواند داشته باشد، گفت: ورود به بورس شرایطی دارد که ظاهرا برای برخی شرکت‌های کوچک دور از دسترس است. اما از نگاهی عمیق‌تر می‌توان گفت که این شرایط کنترلی، امری مثبت هستند. از سوی دیگر بازارهای دیگری در بازار سرمایه به وجود آمده‌اند تا برای شرکت‌های کوچک و متوسط راهکاری باشند که تابلوی SME فرابورس از جمله این اقدامات است. وی با بیان اینکه این جداسازی به خاطر ساختار خاص مالکیتی و سرمایه‌گذار امری مثبت است، گفت: به نظر می‌رسد هنوز همه فعالان اقتصادی از مزیت‌های پذیرش شرکت‌های خود در بورس و فرابورس مطلع نیستند. فاضلیان خاطرنشان کرد: معافیت مالیاتی، نقدشوندگی، امکان وثیقه‌گذاری سهام، شفافیت عملکرد و بهبود عملکرد از جمله کارکرد‌های اصلی و فرعی پذیرش شرکت‌ها در بورس هستند که باید فعالان اقتصادی با این مزیت‌ها بیشتر آشنا شده تا انگیزه بیشتری برای این کار داشته باشند.